توافق هسته­‌ای ایران و قدرت­‌های بزرگ در تابستان 1394 که در ازای برداشته ‌شدن تحریم­‌های هسته­‌ای، منجر به محدود‌شدن برنامه ‌هسته­‌ای ایران در میان‌ مدت شد، سوال­‌هایی مهم درباره جهت‌ گیری سیاست ‌خارجی جمهوری ‌اسلامی‌ به وجود‌آورده ‌است. این مقاله به‌ دنبال یافتن پاسخ به این سوال است که آیا این توافق، ایران را به سمت سیاست ‌خارجی مصالحه‌ جویاه‌­تر سوق داده ‌است؟ بررسی رفتار و عملکرد سیاست ‌خار...

ازجمله ویژگی‌های بارز امنیت ملی در جهان معاصر، تحول ابعاد و ماهیت آن است که با سرعت زیاد و چشمگیری در حال وقوع است. از این نظر، تحولات رخ‌داده در حوزة فناوری اطلاعات از اهمیت بیشتری نسبت به دیگر حوزه‌ها برخوردار است. امنیت در فضای مجازی، ازجمله موضوع‌هایی است که به‌تازگی در حوزة مطالعات راهبردی مطرح شده است. ماهیت اینترنت و محیط امنیتی و راهبردی متأثر از آن، به‌گونه‌ای است که در کنار فرصت‌های ف...

منطقه قفقاز جنوبی برای روسیه به عنوان یک حوزه مهم در جنوب این کشور و متصل به منطقه حساس قفقاز شمالی و جمهوری های خودمختار مسلمان و جدایی طلب، اهمیت سیاسی و امنیتی زیادی دارد. در واقع، بسیاری از ارتباطات گروه های جدایی طلب در چچن و داغستان، از طریق قفقاز جنوبی بوده است. سیاست های ملی گرایانه و ضد روسیه در گرجستان و تا حدودی آذربایجان، و نیز بحران قره باغ و فشارهای ترکیه و آذربایجان به ارمنستان ب...

  بحث پدافند غیر عامل به خصوص بکارگیری ملاحظات پدافند غیر عامل در ساخت فضاهای شهری و همچنین ساختمان‌های عمومی تاریخچه‌ای طولانی دارد. صحت این ادعا را می‌توان در جنگ‌های صدر اسلام و تدابیر دفاعی همچون حفر خندق، ساخت برج و بارو و ... جستجو نمود، با توجه به پیشرفت تکنولوژی و تأثیر آن در گسترش سلاح‌های کشتار جمعی نیاز به پیشرفت در ملاحظات پدافند غیر عامل در کاهش تلفات بیش از پیش احساس می‌گردد. با ت...

دفاع تحرک مبنا موضوعی است که در چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است و بر تعداد مقاله ها در این زمینه افزوده می شود. هدف اصلی از روش دفاعی تحرک مبنا تغییر ساختارهای دفاعی سیستم های موجود و افزایش کارآیی و قابلیت های امنیتی آن ها می باشد. برای رسیدن به این هدف، سیستم دفاعی ویژگی های قابل تغییرش را در بازه های زمانی مشخص تغییر می دهد. در سیستم های دفاعی فعلی، مهاجم زمان نامحدودی را در اختیار دار...

در این فرضیه ، این نتیجه بدست می آید که جمهوری اسلامی ایران علیرغم میل باطنی خود مبنی بر روابط دوستانه با کشورهای منطقه و ایجاد یک سیستم امنیتی پایدار ، به دلیل حضور آمریکا در منطقه ، وابستگی کشورهای حوزه خلیج فارس ، حضور اسرائیل در منطقه ، تفاوتهای سرزمینی نسبت به همسایگان ، پیشرو در اندیشه سیاسی ، مذهب تشیع و بی اعتمادی کشورهای حوزه خلیج فارس به آن و وجود اختلافات فرهنگی و مذهبی کشورهای عربی ...

خلیج فارس، با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک و استراتژیک خود در معادلات بین المللی، اهمیت روزافزونی یافته و کشورهای این حوزه همانند سایر مناطق دنیا ناگزیر از مواجهه با این شرایط نوین هستند. در چنین شرایطی و با توجه به ضرورت شکل گیری سازوکارهای نوین امنیت منطقه ای و تلاش کشورهای منطقه برای پاسخگویی به این چالش، شاهد تلاش گسترده بازیگران فرا منطقه ای برای حضور در منطقه ای در راستای اهداف امنیتی هستیم. ...

دفاع تحرک مبنا موضوعی است که در چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است و بر تعداد مقاله ها در این زمینه افزوده می شود. هدف اصلی از روش دفاعی تحرک مبنا تغییر ساختارهای دفاعی سیستم های موجود و افزایش کارآیی و قابلیت های امنیتی آن ها می باشد. برای رسیدن به این هدف، سیستم دفاعی ویژگی های قابل تغییرش را در بازه های زمانی مشخص تغییر می دهد. در سیستم های دفاعی فعلی، مهاجم زمان نامحدودی را در اختیار دار...

سازمان آتلانتیک شمالی که یک تشکل عمدتاً سیاسی به جامانده از زمان جنگ سرد است، به واسطه سهمی که رهبر آن یعنی آمریکا در نظام بین الملل دارد، باعث شده است همچنان خود را به عنوان قدرتی مطرح در عرصه جهانی مطرح کند. ناتو که شامل کشورهای غربی به رهبری آمریکاست، سعی می کند در جای جای جهان، حضور فیزیکی خود را حفظ کند. در این میان منطقه خاورمیانه و کشور ایران از جمله مناطقی است که این حضور قابل لمس و دارا...

هدف این مقاله بازشناسی جایگاه قومیت و قوم گرایی به عنوان متغیری امنیتی در مطالعة امنیت ملی جوامع چندقومی می باشد. در این راستا، بررسی رویکرد نظریه پردازان نوسازی و نیز رویکرد مارکسیستی در دورة جنگ سرد نشان داد که آنها نگرش واقع بینانه ای به اهمیت سیاسی و امنیتی ناسیونالیسم قومی و ملاحظات مرتبط به تنوع قومی نداشته اند. با تشدید مناقشات قومی در دهة آخر جنگ سرد و به ویژه پس از فروپاشی بلوک شرق و ت...