قواعد فقهیه یکی از مسائل دانش فقه است که از دو زاویه امکان پژوهش دربارۀ آن وجود دارد: یکی از این زاویه که قاعده‌های موجود بازپژوهی شوند یا در زمینۀ قواعد جدیدی پژوهش صورت گیرد و دوم از این زاویه که با نگاهی از بیرون، خود قاعدۀ فقهیه کاوش و فلسفۀ قواعد فقهیه تدوین شود. در زاویۀ دوم یک مشکل مهم این است که مسائل مطرح در این زاویۀ دید کدامند؟ در این مقاله با تکیه بر منابع فقهی و اصولی و با استفاده ...

   بیش از یک قرن است که احیاگران تفکر اسلامی پیوسته در تلاش­­اند تا زمینه­ی خیزشی را در بازشناسی اندیشه و منش انسانی_ عقلانی برگرفته از هویت مستقل اسلامی فراهم کنند و انفعال حاصل ‎از جریان عصر روشنگری را به موضعی فعال و تأثیرگذار مبدل سازند. این حرکت در بازنگری مطالبات و استیفای حقوق زن مسلمان و پاسخ سنجیده به آن تأثیر فراوانی داشت و سبب وقوع خیزش­های گوناگونی در درون جوامع دین...

چکیده تعزیر منصوص شرعی که به تبع ایرادهای شورای نگهبان، در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 تأسیس یافت، به دلیل عدم تعریف آن توسط قانونگذار تاکنون تفاسیر مختلفی به خود دیده است. با توجه به اینکه شورای نگهبان به منظور رفع برخی ایرادات شرعی، موجب وضع این تأسیس شده و توجه به مقصود وی از این تأسیس سبب ارائه ی تفسیر صحیح از آن می شود، در این پژوهش پس از بررسی، توصیف و تحلیل اسناد، منابع و پژوهش های مرب...

یکی از مسائل مهم فقهی، مسئله قصاص پدر و مادر در برابر کشتن عمدی فرزند است. این موضوع در مذاهب فقهی، به تفصیل مورد بحث فقها قرار گرفته است. فقهای مذاهب اسلامی درباره قصاص پدر و مادر در برابر کشتن عمدی فرزند، دو دیدگاه متفاوت ارائه کرده­ اند: دیدگاه نخست؛ جمهور مذاهب اهل­ سنت (حنفیه، شافعیه و حنابله) و شیعه امامیه (در قول مشهور خویش) قائل به عدم قصاص والد به سبب کشتن عمدی فرزند هستند که مهم ترین ...

این تحقیق در نظر دارد تا با کنکاشی در مبانی فقهی و حقوقی مالکیت فکری و با تکیه بر آیات و روایات و بخصوص متون فقهی در حد وسع خود و امکان دسترسی به منابع در خصوص قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان به مبانی فقهی آن بپردازد. هر چند که در متون فقهی بطور مستقیم در این رابطه سخنی به میان نیامده است و این موضوع از مسائل مبتلا به جامعه در صدر اسلام نبوده و لذا از سوی شارع مقدس نیز حکمی در بار...

تشکیل حکومت اسلامی و اداره کشور هزینه¬هایی را به دنبال دارد، که تأمین این هزینه¬ها تنها از راه منابع طبیعی (نفت و...) ممکن نیست، زیرا این منابع طبیعی بالاخره در زمانی پایان می¬پذیرند و از طرفی این منابع تنها متعلق به نسل حاضر نبوده و آیندگان نیز در آن سهیم می¬باشند. پس باید از منبع مالی دیگری به نام مالیات کمک گرفت. این پایان¬نامه درصدد است که مبانی فقهی جایگاه مالیات را در نظام اسلامی از دیدگا...

ایجاد تعادل و موازنه میان حقوق بستانکاران و ورّاث در قبال ترکۀ مدیون متوفّی از اساسی ترین مسائل فقهی است که از دیر باز مورد توجّه و کاوش فقیهان امامیه قرار داشته است. در این راستا، مباحث گوناگونی از قبیل کیفیت تعلّق حقّ طلبکاران به ترکۀ مدیون، وضعیت تصرّفات قطعی ورثه در ترکه قبل از عملیات تصفیه و مانند آن قابل طرح و بررسی است. لکن در این میان، مسألۀ زمان انتقال ترکۀ مدیون به ورّاث از بنیادی ترین مسائل...

در علم پزشکی و معالجات و معاینات پزشکان به موارد بسیاری بر می خوریم که نیاز است به تبیین حکم شرعی و فقهی آنها پرداخته شود. در این راستا با تطبیق قواعد فقهی بر موضوعات پزشکی می توان به نتیجه مطلوب دست یافت. در این پایان نامه سعی ما بر آن است که، قواعد فقهی ناظر بر مسائل پزشکی را مورد بررسی قرار دهیم و با تلفیق آن با مواد قانونی در زمینه مدنی و جزایی به تجزیه و تحلیل آن ها بپردازیم. کلید واژه...

عبادات در اسلام و فقهُ العبادات در ابواب فقهی، از جمله مباحثی است که گرچه جنبه فردی آن بر جنبه‏های دیگر غلبه دارد، با یکسری مسائل اجتماعی و حکومتی در تعامل و ارتباط است که حکومت نیز درباره اجرا، تحقق، حمایت و نظارت بر حسن اجرای آن در جامعه وظیفه، رسالت و به‏تبع آن اختیاراتی دارد. این مقاله درصدد واکاوی طرح ادله اجتهادیِِ وظیفه‏مند بودن حکومت در خصوص ابعاد سه‏گانه تحقق، حمایت و نظارت در عرصه عبادات...