قصه، به عنوان بخشی از ادبیات عامیانه، دربردارنده آمالی است که غالباً طرح و تحقق­شان در فضای غیر آن، ممکن نبوده؛ ازین رو، بررسی قصه های عامیانه، می تواند شناخت ما را از دنیای درونی انسان ها در گذشته بیشتر و بهتر گرداند. تحقیق حاضر که به بازکاوی قصه کُردی «کدو» پرداخته، نشان می دهد که قصه مذکور، با ساخت قصه های همنوع مشترکاتی دارد و در عین حال با قصه های مشابه از لحاظ مضمون و پردازش، تفاوت هایی نیز...

هفت پیکر نظامی از دل انگیزترین منظومه های ادبیات غنایی فارسی است که از منظر ساختارگرایی شباهت های بسیاری به قصه های پریان دارد. نگارندگان تحلیل شباهت ها و اختلاف های ساختاری قصه شاه سیاه پوشان با ساختار قصه های پریان را بر اساس خویش کاری ها، تقابل و دوگانگی آن ها، شخصیت های ثابت یا متغیر و توالی و نظم منطقی ساختار روایت انجام داده اند. با بررسی نتایج حاصل به اثبات می رسد که این اثر افسانه ای با...

: پیشینة قصه پژوهشی در ایران مربوط به سالیان دور است. در این پژوهش ها قصه پژوهی در بیشتر مواقع در سطح توصیفی (توصیف قصه) به وسیلة راویان صورت می گیرد. در این مقاله از دیدگاه انسان شناسی تفسیری تداعی شده است که با شیوۀ روایت پژوهشی به تحلیل معانی بر مبنای عناصر اجتماعی خاص در زمان های ویژه پرداخته شود. با چنین رویکردی است که قصه های ترکمنی از منظر اجتماعی- فرهنگی به مثابه عنصر فرهنگی مطالعه می ش...

در مقاله محوریت قهرمانان زن در قصه های عامیانه که در شماره یازدهم و دوازدهم فصلنامه نقد ادبی منتشر شده است، نکته هایی به اشتباه درباره کتاب طبقه بندی قصه های ایرانی نوشته آقای اولریش مارزلف آمده است. در این نقد تلاش شده که محققان و قصه شناسان به تفاوت دسته بندی های رایج قصه توجه کنند. چنانکه دو نوع اصلی برای طبقه بندی قصه ها در جهان وجود دارد، یکی بر اساس موضوع و درونمایه های قصه ها که بر مبنای...

الهی نامه اثر منظوم عطار نیشابوری است که شامل یک داستان اصلی و جامع است که در درون آن 246 حکایت برای توضیح مطالبی که در داستان اصلی آمده به مناسبت گنجانده شده است. در این پایان نامه ساختار داستان اصلی الهی نامه و حکایاتی که طبق تعریف پراپ در قالب قصه جای می گیرند، بر پایه ی نظریات این منتقد ساختارگرا، بررسی شده اند. نظریات پراپ که حاصل تجزیه و تحلیل یک صد قصه ی پریان روسی است، دربردارنده ی این ...

ریخت¬شناسی رویکردی ساختار¬گرا در مطالعه¬ی آثار روایی است و در پی یافتن عناصر سازا و نظامِ حاکم بر انواع آثار روایی و ساختار آن¬هاست. ولادیمیر پراپ ، مردم شناس صورت¬گرایِ روس ، با مطالعه¬ی ریخت¬شناسانه¬ی قصه¬های پریان روسی در 1928 ، آغاز¬گر روایت شناسی نوین بود. او الگوی حاکم بر این قصه¬ها را استخراج کرد و نشان داد قصه¬های پریان ، به رغم تکثر و تنوع ظاهری ، از نظر انواع قهرمانان و عملکرد آنها ، دا...

قصه‌های پریان، قصه‌هایی است که در آنها حوادث و ماجراهایی غیرعادی اتفاق می‌افتد. در این قصه‌ها قهرمان که معمولاً دختری فقیر و برخوردار از زیبا‌یی و نیکویی است، به دنبال ماجراهایی که در قصه برایش اتفاق می‌افتد به دلیل سیرت نیکو و نیک اندیشی از ویژگی‌هایی بهره مند می‌شود و در پایان قصه با شاهزاده ازدواج می‌کند. این قصه‌ها قرن هاست که سینه به سینه نقل شده و در دورۀ معاصر محققان و پژوهندگان ادبیات عا...

چکیده در یک دید کلی، با مطالعه ی آثار ادبی کلاسیک فارسی، همچون قصه های مثنوی، شباهتی غیر قابل باور با آثار نویسندگان معاصر دیده می شود، که اندیشه ی پیوند و اشتراک مفاهیم و ساختار این دو را در اذهان شکل می دهد. این پایان نامه، در پی تبیین و تحلیل و مقایسه ی قصه های کوتاه مثنوی با داستان های کوتاه معاصر، چه به لحاظ ساختار و فرم و چه به لحاظ معنا و مضمون است. هدف نگارنده از نگارش این پایان نامه، ...

قصه‌های عامیانه بخشی از ادبیات ­عامه به شمار می‌رود و ادبیات عامیانه نیز به نوبه­ی خود بخشی از دانش مردمی و فرهنگ عامه است که معادل با «فولکلور» می­باشد. در استان هرمزگان از دیرباز قصه، داستان­های کوتاه و داستان­های بلند وجود داشته و به صورت شفاهی و سینه به سینه نقل شده است. در بعضی مناطق، این داستان­ها با گویش محلّی و منطقه­ای «­چی­چی­کای بپ گپو و­ مُم گپو» نامیده می­شد. چی­چی­کاها زبان دل و جان...

مثنوی متنی است قاعده گریز و ساختارشکن که در سطوح مختلفِ صوری، زبانی، روایی و معنایی، ساختارهای ذهنی و زبانی خواننده و پیش فرض های متعارف و مقبول او را برهم می ریزد. اولین نکته ای که در برخورد با جهان قصه های مثنوی توجه مخاطب را جلب می کند، ساختار نوآیین قصه هاست. این مقاله پس از نگاهی اجمالی به شالوده شکنی، ضمن مقایسة متن اصلی قصه ها و حکایات مثنوی با مأخذ آنها، بدون توجه به گریزها و گسست های را...