معماری پدیده است انسانی که همواره در خدمت نیازهای انسان قرار می گیرد و همچون دیگر هنرها نه تنها در مرزهای جغرافیایی یا سیاسی متوقف نمی شود بلکه از مناطق جغرافیایی همجوار نیز متاثر می شود و وارث اصول و تعلقاتی است که از گذشته نیز خواهد بود و بعبارتی هنر و معماری در یک محدوده زمانی و مکانی ساکن نخواهد ماند لذا به این جهت درک شناخت معماری اسلامی باید معماری قبل از اسلام و نیز تاثیر همجواری با دیگر...

فرهنگهای دوران مفرغ ایران از نظرتاریخی بطور نسبی اوایل هزاره سوم تا اواسط هزاره دوم ق م یعنی حدود 1500 سال را در برمیگیرد (3000-1500ق م). این فرهنگ روبه رشد به شاخصهایی در زمینه فن­آوری ابداع چرخ سفالگری، نوآوری در فلزکاری مس، پیدایش خطوط آغاز ایلامی و ایجاد ساختارهای شهرنشینی دست یافته است. باتوجه به پیدایش مفرغ در این دوره ایجاد کارگاههای فلزکاری، میتواند به نوعی ایجاد بافتهای معماری صنعتی را...

رشد هنر معماری در دورۀ سلجوقی از هند تا آسیای صغیر مشهود است. معماری در این دوران به اوج شکوفایی خود رسید؛ به گونه ای که خلاقی تهای هنری به ویژه در معماری مذهبی بسیار چش مگیر است و همین امر موجب تحولی عظیم در اساس معماری شد. سلجوقیان برای هنر معماری توازن و تعادل به ارمغان آوردند. منار فیروزآباد بردسکن از آثار معماری بسیار زیبا و خلاقۀ این دوره به شمار می آید. منابع تاریخی از دلائل اهمیت جغرافی...

در این پژوهش 27 سکۀ نقرۀ هخامنشی، 62 سکۀ نقرۀ اشکانی، 66 سکۀ ساسانی آنالیز و بررسی شده است. سکه­های نقرۀ هخامنشی و بیست سکۀ اشکانی متعلق به موزۀ ملی ایران، 46 سکه اشکانی متعلق به موزة تماشاگه پول و سکه­های ساسانی به مجموعه­دار خصوصی تعلق دارند. با استفاده از روش آنالیز پیکسی، مقدار غلظت عناصر موجود در سکه‌ها اندازه­گیری شده است. سپس با استفاده از آنالیز آماری بر روی مقدار غلظت عناصر به ­دست آمد...

از اوایل دوره قاجار در پی تحولات سیاسی، اقتصادی و مذهبی، همچنین توجه به مدرنیسم  پس از گسترش آن در غرب، به تدریج خصوصیات معماری ایرانی به تقلید از غرب تغییر کرد و رویکردهای مختلفی در معماری معاصر ایران ایجاد شد. بنای مساجد به عنوان یک عنصر شاخص در کالبد شهری در انعکاس رویکردها و روش­های معماری نقش اساسی را ایفا می­کند و همواره مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با بیان؛ توصیفی- تحلیلی، ضمن تب...

مسجد قوۃ الاسلام و قطب­منار به عنوان دو اثر معماری و ماندگار سلسله ی غلام شاهیان، نشانگر آغاز نفوذ فرهنگی دین مبین اسلام در سرزمین باستانی هند محسوب می شوند. سیر تحوّل ساخت در این دو بنا، بیانگر بهره گیری معماران و سازندگان از عناصر معماری بومی هند و به کار گیری هنر معماری ایرانی در قرون میانی اسلامی است. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به مطالعه ی جنبه های تاریخی و ویژگی های معمار...

معماری صخره‌ای فضای ساخته‌شده به‌وسیلة حفاری در بدنه‌های طبیعی کوه و در بستر زمین بدون استفاده از مصالح ساختمانی است که در نقاط مختلف کشور در طی قرون متمادی به‌صورت بومی شکل گرفته است. دامنة کوه آتش‌فشانی سهند در استان آذربایجان شرقی یکی از مناطق مستعد برای این‌گونه معماری است که این تحقیق با هدف شناسایی، معرفی و گونه‌شناسی آن انجام گرفته است. در کنار مطالعات اسناد، از روش میدانی جهت ثبت و ضبط ...

کاشیکاری یکی از شیوه‌های نقش‌پردازی آرمان‌‌گرایانه در تزئینات معماری ایران است، که پیشینۀ تاریخی آن به قبل از اسلام باز می‎گردد. هنر کاشیکاری در قرون اولیۀ اسلامی در ایران به‎دلیل افزایش ساخت بناهای مذهبی، به‌‌صورت تزئینات در مجموعه‌های مذهبی نمایان می‌‌شود. روند رشد و توسعۀ حرم مطهر در سراسر تاریخ اسلام و در طول حیات حکومت‌های اسلامی ادامه داشته است. از این‎رو، نوع معماری و متعلقات آن از جمله ...

تزیینات به کار رفته در امام‌زاده‌ها یکی از بارزترین جلوه‌های فرهنگ اسلامی و نمایشگر گویای فضای معنوی است. روش انجام تحقیق بر مبنای ماهیت توصیفی تحلیلی بوده است و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت ترکیبی (کتابخانه‌ای و میدانی) مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه آماری که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است، 39 امام‌زاده حوزه عملکرد اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان دماوند استان تهران است. روش نمون...

سفال به‌عنوان شاخص ­ترین یافته­ ی باستان‌شناسی، نقش به سزایی در بازسازی برهم­کنش ­های منطقه ای و فرا منطقه ­ای دارد؛ بنابراین شناخت سفال­ های هر دوره­ ی فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. محوطه­ های باستان­ شناختی اندکی مربوط به دوره ­ی اشکانی در غرب ایران کاوش شده است. ازاین­ رو به دلیل فقدان مجموعه­­ های سفالی کافی، جهت شناخت و تمایز سفال­ های این دوره، شناسایی محوطه ­های اشکانی غرب ایران با مشکلات...