مبحث خیال در هر سه حیطه ی هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی قابل ورود و حائز اهمیت و تاثیر است. موضوع رویا موضوعی است که با مبحث خیال در هر سه حیطه مطرح می شود. عوالم وجودی در قوس نزول و صعود متناظر هستند. اما در تعداد این عوالم بین حکمت مشاء و حکمت متعالیه اختلاف وجود دارد. این اختلاف در واقع بر سر وجود عالم مقداری بدون ماده یا همان عالم خیال است. منشا این اختلاف هم تفاوت دیدگاه آنان نسبت...

تلاش جستار حاضر آن است که رویکرد فارابی را نسبت به موضوع زبان در حیطه فلسفه زبان دریابد. در این راستا، نخستین چالش پیش رو، پرسش از چیستی ماهیت زبان است. فارابی با طرح سه معنای نطق، در پی بیان سطوح مختلف زبانی است. درجات سه گانه نطق یا زبان، ارتباطِ بیان الفاظ و کلمات را با قوای ادراکی موجود در نفس انسان و نیز قوة تعقل آشکار می نماید. فارابی تعریف معینی از زبان ارائه نمی دهد، بلکه زبان نزد وی تعب...

بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی بیش از هر زمان بحث فشارهای سیاسی ،نظامی،تبلیغاتی و اقتصادی از جانب کشورهای چپاولگر از جمله آمریکا،انگلیس و سایر همپالگی هایش بر علیه ملت بزرگ وانقلابی کشور عزیزمان مطرح بوده و شاهد تحریم ها و تهدید های گوناگونی از جانب آنها و ایادیشان بوده ایم و این روند به بهانه های مختلف ادامه دارد تا این ملت شریف و شهید پرور را به زانو درآورند و به اهداف شوم خود که به یغما بردن م...

نوشته های فراوانی درباره نگارگری ایرانی در دست است که عموماً برای تبیین زیباشناسی این هنر به آموزه های عرفانی و به ویژه عالم خیال یا عالم مثال استناد کرده اند. برخی از مهم ترین نظریه پردازان این حوزه (کربن، بورکهارت، شوؤان، نصر و رینگن برِگ) با تکیه بر آراء ابن عربی کوشیده اند ثابت کنند که زیباشناسیِ نگارگری ایرانی برخاسته از آموزه عرفانی «عالم خیال » است. مسأله محوری این مقاله مبتنی است بر این که...

بزرگ­ترین هنر شاعران آمیختن سخن به خیال و احساس است و تصویر، مهم ترین ابزار در این هنر است. این مقاله بر آن است تا به روش تحلیل محتوا به این سؤال اصلی پاسخ گوید که شگردهای تصویری در ذهن و زبان این شاعر کدام است؟ و به طور خاص او کدام نوع از صور خیال را به کار گرفته است؟ امرؤالقیس به عنوان اولین شاعر صاحب معلقه مطرح است؛ و صور خیال در شعر وی از ویژگی های منحصر به فردی بر خوردار است. طیف خیال در ا...

در سبک ارّانی (آذربایجانی)، شعرخاقانی به دلیل برخورداری از زبان قوی و مضامین نو، برجستگی خاصی دارد. بهره گیری از شگردهای زبانی و موسیقایی؛ خصوصاًً واج آرایی، ترکیبات بدیع، آفرینش های واکی، زبان مجازی، توجه به انواع موسیقی درونی، بیرونی، معنوی و کناری، شعر وی را علی رغم دشواریهای لفظی و معنوی بسیار، خوش آهنگ ساخته است. بسامد بالای تمثیل و مضمون آفرینی، شعر خاقانی را به سبک هندی نزدیک کرده است با ای...

خیال مفهومی دو وجهی که وجهی از آن عدمی است؛ این مفهوم بیشتر نزد عامه مردم به کار می‌رود و در محاورات روزانه‌ از آن مفهوم " پوچی" را استنباط می‌کنند، اما وجه دیگرخیال وجه " وجودی" آن نزد فیلسوفان و هنرشناسان است. در دیدگاه اخیر " خیال" از جنس هنر وبستر ظهور خلاقیت هنری است. درک بهتر این مفاهیم مستلزم شناخت نظریاتی است که متفکران اسلامی در این باره بیان داشته اند. این مقاله به دنبال تبیین ِنقش خ...

برزخیت را در تفکر ابن‌عربی می‌توان به عنوان مبنایی‌ترین وصف وجود شناختی برای خیال در نظر گرفت به گونه‌ای که دیگر احکام هستی‌شناختی خیال به نوعی به این اصل بنیادین برمی‌گردند. از آنجا که خیال در این بینش به عنوان ساحت و حضرتی از حضرات وجود مطرح می‌شود جای این سؤال هست که از نقطه نظر هستی‌شناختی، وصف برزخیت به چه نحو در حقیقت خیال ظهور کرده و منشأ آن در کجاست؟ در این مقاله با طرح دو مؤلفه‌ تجلی و...

چکیده ندارد.

عناصر داستانی یکی از معیارهای ادبی است که درباره بخش های تشکیل دهنده داستان و ویژگی های آن بحث می کند به همین دلیل با توجه به آن می توان جنبه هایی از آثار داستانی را نقد کرد. منظومه های فارسی نیز از آنجا که روایتی داستانی دارند می توان با استفاده از این عناصر بهتر شناخت و به میزان موفقیت نویسندگان این آثار در ارائه مطلب به مخاطب پی برد. منظومه خسرو و شیرین نظامی یکی از بهترین و مهمترین منظومه ه...