دعا در قرآن کریم از اهمیت ویژه ای برخوردار است،به گونه ای که خداوند عزوجل در آیه ی 77سوره ی فرقان« بگو پروردگارتان برایتان ارجی قائل نیست اگر دعایتان نباشد» میزان اهمیت دعا را در رابطه انسان با پروردگارش و نقش آن در جلب حمایت و لطف خداوند بیان می دارد. دعا در قرآن کریم گذشته از ارزش والای آن به عنوان یکی از راههای ارتباط عبد با معبود، دریایی است از معانی و اسرار و لطائف و بلاغت که دانشمندان را...

پژوهش پیرامون نظریة دموکراسی کارل ریموند پوپر (1994-1902) و سنجش نسبت مبانی فلسفی و معرفت‌شناختی‌اش با آن، هدفی است که دانش‌پژوه در این مقاله دنبال می‌کند. اهمیّت این مبحث در نشان‌دادن پیوند و سازگاری منطقی میان مبانی علمی ـ فلسفی پوپر و موازین و آموزه‌های برکشیده از آن با مدل دموکراسی اوست. از این حیث، سعی برآن است تا با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی، مبانی و مقاصد دموکراسی و مؤلفه‌های برجست...

«مولود» اصطلاح و نام مراسم دینی در میان مردم تاجیک است که در بزرگداشت زادروز پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) برپا می‌شود. در تاجیکستان امروز مراسم مولود را نه‌تنها در ماه ربیع‌الاول که ماه ولادت پیامبر اسلام (ص) است، بلکه در هر ماه و فصل سال ضمن جشن‌ها و مراسم‌ سوگواری برگزار می‌کنند. برپاکنندگان مراسم مولود چند روز قبل آمادگی می‌گیرند و حافظان قرآن، روحانیون مشهور، میهمانان و همسایگان را دعوت می‌کن...

سینمای کیارستمی قابلیت بحث و بررسی موضوعات فلسفی را در نهاد خود دارد. بدین لحاظ، ژان لوک نانسی، فیلسوف فرانسوی، کوشیده‎است با نگارش کتاب بداهت فیلم، جهان فلسفی سینمای کیارستمی را مورد کاوش قراردهد. آن‌چه در این مقاله در پی آن هستیم، تبیین تأویل‌های فلسفی از سینمای کیارستمی بر پایۀ آراء فلسفی ژان لوک نانسی بر پایۀ مفهوم‌های «بداهت»، «ذات واقع» و «نگاه و تصویر» است. نانسی، ضمن توصیف و تحلیل مبانی...

نظریه های معماری در طول تاریخ ریشه در مبانی و مفاهیم بنیادین عصر خود داشته است. این مبانی گاه در مقیاسی بزرگ، تمام شاخه های علوم را تحت تأثیر قرار می دهند و گاه در یک مقیاس کوچک، از وجود یک ذره، متأثر می شوند. این نوشتار بازخوانی از ظهور رویکردی در معماری معاصر به نام معماری حبابی1(بلابی تکتور یا بلابی تکچر) است. در این بازخوانی پس از تبیین دیدگاه های فلسفی فیلسوف معاصر«ژیل دلوز» (gilles deleuz...

این مقاله به بررسی ارتباط و نسبت بحران زیست محیطی جهان معاصر با مبانی فلسفی آن می‌پردازد تا از این طریق راهی به سوی طرح دیدگاه‌های دینی در مسئله بگشاید. بحران جهانی موجود را جدای از ریشه‌های زیست‌شناسی و تجربی آن و آن‌چه در حوزة علوم طبیعی و زیستی و تکنولوژی مطرح می‌شود می‌توان با ریشه‌ها و علل عمیق‌تری نیز پیوند زد و آن، تحلیل مسئله از زاویة مبانی و رویکردهای فلسفی است. مقالة حاضر از این منظر ...

در این مقاله، برهان صدیقین علامه طباطبایی از منظری جدید بررسی شده است. در ابتدا مبانی فلسفی خاص ایشان در تقریر این برهان به وضوح بیان شده و پس از آن، چهار تقریر مختلف از برهان صدیقین ارائه شده است. در یک تقریر، با ابتنا بر مبنای واقعیت فی الجمله به تبیین برهان صدیقین علامه پرداخته­ایم و در تقریر دیگر، مبتنی بر نفی تمایز متافیزیکی ماهیت و وجود در خارج و نیز واقعیت مطلق و مقید نزد علامه، برهان وی...

دعا یکی از کلیدی ترین مفاهیم دینی است. رابطه انسان با خداوند در قالب مفهوم دعا نظام یافته است. بسیاری از فیلسوفان و بزرگان دینی کوشیده اند تا این مفهوم را به نیکی ترسیم کنند و از زوایای مختلف آن پرده بردارند. علاّمه طباطبائی نیز در تفسیر المیزان، به این موضوع نظر کرده است. وی با واکاوی دقیقی در موضوع دعا، گره های بسیاری را از این مفهوم گشوده است. نگاه وی به مسئله دعا، به گونه ای دقیق و به شیوه ا...

مسلما پژوهش دراندیشه فلسفی یک فیلسوف، شناخت کافی ازمنطق حاکم برآن اندیشه و مبانی بنیادین آن را می­خواهد. بنابراین، تفکیک وجود از ماهیت یکی از مسائل مهم فلسفی در دستگاه بوعلی است که تنها با شناخت درست ازجایگاه وجود وماهیت دراین نظام، وبرمحوریت مبانی وی قابل تبیین وتفسیر خواهد بود. ماهیت درفلسفه ابن سینا علاوه برمعنای خاصی که دارد ( ذات امور) دارای دوجایگاه مهم است؛مقام تحلیل ومقام تقرّر آن درعلم ...

فلسفۀ آفرینشِ انسان، بندگی، عبادت و عبودیت است و شرط اجابت دعا، شناخت نسبی خداوند و توجه نسبی به دعا است؛ هر توجهی به سوی خدا، هرارتباط قلبی بادستگاه الوهیت دعا و عبادت است. قوی­ترین نحوۀ برقراری ارتباط انسان با خالق در دعا نمودار می­گردد نیایش به معنای مناجات نزد فردوسی شاید بیش از سایر شاعران کاربرد داشته باشد، اشخاص شاهنامه در تنگنا پس از تطهیر، در خلوت پیشانی بر درگاه باری تعالی سائیده، با ت...