در این نوشتار، براساس تفسیری نظرورزانه از بحران علوم اجتماعی در ایران به پرسش از این مسئله می پردازیم که آیا رویکرد نظری پسااستعماری می تواند، اگرنه در رفع، لااقل در طرح پروبلماتیک این بحران یاری رسان باشد؟ بحران علوم اجتماعی از جنس شناخت شناسانه است و در غلبه بی چون وچرای پارادایم مدرنیزاسیون تجلی می یابد. تداوم و غلبه این پارادایم بر علوم اجتماعی، در شرایط تکوین و تطور آن به مثابه زائده ای از...

چکیده در این مقاله «سینمای معناگرای ایران » از دو منظر متفاوت  و با توجه به دو رویکرد عمده به این نوع سینما  بررسی شده است. دیدگاه نخست، که دیدگاهی حمای تکننده از این سینماست، در قالب بومی گرایی مورد بررسی قرار گرفته است؛ و دیدگاه دوم، که نگاهی انتقادی به این سینما دارد، در قالب گفتمان شر قشناسی. هم بوم یگرایی و هم شرق شناسی مربوط به حوزة گفتمان پسااستعماری اند که به عنوان چارچوب نظری مقاله...

با درنظر گرفتن نظریه ادوارد سعید درباره نقد پسااستعماری دراثرارجمندش شرق شناسی که درآن به بررسی عناصر کلیدی همچون دوگانگی های خود/دیگری و غرب/شرق می پردازد، تحقیقحاضر بر آن است تا به تحلیل قسمت هایی از رمان آب با انواع توت ها از جرج لمینگ ومجموعه خاطرات بامزه در فارسی فیروزه دوما، بپردازد. تاثیر این عناصر کلیدی در شرق شناسی سعید را، که بازتابی از نحوه نگرش غرب و غربی هادر رابطه با شرق و هویت جد...

ایران و هند، جدای از اشتراکات مهم در ساختارهای تاریخی و فرهنگی، از حیث حضور استعمار، چه مستقیم و چه غیر مستقیم دارای نقاط مشترک هستند. حضور بریتانیا در هند و ورود متفقین در ایران نمونه ایی از حضور استعمار است. در این مقاله با روش تحلیلی و توصیفی ، ابتدا گفتمان پسااستعماری از منظرِ نظریه پردازان این حوزه تبیین شده و سپس داستان های مترجم دردها از جومپا لاهیری، رمان شوهر دلخواه از ویکرام سِت از ادبی...

ادوارد مورگان فورستر رمان‌نویس سرشناس بریتانیایی، در اوایل قرن بیستم با نوشتن رمان «گذری به هند» به شهرت جهانی رسید. او اولین رمان‌نویس برجسته‌ای است که از استعمار انگلیس در هند انتقاد کرد و همین موضع ضداستعماری فورستر موجب شد تا «گذری به هند» از دیدگاه نقد پسااستعماری قابل‌تحلیل باشد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی جایگاه فورستر در گفتمان پسااستعماری می‌پردازد و سپس به این سؤال پاسخ م...

مقالۀ حاضر به معرفی و تشریح اندیشه‌‌‌‌‌‌های هُمی کِی. بابا (1949- )، یکی از نظریه‌‌‌پردازان پرآوازۀ معاصر در حوزۀ مطالعات پسااستعماری، می‌‌‌پردازد. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: در بخش نخست به واکاوی مفاهیم پیوند‌خوردگی هویّت و فرهنگ و نیز فضای سوّم می‌‌پردازیم، و در بخش دوّم نیز مفاهیم ملّت به‌‌مثابه روایت و نیز تِرومای مهاجرت را بررسی می‌‌‌کنیم. در نظریۀ پسااستعماری و، به‌‌طور گسترده‌‌‌‌تر، در ...

تحلیل گفتمان از طریق تکنیک‌های متفاوت گفتمانی به واکاوی مفاهیم قدرت و ایدئولوژی نهفته در متون مختلف می‌پردازد. از جمله مهم‌ترین رویکردهای گفتمانی رویکرد لاکلاو و موفه است که با به‌کارگیری مفاهیمی نظیر تفکیک دال‌های ثابت و شناور، مفصل‌بندی، وقته‌ها و عناصر، ضدیت و غیریت به واکاوی اهداف پنهان در متون می‌پردازد. در این پژوهش نیز با استفاده از رویکرد لاکلاو و موفه سعی بر تحلیل گفتمان رمان ریشه‌ها ب...

توسعه شهرنشینی و گرایش انسانها به زندگی شهری، افزایش جمعیت شهرها، بیشتر از ظرفیت حامل شهرها، را در پی دارد. توسعه بی رویه و نسنجیده شهرها، سبب تخریب منظرهای طبیعی از قبیل رودها می شود. با توسعه ساخت و سازها، گاه تا حاشیه رودها، و یا تبدیل شدن رودخانه به کانال انتقالی، شهرنشینان شاهد ایجاد فضاهای متروکه، ناامن، خطرناک و با دسترسی مشکل، در حاشیه رودها و زیر پل های عبوری هستند. از طرفی ارتباط گسست...

در حال حاضر، مقوله گردشگری به عنوان یک صنعت و یکی از عوامل تأثیر گذار بر جنبه های گوناگون محیطی (روستایی یا شهری)، در ارتباط با تفرجگاه ها و سایت های گردشگری مطرح است که از مهم ترین آن می توان به گردشگری ساحلی اشاره نمود. امروزه گردشگری ساحلی از بزرگترین فعالیت های جهان به شمار می آید که با رشد روزافزون خود به فعالیتی چند منظوره تبدیل شده است. به طوری که توسعه گردشگری و تفریحات مربوط به آن از ع...

- پیش از مدرنیته، اندیشة ثبات بر پایة پایداری پدیده ها، دوام شکل آنها و روابط به ظاهر ذاتی شان (رخوت ماده و سکون قراردادها) استوار بود. اما در جهان سیال معاصر، پایداری و ثبات دیگر داده ای معین نیست که در ذات پدیده ها مستتر باشد، بلکه ثمرة کنشی خود خواسته میان «ارتباطات» و نتیجة طرحی است که کانسپت آن باید دوام داشته باشد تا هر چیز دیگر بتواند تغییر کند، بی آنکه ارزش و یا پدیدة واجد ارزش از دست ...