چکیده: نگارگران ایرانی با توجه به نوع نقاشی و عملی که انجام می دادند ترکیب بندی اثر خویش را انتخاب می نمودند. سلطان محمد و رضا عباسی دو نقاش معتبر زمان? خویش با استفاده از تمامی ظرفیت های خویش اثار خود را می آفریدند. سلطان محمد با وامداری از سنتهای پیش از خود نگاره ایی با ترکیب بندی و رنگ های دقیق آفریده است. در دیگر سوی رضا عباسی با توجه به شرایط زمان خویش رنگ را در کارهایش به کمترین حد ممک...

شاعران معاصر برای بیان افکار فلسفی و­ اجتماعی خویش، از ابزارهای مختلفی بهره گرفتند. از مهم‌ترین و بارزترین آنها استفاده از نمادها است؛‌ یکی از نمادهای طبیعی، باران است که در شعر معاصر فارسی و عربی جلوه‌ی ویژه‌ای یافته است؛ و در شعر شفیعی‌کدکنی و بدر شاکرالسیاب، کارکرد نماد شناختی پر رنگی دارد. هر دو شاعر با استفاده از این نماد، سروده‌های سمبولیستی قابل توجهی خلق کرده‌اند و در قالب آن‌ افکار سیا...

یکی از ویژگی‌‌های مهم شعر شفیعی‌کدکنی، پیوند عمیق آن با ادبیات و گذشتۀ تاریخی و فرهنگی ایران است. نمود این ویژگی را بیش از همه، در دو حوزۀ اسطوره و عرفان می‌‌توان دید. بنابر اظهارات منتقدان، این دو در کنار مضامین اجتماعی، مهم‌‌ترین دلالت‌‌های معنایی شعر شفیعی را تشکیل می‌‌دهند. هدف مقالۀ حاضر، بررسی نظام تصاویر شعر شفیعی‌کدکنی و تبیین ارتباط آن با سه حوزۀ معنایی یادشده است. ازاین‌رو با معرفی تص...

اسطوره، پیوند بسیار نزدیکی با هنر، به‌ویژه شعر، دارد. اسطوره در فرهنگ و تمدن یک ملت ریشه دارد؛ و ادبیات، یکی از عوامل جاودانگی و حیات فرهنگ و تمدن ملّت‌ها است. شاعران، اسطوره‌ها، باورها و رؤیاهای مهم و کهن اقوام خود را می‌پرورانند و درنتیجۀ پیوند با اسطوره‌های دوران کهن تا باورهای زمان خویش، طی یک جریان درونی در ناخودآگاه جمعی، به پویایی و بازآفرینی آنها می‌پردازند. بازتاب اسطوره‌ها در شعر م. س...

       طنز به عنوان یکی از گونه‌های شوخ‌طبعی در بیان احساسات ادبی، ابزاری است که با تکیه بر خلاقیت و با پشتوانه‌ی تفکر و تأمل، واقعیت و حقیقت مسایل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و انسانی را آن‌چنان به تصویر می‌کشد که هیچ ابزار دیگری قادر به انجام آن نیست. شفیعی‌کدکنی از جمله شاعرانی است که شعرش ظرفیت و ظرافت‌های خاصی را در خود گنجانده است و یکی از این نوع سازوکارهای ادبی او در اشعارش، پرداختن به طنز و...

ادبیات جهان در طول تاریخ با حوزه های نقدی متفاوتی روبرو بوده است که هر کدام در صدد رونمایی های جدیدی از زیبایی های ادبیات بودند. قرن بیستم شاهد رویکردی در نقد ادبی است که بنیان گذاران آن برای کشف زیبایی های هنر، تنها از منظر شکل و فرم به آن می پرداختند و به عنوان « فرمالیست » نامگذاری شدند. فرمالیست ها معتقد بودند که مفاهیم و معانی جدیدی خلق نمی شود و این امر باعث می شود غبار عادت بر روی این مف...

چکیده ندارد.

چکیده با چراغ و آینه دومین اثر شفیعی کدکنی دربارۀ جنبه های گوناگون شعر معاصر فارسی است. این اثر، به گفتۀ مؤلف، تکملۀ ادوار شعر فارسی است. کتاب مذکور مجموعه ای است از تاریخ ادبیات، نقد ادبی، و ادبیات تطبیقی. در این مقاله، جنبه های گوناگون ساختاری و محتوایی اثر، شامل ویژگی های برجسته و برخی کاستی های احتمالی آن، مانند عنوان اثر، کامل نبودن معیارهای کار، اختصار و ایجاز، ابهام برخی موضوعات، ارجاع ن...

تصاویر شعری از عناصر اصلی شعر و از معیارهای مهم نقد ادبی نزد متقدمین است. صور خیال که از تلفیق اشیا، کلمات و احساسات در هنگام خلق یک اثر هنری ایجاد می­شود، بر جذابیت شعر افزوده، آن را نزد مخاطب و شنونده زیباتر و دل­انگیزتر می‌سازد. تسلط شاعران بر تصویرگری هنری برخاسته از ذوق و قریحه خاص و از وجوه امتیاز و برتری آنان بر یکدیگر است. در این پژوهش، تصویرگری هنری در شعر ابتهاج و شفیعی ک...

از دید شفیعی کدکنی، برجسته‌‌سازی در قلمرو موسیقایی و زبانی تعریف می‌‌شود که می‌توان آن را به دو گروه موسیقایی و زبانی تقسیم کرد. جفری لیچ، زبان‌‌شناس انگلیسی، معتقد است که فرایند برجسته‌‌سازی یا به‌شیوۀ هنجارافزایی و اِعمال قواعدی اضافی بر قواعد زبان هنجار یا به‌شیوۀ هنجارکاهی یا گریز از قواعد حاکم بر زبان هنجار و عدم مطابقت و هماهنگی صورت زبانی انجام می‌‌پذیرد. در این مقاله، تلاش شده هنجارکاهی‌...