از دیر باز، زبان شناسان مسلمان و به ویژه قاریان قرآنی که در باره ی علم تجوید و قرائت قرآن قلم زده و صاحب رأی و نظر بوده اند، بحثی در باره ی اطباق و حروف مطبقه گشوده و این حروف را از نظر مخرج و صفات بررسی کرده اند. این نوشته تلاش می کند رأی و نظر زبان شناسان مسلمان را از پنجره ی آواشناسی و واجشناسی امروز بنگرد و توصیفی علمی و بنیادین و امروزین از اطباق (نرمکامی شدگی ) و حروف مطبقه (همخوان های نر...

حروف مقطعه در دیدگاه مفسران قرآن کریم از گذشته تا کنون ، تحلیل های متفاوتی داشته است. آیت الله معرفت این دیدگاه ها را طبق دو مبنا دسته بندی کرده اند. عده ای حروف مقطعه را از متشابهات مجهول و علم مستوری می دانند که جز خدا برآن واقف نیست و دسته ای دیگر آن را رموزی بین خداوند و پیامبرش می دانند و آن چه از معانی برای این حروف گفته شده نوعی رمزگشایی است. آیت الله جوادی آملی به صورت دیگری دیدگاه مفسر...

سلب به عنوان عاملی اساسی در هم? زبان¬های زنده دنیا به شمار می¬رود. این مفهوم ما را در مقابل یک واژ? انتزاعی قرار می¬دهد که ریشه در فلسفه، منطق و نشانه-معناشناسی دارد و ارائه تعریف برای آن کار ساده¬ای نیست. از دیدگاه نشانه-معناشناسی، این مفهوم بیانگر عملی است که توسط آن یک واژه یا یک سوژه انکار می¬شود و نیز از طریق آن تمایز بین دو واحد نشانه-معنا¬شناسی یا انفصال بین سوژه و ابژ? ارزشی برقرار می-ش...

از یک طرف، نظریّه ها و آراء متعدّدی در معناشناسی مفردات آیه ی یک سوره ی مائده وجود دارد و از طرف دیگر، فقیهان، احکام مختلفی را از آیه ی مذکور استنباط کرده اند، ولی تأثیر این نظریّه ها و آراء معناشناسی در استنباط احکام فقهی آیه ی مذکور، مورد مطالعه قرار نگرفته است. مقاله ی حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا نظریّه ها و آراء معناشناسی مفردات این آیه در استنباط فقهی فقیهان از آن تأثیر دارد، طوری ک...

رساله «گونه شناسی تفاسیر عرفانی از حروف مقطعه قرآنی» با هدف دسته بندی آرای مفسران عارف درباره حروف مقطعه قرآنی به انجام رسیده است و ده تفسیر بزرگ (قرآن العظیم، حقایق التفسیر، لطائف الاشارات، کشف الاسرار، عرائس البیان، تأویلات، تفسیرقرآن الکریم، روح البیان، تفسیر منظوم صفی و بیان-السعاده) که متعلق به قرون مختلف (از قرن سوم تا چهاردهم قمری) می باشند مورد مطالعه قرار گرفته و ضمن یادآوری روش تفسیری...

آنچه حالات ذهنی دربارۀ آنها هستند «محتوا» نام دارد؛ مسائل فلسفی متعددی دربارۀ محتوا وجود دارد؛ از جمله این‌که آیا محتوا قابل تبیین فیزیکی است یا خیر، و این‌که پیوند میان یک محتوای خاص و یک حالت ذهنی خاص چگونه برقرار می‌شود و به‌عبارت‌دیگر، محتوای خاص یک حالت ذهنی چگونه مشخص می‌شود؟ در این‌جا با اشاره به نظریات اولیه، مانند نظریات علّی، نظریات نقش مفهومی و نظریات دوعنصری، نظریات غایی و عصبی را بر...

تاکنون پژوهشی پیرامون بررسی شیوه طراحی حروف در کتابهای چاپ سربی دوره قاجار صورت نگرفته و از آنجاکه در اولین کتابهای سربی چاپ شده در ایران، حروف تنها ویژگی شاخص این کتب بوده، بررسی گردید که شیوه ، روش طراحی و بکارگیری حروف و همچنین سیر تاریخی طراحی حروف فارسی در چاپ آن کتابها به چه شکل بوده است تا بتوان مسیر حرکتی توجه به نوع خط و حروف تا کتب امروزین را مورد بررسی قرار داد.از دیگر کاربرد های این...

نه تنها بسیاری از مردم از کاربردهای ریاضیات در زندگی آگاه نیستند بلکه چه بسا این تصور هم رایج باشد که ریاضی ورزان گروهی جدا از سایرین هستند. صرفه نظر از کاربردهای بسیار ریاضی، ابزارهای متعددی توسط جامعه ریاضی دنیا ایجاد و یا توسعه داده شده اند که سیستم حروف چینی تِک یکی از آنهاست. سیستم حروف چینی تِک توسط یک دانشمند ریاضی بنیان نهاده شده و بسته ی فارسی کنونی آن با نام «زی پرشین» نیز توسط یک دانشج...

رساله حاضر حاصل پژوهشی است در باره مقوله "حروف اضافه" و "را" در تاریخ زبان فارسی که براساس نظریه ساختگرائی انجام پذیرفته است . بدین منظور 9 متن کهن از دوره های مختلف زبان فارسی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است . به دلیل اهمیت و مشخصه های خاص آثار دوره نخستین زبان فارسی، منابع این تحقیق بیشتر از این دوره برگزیده شده اند. در نتیجه این پژوهش نکات تازه و مفیدی در رابطه با نقش و کارکد این دو مقوله...

ابیات وصفی، قسمتی بزرگ از معلقات سبع را تشکیل می دهد. سرایندگان این قصاید، علاوه‏بر غرض های شعری خود، منازل یار، پدیده های طبیعی، مرکب، صحنه های نبرد و عناصری دیگر را توصیف کرده و به‏تصویر کشیده اند و به همین منظور و برای ملموس‏کردن تصاویر ادبی‏شان، این ابیات را با موسیقی مناسب، به ویژه موسیقی آوایی حروف همراه کرده اند. با توجه به اینکه در فرایند توصیف حسی، شاعر برای تأثیر بیشتر هدف خود، نیازمن...