از مسائل مهم و اساسی در باب معرفت، شناختِ خود انسان است که بدون آن، دستیابی به هیچ نوع معرفت و شناختی امکان پذیر نخواهد بود. آدمی قبل از هر نوع شناختی نسبت به جهان پیرامون، باید خود را بشناسد و گنجینه های معرفت و نهاد خود را کشف نماید. فطرت که از ویژگیهای اساسی حیات عقلانی انسان است، از جمله مسائلی است که توجه مکاتب علمی و فلسفی را به خود جلب نموده است و هر مکتبی به نسبتِ مبنای فلسفی خود در این ب...

گیلبرت رایل میان معرفت گزاره‏ای (Knowing that) و معرفت مهارتی (Knowing How) تمایز قائل شده است. او بر خلاف سنت فلسفی موجود نه تنها عقیده‏ای به برتری معرفت گزاره‏ای نسبت به معرفت مهارتی ندارد، بلکه معتقد است معرفت مهارتی دارای تقدم و اولویت است. عقیده به برتری و تقدم هر کدام از این دو شکل از معرفت نسبت به دیگری، دو طیف خردگرایی و ضدخردگرایی رادیکال را شکل بخشیده است. هدف این مقاله تحلیل و نقد نگ...

فرسایش خندقى از جمله انواع فرسایش آبى و تشدید شونده است که رخداد و گسترش آن موجب تغییرات بارز در منظر پسرفت اراضى و تخریب محیط زیست مى‏ شود. با توجه به تنوع و میزان تأثیر عوامل مختلف در شکل ‏گیرى و گسترش فرسایش خندقى که از نقطه‏ اى به نقطه ‏اى دیگر نوع و میزان تأثیر آن تغییر مى ‏کند و به منظور شناسایى مهم‏ترین عوامل مشارکت کننده در خندقى شدن اراضى جهت معرفى راههاى پیشگیرى و مهار این نوع فرسایش ...

ژئوتوریسم به عنوان زیر شاخه‏ هایى از توریسم طبیعت گرا (اکوتوریسم) در کنار دیگر زمینه‏ هاى مربوط به گردشگرى مانند گردشگرى روستایى، فرهنگى و... زمینه بالقوه ‏اى براى اشتغال عده کثیرى از متخصصین وابسته را داراست. این صنعت مى‏ تواند نقش مؤثرى در تحول اقتصادى کشور داشته باشد، به همین دلیل است که صنعت توریسم را مهم‏ترین صنعت جهان مى‏ دانند. البته تصور عده زیادى از متخصصین و غیرمتخصصین از صنعت توریسم،...

پروژه «پژوهشى* جامعه ‏شناسانه در قرآن» در سه مرحله اجرایى، استخراج گزاره‏ه اى جامعه‏ شناسى و طبقه‏ بندى موضوعى و تبیین تفسیر نظرى موضوعات سامان یافته است که مرحله نخست آن در مدت هفت سال در دفتر تبلیغات اسلامى خراسان اجرا گردیده است. روش تحقیق این پژوهش در مراحل زیر ساماندهى گردیده است: 1- تشخیص آیات شریفه‏ اى که به مباحث اجتماعى مى‏ پردازد. 2- تجزیه و تفکیک مباحث تفسرى ذیل هر آیه شریفه (در چهار...

در این نوشته تلاش بر آن است تا به برخى از مؤلفه هاى فلسفه ى تاریخ در اندیشه ى ابن خلدون و اساس کار وى، یعنى تغییر روش «نقّالى تاریخى» به «نقّادى تاریخى»، پرداخته شود. از آن جا که این تکاپو بدون خردورزى چندان معنا ندارد، سعى بر آن است تا زوایاى پیدا و پنهان کتاب مقدمه از نظرگاه خردگرایى مورد پژوهش قرار گیرد. پس از تبیین مفاهیم نوشته، با توجه به آن که کلیدواژه ى عقلانیت، در گذر زمان، دگرگونى هایى ا...

هرچند مشاوره در مفهوم حرفه اى آن پدیده اى جدید است و به عنوان یکى از دستاوردهاى دانش روان شناسى نوین و تمدن مغرب زمین در سده اخیر تلقى مى شود، امّا به مفهوم وسیع هدایت و راهنمایى انسانها و کمک خواستن از افراد صاحب نظر و خردمند همواره مورد تأکید اسلام و سیره معصومین(ع) بوده است. اسلام به عنوان مکتبى جامع و همه جانبه نگر براى سلامتى روح و روان انسان اهمیتى فوق العاده قائل است. به همین جهت با ارائه...

هدف: در این مقاله سعی شده به ایرادهای جنیفر لکی علیه شرح الکساندر برد از معرفت علمی به معنای بسط یافتۀ اجتماعی پاسخ داده شود. روش: برای این منظور، از روش تحلیل مفهومی استفاده شده است و ضمن آن، شهودهای پیشافلسفی پیرامون معرفت علمی محترم شمرده شده اند. یافته ها: اولاً، اصلی معرفی می شود که در عین محترم شمردن رابطۀ کنش فردی/کنش جمعی و رابطۀ معرفت/کنش با شرح برد از معرفت علمی اجتماعی سازگار است. ثان...

خداشناسی و توحید مهم ترین اصل اعتقادی و اصلی ترین محور معارف دینی است. درباره ی راه های شناخت خدا، متفکران مسلمان شیوه های متفاوتی را مطرح کرده اند. یکی از آنها، راه معرفت فطری است. تاکنون تبیین های متفاوتی از معرفت فطری صورت گرفته است. برای دستیابی به تفسیر و تبیینی صحیح و قابل دفاع از معرفت فطری، واکاوی تفسیر آیه فطرت ضروری می باشد. پژوهش مورد نظر با مراجعه به تفاسیر متعدد فریقین و منابع روای...

معرفت به واجب تعالی از برترین معرفت های انسانی است. نحوه این معرفت، همواره مورد توجه و بحث بوده است.معرفت حصولی،یکی از دو نوع معرفت است که از طریق مفاهیم ذهنی ،آگاهی به اشیاء حاصل می شود.درحکمت متعالیه معرفت به اشیاء براساس معیارهائی چون رابطه وجودی میان دوشی،معلول بودن مدرَک  و مرتبه وجودی آن پدید می آید. پرسش اساسی این است که  انطباق این معیارها بر معرفت حصولی به واجب تعالی چگونه است؟ ملا صدرا...