مدیحه سرایی یکی از فنون اصیل و ریشه دار در ادبیات عرب است و از حیث مضمون شاخه های متنوعی دارد که مدح پیامبر یکی از شاخه های آن است . مدح نبوی در عصر حیات آن حضرت پدید آمد و در قرن هفتم با عنوان اصطلاحی بدیعیات استمرار یافت . بدیعیه سرایان غالبا موضوعاتی همچون وصف اخلاق و صفات و فضایل پیامبر ، ذکر اماکن نزول وحی ، وصف حسب و نسبت پیامبر و بیان گوشه هایی از اخبار و سیره آن بزرگوار را مورد توجه قر...

      ابوالحسن محمّدبن اسماعیل لامعی گرگانی ، از شعرای بنام اواسط قرن پنجم هجری است که در اشعارش تابع همان سبک و روش شاعران دوره­ی اول غزنوی است و گاه بعضی از قصاید آنان را جواب گفته است. اشعار لامعى در وصف طبیعت و مدح بزرگان عصر خویش را بحقیقت می توان گلچینی از سه دیوان فرخی و عنصری و منوچهری دانست. تشبیهات گوناگون و اوصاف او از بیابان و اسب و رسوم و مظاهر مختلف طبیعت ،خواننده را به یاد منوچهری...

قصیده اولین قالب شعری است که شاعران ایرانی در آن به طبع آزمایی پرداخته­اند. علی­رغم فراز و فرودها، تا عصر مشروطه این قالب (در کنار غزل و مثنوی) همواره قالبی هنجار و مشروع بوده است؛ تا اینکه با ظهور طلیعۀ تجدد و انقلاب مشروطیت به ناگاه قصیده و درونمایۀ اصلی­اش، مدح، با انتقادات تندی از سوی روشنفکران و شاعران این دوره چون آقاخان کرمانی، آخوندزاده، تقی رفعت و... مواجه گردید و یکباره به قالبی ناهنج...

خاتمه یکی از اجزای ساختاری اکثر منظومه‌های فارسی است که در پایان بسیاری از منظومه‌ها به­صورت مستقل یا در ادامة ابواب اصلی کتاب درج می‌شود. هدف این مقاله بررسی محتوای اختتام منظومه‌های فارسی با تأکید بر 24 منظومه تا قرن هفتم است. این بخش در بسیاری از مجموعه‌های موردبررسی، پیوندها، ارتباط‌ها و تناسبات عمیقی با درون­مایه و فصول اصلی اثر دارد و در فهم و جایگاه آن نقش مؤثری ایفا می­کند. منظومه‌های ف...

نظریه‌های مکتب فرمالیسم، ابتدا در سال 1914 توسط «ویکتور شکلوفسکی» در روسیه مطرح گردید و سپس در سال 1964 با ترجمه آثار فرمالیست‌های روسی به انگلیسی توسط «گاروین»، به غرب و سپس به سرتاسر جهان راه جست. یکی از مضامین مشترک شعری، در دیوان بیشتر شعرای شیعه مذهب و حتّی اهل سنّت، ستودن و بزرگداشت امام هشتم (ع) است. این درونمایه در اشعار شعرای معاصر، نمودی بارزتر دارد. یکی از این شعرا، که او را «خاتم چام...

سده‌های دهم و یازدهم هجری برای شاعران پارسی گوی ایران، نسبت به دوره‌های قبل متفاوت بوده است. صفویان که در این عصر، فرمانروای ایران بوده‌اند؛ به عللت اشتغال به هویت سازی و بازآفرینی هویتهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و درگیر شدن در جنگهای مختلف،  به شعر و مدح و غزل اهمیت چندانی نمی‌دادند. این عوامل سبب شد که  شاعران مدیحه‌سرا و غزل‌پرداز که بیش و کم به ساختار دربارهای کهن خو گرفته بودند، به هندوستا...

چکیده در منابع روایی اهل تسنن و شیعه روایات فراوانی در باب فضائل و یا احیاناً ذم برخی شهرها و سرزمین ها وارد شده است چنان که در برخی جوامع حدیثی، باب یا ابوابی به ذکر این روایات اختصاص داده شده و یا دربارۀ این احادیث تألیف مستقل صورت گرفته است. در این میان، این نکته قابل توجه است که به تصریح حدیث شناسان فریقین، شمار زیادی از این روایات مجعول است. گذشته از انگیزه های مذهبی، یکی از مهم ترین عل...

با بررسی همه جانبه تعالیم وحی و رهنمودهای دینی در شریعت اسلام به خوبی این حقیقت استنباط می شود که اسلام، نظام عالم را- که نظام احسن است- به عنوان نظامی اعتدالی معرفی نموده و انسان را در تمامی ابعاد و عرصه های زندگی، به میانه روی و اعتدال، فرا خوانده و در هر کار و هر خصلتی افراط وتفریط را امری ناپسند شمرده و او را بر حذر می دارد. از منظر اسلام انسان کامل، معتدل ترین شخصیت در همه حوزه هاست. و داش...

 شیخ رضا طالبانی از شاعران برجسته و پرآوازة کلاسیک کُرد است که سروده‌های فراوانی به زبان‌های فارسی، عربی و ترکی نیز دارد. بارزترین درونمایة شعر او هجو است، با این حال به میدان هر فنی از شاعری که گام نهاده، به مثابة یک شهسوار ظاهر گشته است. شعر او به هر یک از این زبان‌ها که بوده باشد، خللی در سطح سروده‌ها و انشایش وارد نگشته است. طالبانی در ضمنِ چندین شعر که در مدح پیغامبر(ص) و اهل‌بیت ...

چکیده: طلائع بن رزّیک، از جمله شعرای متعهد شیعی در قرن ششم است که در دوره فاطمیان می زیست و در سالهای(549 -556 هـ) وزارت آنان را بر عهده داشت. دیوان او سرشار از مضامینی، در مدح و رثا ی اهل بیت علیه السلام و هجو دشمنان ایشان و بث الشکوی است و نشان از این دارد که، پرداختن به سیمای اهل بیت، وجهه همت او بوده است. خصوصیت بارز این گونه اشعارش، صدق عاطفه و اخلاص واقعی است. این امر را به راحتی از خلا...