چین در دهه های اخیر به سرعت نفوذ خود را در میان کشورهای حاشیه خلیج فارس تقویت کرده است و سعی کرده است جایگاه آمریکا در این منطقه را به خود اختصاص دهد. آمریکا نسبت به افزایش نفوذ چین در این منطقه حساس شده است اما به دلیل همکاری های گسترده اقتصادی که با پکن دارد نمی تواند موازنه سخت را در پیش گیرد بنابراین هر دو کشور چین و آمریکا به دلیل روابط بسیار نزدیک ترجیح داده اند موازنه نرم را در قبایل یکد...

فاطمیان به عنوان یکی از حکومتهای مستقل جدا شده از حکومتهای عباسی بغداد و در مقابل آنها برای مدتی نزدیک به 270 سال در شمال آفریقا و مصر حکومت کردند. آنها برای اینکه از سایر حکومتهای مسملان نظیر عباسیان بغداد و امویان اندلس عقب نمانند، تشکیلات اداری، فضایی و نظامی گسترده ای دایر نمودند و از طرفی برای این که سیادت خود را بر جهان اسلام به عنوان خلفای مسلمان به اثبات رسانند، اقدام به روابط گسترده ای...

پیامبر خداصلی الله علیه وآله پس از هجرت به مدینه توفیق یافت تا به یاری مهاجر و انصار دشمنان اسلام (مشرکان، منافقان و یهودیان) را به تسلیم در برابر حکومت اسلامی مدینه وادارد و دامنه‏ی اقتدار حکومت اسلامی را تقریباً بر همه‏ی جزیرة العرب بگسترد، اما در ماه‏های آخر زندگی با آشوب‏های اهل ردّه و مدّعیان پیامبری روبه‏رو شد و هم در این احوال، به ملکوت اعلی پیوست. حکومت نوپای اسلامیِ مدینه به یاری صحابه‏ی ف...

رسول خدا(ص) در مدینه در زمینه­های اقتصادی- دینی، سیاست های کلانی در جهت اعتلای تجارت اسلامی، توسعه اقتصادی و همچنین،  بازسازی بازار اتخاذ کرد. با اقدامات اصلاحی و بنیادی، امور تجاری- بازرگانی در درازمدت از انحصار یهودیان خارج شد و با تشویق مسلمانان به تجارت داخلی و خارجی، دریافت مالیات از بازار مسلمانان ممنوع شد. همچنین تجار به منزله مجاهدان راه خدا تلقی شدند و تجارت داخلی و خارجی بر پایه قوانی...

مسلمانان از سال ۹۲ تا ۸۹۸ ق/۷۱۱ تا ۱۴۹۲ م، در اندلس حضور داشتند و این منطقه بخشی از دنیای اسلام محسوب می شد. با بررسی جایگاه تشیع در اندلس، این مسئله برای ما آشکار می شود که در دوره حاکمیت مسلمانان در این سرزمین، تشیع نفوذ و گستردگی نداشت و اندلس وضعیت متفاوتی با مناطق شرقی خلافت داشت. عواملی چند موجب شد که در این منطقه از جهان اسلام، تشیع نتواند از کثرت جمعیت برخوردار شود. این عوامل را می توان...

تغییر مرکز خلافت اسلامی از مدینه – نخستین مرکزیت حاکمیت اسلام – به شهر تازه تأسیس کوفه، یکی از رویدادهای مهم دوره‌ی خلافت حضرت علی(ع) به شمار می‌آید که نقش موثری در شکل­گیری تحولات سیاسی سالهای ۳۵ تا ۴۰ هجری داشته است. این شهر که در سال ۱۷ هجری – مقارن با دوره‌ی خلافت عمر – به عنوان یک پایگاه نظامی و مرکز پشتیبانی به منظور تداوم جریان فتوحات اعراب بنیان نهاده شد، به تدریج با افزایش روند مهاجرت ...

فاطمیان به عنوان یکی از حکومتهای مستقل جدا شده از حکومتهای عباسی بغداد و در مقابل آنها برای مدتی نزدیک به 270 سال در شمال آفریقا و مصر حکومت کردند. آنها برای اینکه از سایر حکومتهای مسملان نظیر عباسیان بغداد و امویان اندلس عقب نمانند، تشکیلات اداری، فضایی و نظامی گسترده‌ای دایر نمودند و از طرفی برای این که سیادت خود را بر جهان اسلام به عنوان خلفای مسلمان به اثبات رسانند، اقدام به روابط گسترده‌ای...

دشت قپچاق، نامی است که در متون جغرافیایی و تاریخی دوره اسلامی بر دشت وسیع واقع در شمالغربی آسیا، غرب قزاقستان و جنوب روسیه امروزی (استپ های اوراسیا) اطلاق شده است. تتبع در منابعنشان می دهد که نام این دشت در منابع به اشکال مختلفی آمده است. به رغم بسامد قابل توجه این اسمدر منابع، به ویژه از قرن پنجم هجری به بعد، آگاه یهای مختصر و اشار هوار موجود، تصور دقیقی دربارهحدود جغرافیایی این دشت به دست نم ...

مغرب اسلامی در اثر فروپاشی دولت ادریسیان، دچار عدم تمرکز سیاسی و منازعه قبایل بربر بر سر قدرت بود. در چنین شرایطی شکل­گیری جنبش اجتماعی مرابطون، موجب تداوم قدرت مسلمانان در شمال آفریقا و اندلس شد. با نظر به اهمیتِ جنبش اجتماعی مرابطون، بررسی منطق حاکم بر این جنبش پرسش اصلی این مقاله است. چارچوب نظری مقاله در بازشناسی منطق این جنبش «نظریه بسیج منابع» است. بر اساس این نظریه رهبران جنبش مرابطی از ن...

با ورود نیروهای گرجی به تشکیلات صفویان که عمدتاً از اسرای گرجستان و از عناصر غیرمسلمان و نومسلمان بودند، رقابت در دربار صفویان از حالت سنتی خارج شد. دو گروه پایه گذار سلسله صفویان؛ یعنی ترکان و تاجیکان از ابتدای تشکیل این سلسله دچار تضادها و رقابت هایی بودند. رقابت ترکان و تاجیکان از جمله مشهورترین رقابت های درباری تاریخ ایران محسوب می شود. ماهیت رقابت ها از زمان شاه عباس اول به بعد شکل تازه ای ...