پژوهش حاضر تلاش نموده است تا حقیقت ادراک حسی را از منظر بزرگ ترین فلاسفه اسلامی بررسی نموده، و نقش و جایگاه آن را در حصول معرفت بشری تبیین نماید. ادراک حسی به معنای کسب معرفت از راه یکی از حواس پنج گانه ظاهری در انسان می باشد. پدیده ادراک شامل چهار مرحله حسی، خیالی، وهمی و عقلی است، که سه مرحله نخست تنها مدرک جزئیات بوده، و مرحله ادراک عقلی مربوط به کلیات می باشد. تمامی حکما، ادراک عقلی را ادرا...

آنچه این رساله در پی آن است، اثبات یکی از صفات مهم خداوند "قدرت مطلقه " و زدودن شبهات از آن می باشد. در این راستا برای اثبات قدرت الهی، از دیدگاه دو تن از فلاسفه ی اسلامی "ابن سین ا" و "ملاصدرا" استفاده کرده ایم، که هر کدام پس از مباحثی پیرامون صفات خداوند و بیان رابطه ی آنها با ذات الهی، این صفت را در ذات واجب الوجود به اثبات رسانده اند. اما در جهت دفع شبهات از این صفت مهم الهی، از دیدگاه ...

امور خارق العاده یکی از جنجالی ترین مباحث در طول تاریخ بوده که منشأ بسیاری از مناقشات علمی و اجتماعی نیز می باشد. وقتی توده مردم عده ای را می بینند که دست به امور خارق العاده می زنند تا جمعی را مرید خود سازند، سیل انکار و قبول هاست که در جامعه مطرح می شود. اینجاست که نقش اندیشمندان جامعه، بخصوص علمای علم کلام و فلسفه در تبیین عقلانی اینگونه امور و هدایت جامعه به سوی صلاح اهمییت خود را نشان می د...

مقوله «حرکت» مورد توجه فلاسفه بزرگی مانندارسطو، ابن سینا و ملاصدرا قرار گرفته و در این عرصه تعاریف و نظریات فراوانی از این فیلسوفان بیان شده است. در این میان، برخی از آراء فلاسفه مسلمان قابلیت انطباق با برخی قوانین فیزیکِ نیوتنی دارند . قانون اول نیوتن در حرکت با نظریه «دفعِ» ارسطو سازگار نیست ولی هیچ کدام از نظریات سه گانه «دفع» ،«میل»و«تولد» در حرکت قسری که از جانب فلاسفه اسلامی و متکلمین مطرح ...

رابطه ی عالم خیال با نگارگری بسیار ظریف اما پر معناست. در فلسفه ی هنر اسلامی، عالم خیال از ارکان اساسی خلق و شکل گیری فرم ها و تصاویر خیال انگیز است. تفکرات عمیق و خلاق فیلسوف مسلمان در باب عالم خیال نیز از جنبه های بسیار مهم در فلسفه ی اسلامی به شمار می آید. این پژوهش با تحلیل آرای فلاسفه ی اسلامی (ابن سینا، سهروردی، ملاصدرا) در باب عالم خیال، در پی پاسخ به این مهم است که جایگاه و اهمیت آن ر...

عملکرد خلفای سه‏گانه در برخورد با متخلفان اجتماعی بیانگر چگونگی روابط و تعاملات طبقه‏ی حاکم جامعه در برخورد با طبقات متخلف می‏باشد، اگر دولت اسلامی در عملکرد خود دقیقاً به وظایف و هنجارهای تعیین شده، در تعالیم اسلامی عمل کند، بالطبع زمینه تحقق جرایم اجتماعی به حداقل ممکن خواهد رسید. مهمترین عامل برای به وجود آمدن تخلفات اجتماعی عملکرد ناصحیح دولتها و ایجاد نارضایتی در اجتماع است و بهترین شیوه بر...

کتاب کلیله‌ودمنه را برزویۀ طبیب به پهلوی و دو سده بعد ابن­مُقَفَّع به عربی برگرداند. بعدها در سدۀ ششم هجری به‌دلیل از بین‌ رفتن اصل پهلوی، همین ترجمۀ عربی اساس کار ترجمۀ مترجمانی چون نصرالله منشی و محمد بن عبدالله بخاری قرار گرفت. این مقاله درصدد است که با تکیه بر شیوۀ وصفی- تحلیلی و براساس نظریۀ یوجین نایدا در زمینۀ ترجمه، شباهت‌ها و تفاوت‌های دو ترجمۀ مذکور را با تکیه بر باب «زاهد و راسو» بررسی و...

سفینه تبریز از جمله کهن ترین مجموعه های خطی است. این مجموعه مشتمل بر 209 کتاب و رساله است که در حدود سالهای 721 تا 723 ق تحریر شده است. از آن میان 7 رساله منحصر به فرد و نادر از مجموعه رساله ها مقدمه نویسی، تصحیح و تحشیه می شود. نویسنده فاضل و پرکار این مجموعه، ابوالمجد محمد بن صدرالدین تبریزی ملکانی قرشی است. سفینه تبریز آینه ای از وضع فرهنگی تبریز، در باشکوه ترین دوران حیات فرهنگی آن یعنی در...

چکیده فارسی دولت طاهریان، اولین دولت نیمه مستقل اسلامی ـ ایرانی است که در شرق ایران به وجود آمد. بنیانگذار این دولت ، طاهر بن حسین، سردار مأمون می?باشد که بر امین پیروز شد و خلافت را به مأمون انتقال داد. این خاندان شامل فرزندان طاهر و پسر عموهایشان (مصعبیان) بوده در خراسان حکومت کردند، و در بغداد نیز صاحب منصب شرطه یا نایب خلیفه بودند.? هنگامی که حکومتشان در خراسان روبه زوال رفت، قدرتشان در بغ...