فرامرزنامه‘ منظومه ای است در وصف جنگاوری های فرامرز پسر رستم در هندوستان که در7600 بیت به نظم درآمده و در سال 1324 ه ق در بمبئی به چاپ رسیده است . آقای دکتر جلال خالقی مطلق در بخش دوم ((مطالعات حماسی)) خود به تحلیل و بررسی موضوعات این منظومه پرداخته اند و درضمن کوشش کرده اند تا با استناد به ابیاتی از فرامرزنامه ‘ گوینده و عصر سرایش آن را مشخص کنند. پژوهش حاضر در ادامه بحث های آقای دکتر خالقی ...

موسیقی یکی از عوامل مؤثر در شعر و ادبیات جهانی است؛ به ویژه اگر اثر شاعر از روی صدق باطن و انسان دوستی سروده شده باشد و دور از تکلف و تصنع و در عین حال سرشار از انواع مختلف افزاینده های موسیقایی باشد. سعدی شیرازی و شمس الدین کوفی با برگزیدن دو بحر طویل و کامل که بهترین قالب ها برای بیان احساسات قلبی انسان هستند و با به کار بردن انواع مختلف صنایع بدیعی از قبیل جناس، مراعات النظیر، تضاد و... و هم...

در قسمت ورودی شرقی مسجد جامع کبیر یزد دهلیزی با پلان مربع به مساحت تقریبی 50 متر مربع وجود دارد که در حاشیه مستطیل شکل دور زیر سقف آن کتیبه ی شعری عربی به رنگ آبی و خط ثلث بر روی گچ در یازده بیت، مورخ به سال 777 هجری نقاشی شده است. این کتیبه به علت گذشت زمان ساییده شده و قسمت هایی از متن آن از بین رفته است. ایرج افشار، با استناد به کتاب های تاریخ جدید یزد و جامع مفیدی، از کتب تاریخی قرن نهم هجر...

قصاید مصنوع که بیشتر در آنها قواعد عروض و قافیه و صنایع شعری طرح می شود، یکی از شیوه های ارائه ادب تعلیمی است که سرایندگان آنها در سایه عرض هنر، به آموزش هنرهای ادبی نیز توجه کرده اند. در پژوهش های محقّقین تا کنون تعریفی دقیق از قصیده مصنوع و انواع آن داده نشده و اغلب، این نام را هم بر منظومه های وزنیّه، هم بر بدیعیّه ها و هم بر قصاید مُوَشَّح نهاده اند. در این مقاله ضمن تعریف قصیده مصنوع و تفکیک انوا...

این رساله به نقد و بررسی مدیحه سرایی در دو قرن اول شعر پارسی یعنی نیمه قرن سوم تا نیمه قرن پنجم پرداخته است .

شعر به مثابه رسانه دیرین ادبی، بسیاری از هنجارهای اخلاقی را بازگو می کند. در پیشینه این رسانه دو قصیده مشهور «لامیه العرب» و «لامیه العجم» بازتاب دهنده فرهنگ؛ هنجارها و ناهنجاری های رفتاری دو نسل و دو جامعه متفاوت یعنی دوره جاهلی و عصر عباسی است. در این جستار معلوم گشته که «لامیه العرب» در پردازش هنجارها، بیش تر تصویری هنری از خلق و خوی حاکم بر جامعه جاهلی و شخصیت شنفری است، ولی «لامیه العجم» آ...

شعر به مثابه رسانه دیرین ادبی، بسیاری از هنجارهای اخلاقی را بازگو می کند. در پیشینه این رسانه دو قصیده مشهور «لامیة العرب» و «لامیة العجم» بازتاب دهنده فرهنگ؛ هنجارها و ناهنجاری های رفتاری دو نسل و دو جامعه متفاوت یعنی دوره جاهلی و عصر عباسی است. در این جستار معلوم گشته که «لامیة العرب» در پردازش هنجارها، بیش تر تصویری هنری از خلق و خوی حاکم بر جامعه جاهلی و شخصیت شنفری است، ولی «لامیة العجم» آ...

اصولاً حافظ، شاعری غزل¬سرا و عارف مسلک معرفی شده¬است، اما وی غزل مستقل مدحی نیز دارد و گاهی هم ابیات پراکنده ای در غزلیات او با موضوع مدح دیده می¬شود، با این حال بعضی از محققان بر¬آنند که حافظ شاعری مدیحه¬سرا نیست، اما حافظ به گواهی دیوانش، اشعار مدحی نیز سروده ¬است ولی مدح وی از نظر کمّی و کیفی با مدح دیگر شاعران تفاوت اساسی دارد. حافظ در سرودن ابیات مدحی که در لا به لای غزلیات وی آمده است،گاهی ...

خاقانی شروانی ( 595-520 ق.) از شاعران بزرگ سبک آذربایجانی و یکی از بزرگ­ترین قصیده سرایان ایران است. گستردگی زمینه­های سخن خاقانی، قدرت وی در استخدام معانیِ تازه و بکر، دقتِ نظر در توصیفات و بهره­گیری از ترفندهای شعری در آفرینش تصاویر هنری ساحت شعری او را به قدری بلند کرده است که راهیابی به آن برای شهسواران پهنه ادب فارسی سخت و گاهی به آرزو بدل کرده است؛ این مقاله سعی دارد نام‌آشناترین قصیدة خاقا...