ریاضت شرعی، اهتمام ورزیدن بیشتر به ورع، پرهیزکاری و رسیدن به عبودیّت واقعی است. ریاضت در عرفان اسلامی هرگز از چهارچوب شریعت خارج نمی‌شود. بررسی ریاضت از دیدگاه عطار به عنوان یکی از سه قلّۀ بلند ادبیات عرفانی، برای مشخص کردن چهارچوب و حدود ریاضت شرعی در عرفان، حائز اهمیت است. هدف پژوهش این است که به روش تحلیلی، نمایه‌های ریاضت حقیقی و مشروع را در مثنوی‌های عطار نیشابوری بیان کند. عطار در مثنوی‌های...

گاهی در متون عرفانی تضادهایی مشاهده می شود. به این معنا که این متون از سویی تجربه ها و پیام های اخلاقی دارند و از سوی دیگر به تظاهر به آن ها طعنه می زنند. منشأ این پارادوکس را باید در کاربرد مضامین قلندرانه جستجو کرد نه نفی دین و اخلاق و مانند آن ها. این پژوهش در صدد یافتن مضامین قلندرانه در غزلیات فریدالدین عطار نیشابوری از عارفان قرن هفتم است. پژوهش حاضر به دسته بندی غزلیات عطار بر اساس کاربر...

تردید نیست که بخش قابل توجهی از آثار عرفانی با اهداف تعلیمی شکل گرفته­اند و پدیدآورندگان این آثار، هریک از منظری خاص به عرفان و مباحث پیرامون آن نگریسته­اند. بعضی با به کاربستن زبانی دشوار تنها خواص را مخاطب خویش قرار داده­اند و برخی دیگر با به کارگیری زبانی ساده و روشن، گسترۀ مخاطبان خویش را وسعت داده اند. عطار نیشابوری در زمرۀ شاعران و نویسندگانی قرار دارد که روش دوم را برای انتقال اندیشه­های...

چکیده ندارد.

چیکیده: عطار در منطق الطیر طریق سلوک را دارای هفت وادی می داند: طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت و فقر و فنا. در این مثنوی سالک با شیخ عطار سفر اول را طی می کند. هفت وادی همان اطوار سبعه سفر اول هستند که او به زبان عارفانه خود آنها را بیان می کند و در نهایت سالکان عطار نیز چون عارف در سفر اول به فنا در ذات الهی می رسد. در دومین مثنوی عطار که مصیبت نامه است، سالک که فکر قلبی است سیر آفاقی ...

چکیده: عطار نیشابوری و مایستر اکهارت هر دو عارف اند و یکی از مشخصه های عارفان ترک دنیا به شوق دیدار حق است؛ و عبادت آنان، تنها به خاطر این است که خداوند شایسته ی عبادت است؛ برخلاف زاهدان که ترک تعلق آنان برای رسیدن به نعمت های بهشتی است. عطار ریاضت را راهی موثر برای مبارزه با تمایلات نفسانی می داند؛ در حالی که اکهارت آن را تنها راه رسیدن به سعادت نمی داند. دعا در اندیشه عارفان وحدت وجودی همچون ...

چکیده خلق اثر داستانی بدون طرح شخصیت ها هرگز امکان پذیر نیست. بنابراین شخصیت ها را باید پایه ای دانست که ساختمان اثر داستانی بر آن بنا می شود. هر چه این پایه مستحکم تر باشد بنا نیز دیرپاتر خواهد بود. از این رو میزان دوام و نفوذ هر اثر ادبی بسته به نحوه و عمق پردازش عنصر شخصیت در حکایت ها و داستان هاست. عطار شاعر عارفی است که بیشترین قصه ها و حکایت ها را در آثار خود دارد. هدف او از این قصه ها...

گفتگوی اشخاص حکایت با یکدیگر از شگردهای شخصیت‌پردازی است. هر گفته نشانی از گویندة خود دارد و شخصیت‌ها نیز با گفتگو خلق می‌شوند، هم‌چنان که سخن گفتن هر کسی نیز نشانی از طبقه اجتماعی، میزان تحصیلات و منش انسانی او دارد. بنابراین قدرت به کارگیری گفتگو در خلق شخصیت کار ساده‌ای نیست و از عهدة هر کسی برنمی‌آید؛ بخصوص اگر اثر هنری به شعر باشد. در این نوشته با روش تحلیل محتوا به مقایسة عنصر گفتگو در حک...

گفتگوی اشخاص حکایت با یکدیگر از شگردهای شخصیت‌پردازی است. هر گفته نشانی از گویندة خود دارد و شخصیت‌ها نیز با گفتگو خلق می‌شوند، هم‌چنان که سخن گفتن هر کسی نیز نشانی از طبقه اجتماعی، میزان تحصیلات و منش انسانی او دارد. بنابراین قدرت به کارگیری گفتگو در خلق شخصیت کار ساده‌ای نیست و از عهدة هر کسی برنمی‌آید؛ بخصوص اگر اثر هنری به شعر باشد. در این نوشته با روش تحلیل محتوا به مقایسة عنصر گفتگو در حک...