مقالة حاضر با بررسی مقولة «استفهام» و معانی ثانوی آن در بلاغت عربی و فارسی به این حقیقت دست­ یافته ­است که نتایج بررسی و حتّی گاهی شاهد مثال­های بسیاری از این آثار تکراری می­باشد؛ به­گونه­ای که پس از جمع­بندی و حذف موارد تکراری به این نتیجه می­رسیم که معانی ثانوی استفهام در کتب بلاغی عربی در 35 عنوان مشترک و در کتب بلاغی فارسی در 32 عنوان مشترک مطرح شده­اند...

هدف این تحقیق بررسی تفاوت های ساختاری و کیفیت نوشته های توصیفی ـ توضیحی دانشجویان ایرانی رشته زبان انگلیسی است که برای مخاطبان فرضی بومی و غیربومی این زبان با به کارگیری فرایند بلند فکر کردن مقالاتی را نوشته اند. 80 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم که در رشته ادبیات زبان انگلیسی مشغول به تحصیل می باشند، مقالاتی با موضوعات توصیفی ـ توضیحی یکسان به دو زبان فارسی و انگلیسی نگاشته اند. آن ها ابت...

چکیده کتاب های عربی علوم انسانی دوره ی دبیرستان دارای اشکالاتی در بخش صرف و نحو و بلاغت می باشند که به بعضی موضوعات صرفی و یا نحوی بسیار پرداخته شده است و در بعضی موارد هم دارای اشکالاتی است که کار تفهیم و آموزش را برای معلّم و دانش آموزان مشکل می کند و گاهی مواقع به علت عدم توجّه به بعضی قواعد صرفی و نحوی دانش آموزان را در کنکور دچار مشکل می کند که به علت عدم کاربرد قواعد صرفی و نحوی و بلاغی در...

این مقاله کوششی است در بازشناسی و بازبینی ساختار کلی منظومه ی جام جم اوحدی مراغه ای و بحث درباره ی تأثیرات نظام های گوناگون فکری مؤلف در زبان و بلاغت متن، در بخش های مختلف این منظومه، جهان بینی مصنف بر اساس موضوع بحث، تغییر می کند و این تغییرات در زبان و بلاغت متن، نمودار می شود. در این مقاله برای نخستین بار طرح کلی جام جم به عنوان یک دایره المعارف ادبی فلسفی منظوم مورد بررسی قرار گرفته و کوشش ...

دراین نوشتار کارآیی پروتکل کلامی در بررسی روایی سازه یک تست کلوز که بر اساس یک نظریه ساختار بلاغی تهیه شد‘ مورد بررسی قرار گرفته است. منظور از روایی سازه تست دلایلی است که طراح تست برای حذف کلمات از متن داشته است. از افراد شرکت کننده در این پژوهش خواسته شد تا آنچه را که هنگام انجام تست مورد توجه قرار می دهند‘ بیان کنند. مشاهده این افراد در جریان اجرای تست نشان داد تمام آنچه را که آنها هنگام انج...

آنچه در ترجمه متون اهمیت فراوان دارد، شناخت تفاوتهای ادبی و بلاغی و فرهنگی میان زبا نها و ادبیات آنها و معیارهای بلاغی و فصاحت و وجود ضرب المثللها و استعارات آن است. وجود دشوار یها در زبان عربی و متون قرآن و روایات، به خصوص نهج البلاغه باعث شده است که کار ترجمه ی آنها بسیار دشوار به نظر رسد. با این حال ترجمه های زیادی از نهج البلاغه از گذشته تا عصر معاصر انجام گرفته است. در این مقاله گزیده هایی...

زمانی‌که گوینده یا نویسنده، سخنانی را بر زبان یا صفحه کتاب، جاری می‌سازد و با کلام خودگروه خاصی را مخاطب قرار می‌دهد، بی گمان با گزینش واژگان ویژه در پی تحقق اغراض خاصی است و با توجه به این اغراض است که واژه ها، جمله ها، ساختارها و اسلوب های خود را تعیین می‌کند و در قالب آنها کلام خود را هدفمند ساخته و سامان می دهد.از جمله این ساختارها، اسلوب تهکم و استهزاء است که متکلم در بهره گیری از آن،اغراض...

عبارات غیر خبری به ویژه طلبی در هر زبانی، پرکاربرد است. استفهام، امر، نهی، ندا و تمنی از گونه‌های جملات طلبی به شمار می‌روند. هر یک از این گونه‌ها در اصل برای رساندن معنی خاصی وضع شده‌اند؛ اما از آنجایی که گاه به دلایل بلاغی از معنی اصلی خود خارج شده، بر معانی غیر مستقیمی دلالت می‌کنند و این معانی ثانوی با توجه به بافت و قراین موجود در کلام قابل تشخیص است، بلاغت‌پژوهان تلاش نموده‌اند ضمن بررسی ...

مقاله­ی حاضر، در صدد است نشان دهد که آسیب شناسیِ درسنامه­های بلاغی(اعم از معانی، بیان و بدیع)، با آسیب­ شناسیِ دیگر درسنامه­ها، تفاوت­های عمده­ای دارد. از جمله­ی این تفاوت­ها، یکی سابقه­ی طولانیِ آگاهیِ محققان و صاحبنظران از کاستی­ها و آشفتگی­های بلاغت سنتی است، و دیگری، کوشش­هایی که در جهت رفع این کاستی­ها بر مبنای معیارها و نظریه­های امروزی (اعم از ادبی و زبان شناختی) به عمل آمده است. در مقاله­ی ...

این که شاعران برخی سروده­های خود را تکرار کنند، امری رایج است. در اشعار حافظ نیز، هفده مصراع و یک بیت تکراری در هم ریخته، وجود دارد. به نظر می­رسد تکرار این اشعار اتفاقی نبوده و حافظ اهدافی مشخص را پی می­گرفته­است. حال مسأله این است که حافظ از تکرار این اشعار چه اهداف فکری و اغراض بلاغی را در نظر داشته­ است؟ در این مقاله با روش تحلیلی توصیفی به این موضوع پرداخته شده­است. تاریخ دقیق سروده­های حا...