در قرآن کریم و روایات به فقه و احکام از زاویه ثمرات اعتقادی و اخلاقی آنها نگریسته شده است . اما دانشمندان اسلامی کمتر به کاوش و تحقیقی "منسجم" در جهت بررسی آثار اخلاقی فردی و اجتماعی احکام فقهی و حقوقی اسلام پرداخته اند. از اینرو بعضی از ناآگاهان یا مغرضان احکام فقهی را صرفا تکالیف الهی دانسته اند که انسان مومن موظف به انجام آن است ، بدون آنکه هیچ ثمره اصیل اخلاقی و تربیتی بر آن مترتب باشد و حت...

خلقت احسن، اختیار، علم، عقل، فطرت، غایت بودن انسان برای آفریده ها، خلافت از جمله مفاهیم فراحقوقی هستند که ما را به شناسایی انسان به عنوان تجلّی بخش همه صفات و اسماء الهی رهنمون می شوند و از عناصر و مؤلّفه های کرامت آدمی به شمار می آیند. ریشه اصلی طرح مسأله کرامت انسان در تعالیم اخلاقی و حقوقی اسلام را در خود قرآن کریم باید جستجو کرد؛ زیرا قرآن کریم بذر اصل کرامت انسان را در گزاره «وَ لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی...

چکیده ندارد.

امروزه دایره المعارفها، منبع اولیه و مهم برای کسب اطلاعات در خصوص موضوعات مختلف هستند. موضوع زن و حقوق او نیز از جمله موضوعات مهمی است که مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. در مدخل "زنان و قرآن" “women and the qur’an” از دایره المعارف قرآن “encyclopedia of qur’an” پروفسور راث رودد مطالبی را در خصوص حقوق زنان از نگاه قرآن ارائه داده است؛ او در مواضع مختلف به برخی حقوق ویژه زنان در اسلام و تساوی آن...

چکیده پیش فرض ها و ذهنیات پیشامتنی در فهم و تفسیر و تحلیل هر متنی مستقیم و غیر مستقیم اثر می گذارد و طبعاً متون و گزاره های دینی نیز از آن مستثنی نیست. پیش فرض های جنسیتی در این پژوهش به معنای انگاره ها و ذهنیت های نادرست درباره ی زنان می باشد که در تفسیر مفسر و اجتهاد فقیه و نظر صاحب نظران علوم اسلامی از آیات قرآن تاثیر منفی گذارده و باعث کج فهمی در مقصود شارع گردیده است، این مسئله به ویژه در ...

خانواده کوچک ترین اجتماع انسانی است که روابط اعضای آن در درجه نخست از پیوند عاطفی و خونی نشأت می گیرد و هر یک از اعضای خانواده نقشی دارند و این نقش ها پدیدآورنده روابطی هستند که تکالیف و حقوق خاصّی را ایجاد می کنند. نقش همسری، پدری، مادری و فرزندی نقش هایی هستند که در خانواده وجود دارند. این نقش ها رابطه ای حقوقی را میان اعضای خانواده پدید می آورد. اجرای احکام حقوقی در خانواده، حافظ نظم خانواده ...

واژۀ تکامَد (hapax legomenonو در عربی: اللفظ الفرید/ الفرائد) به کلمه ای اطلاق می شود که تنها یک بار در سراسر یک متن به کار رفته باشد. بنابراین به واژه ای که تنها یک بار در متن قرآن کریم به کار رفته باشد و هیچ مشتق یا هم خانواده ای از آن، در متن قرآن نباشد، «تکامَد قرآنی» می گوییم. مثال هایی از تکامَد قرآنی عبارتند از: صَمَد، اِرم، زنجبیل، یقطین، و تسنیم. بر این اساس، واژه ای چون «تنّور» را به سبب ذکر...

سنگسار به عنوان یکی از حقوق کیفری اسلام شناخته می‌شود. به باور برخی، افزون بر روایات، بعضی از آیات وحی نیز حد زنا کار را سنگسار معرفی می‌کند. شبهاتی چند بر سنگسار وارد شده است: شبهه نخست در مورد دلالت آیات بر سنگسار . شبهه دوم . در ناسازگاری سنگسار با آیات قرآن. شبهه سوم . در ناسازگاری رجم با دیگر احکامی که برای رجم آمده است. شبهه چهارم. در ناساگاری رجم با آیاتی که حد زانی را شلاق معرفی می‌کن...