آثار تاریخی و فرهنگی ساخته شده از کاغذ، مهم ترین آثار مربوط به هر فرهنگ و تمدنی به شمار می روند و از نظر تاریخی، هنری، علمی، اقتصادی، فنی، و مذهبی واجد ارزش اند. این آثار، در مخازن نگهداری، در طول زمان، تحت عوامل مختلف فیزیکی، شیمیایی، و بیولوژیک دستخوش تغییر می شوند. آسیب های بیولوژیک از مهم ترین عوامل تخریب آثار با ساختار آلی و به خصوص کاغذ هستند و قارچ ها از اصلی ترین این عوامل به شمار می رو...

الف) موضوع و طرح مسئله ( اهمیت موضوع و هدف ): احیای نسخ خطی به منظور حفظ فرهنگ و تمدن ایران و استحکام زبان فارسی و شناساندن شکل و محتوای این آثار به نسل جوان و ایجاد انگیزه برای تحقیق و کاوش آنان در این مسئله و جلوگیری از نابودی نسخ خطی. ب) مبانی نظری: شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری، پرسش ها و فریضه ها: اساس کار بر احیای میراث مکتوب زبان فارسی است که نسخه ی خطی مجمع الفواید از میراث اد...

از آنجا که به چگونگی ترکیب‌بندی و نظام حاکم بر طراحی تذهیب در نسخ خطی ایرانی تاکنون کمتر توجه شده است، مقالة پیش‌رو کوشیده‌ایم تا با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی موردی و با استفاده از شیوة مطالعة کمّی، از یک‌سو، تذهیب‌های دو نسخة خطی شاهنامة مصور و غیرمصور بایسنغری را معرفی و توصیف می‌کنیم و از دیگر سو، نظام حاکم بر طراحی آن را به بحث بگذاریم. این دو نسخه از آن جهت انتخاب شد که نه‌تنها دو نمونة با...

«گونه شناسی» شناخت کاربردهای زبان فارسی است در حوزه های جغرافیایی و دوره های مختلف، و تطبیق آن با متون فارسی. با سنجش مقوله های مختلف زبانی و بیانی هر متن با متون دیگر می توان به مجموعه ای از هم خوانی ها دست یافت، که همین همخوانی ها اساس کار در گونه شناسی است. بنا بر اصل گونه شناسی، هر دست نوشت ویژگیهای زبانی و فرهنگی حوزه خویش را دارد و در صورت آمیزش آنها، ویژگیهای سبکی هر کدام از دست نوشته ها...

پیشرفت سریع و تحول نوین نگارگری ایران که منجر به شکوفایی آن در سده نهم و دهم ه.ق گردید سبب شد که مقارن با دوران حکومت تیموریان و سالهای اوج اقتدار صفویان در ایران برترین نسخ خطی شعر فارسی در کارگاههای سلطنتی و به همت و یاری برجسته ترین هنرمندان سراسر کشور آفریده شوند. نفوذ عناصر نقاشی چینی به هنر نگارگری ایران در آغاز این دوره، نگرشی شاعرانه از طبیعت ، درکی تازه از مفهوم فضای معنوی و بلندپروازی...

مذهب تشیع در زندگی ایرانیان عصر صفویه از اهمیت خاصی برخوردار بود. از این رو بررسی رویکرد متون مذهبی این دوران به نوروز، به عنوان بزرگ ترین جشن ملی بازمانده از ایران باستان، بسیار بااهمیت است. در روزگار صفویه، بحث های مذهبی دربارة نوروز سبب نگارش رساله های متعددی با عنوان «نوروزیه» شد. از سیزده نوروزیه در منابع مختلف نام برده شده که امروز نه رساله در دسترس است. در این پژوهش، برپایۀ نسخ خطی موج...

نگارگری در هر دوره می تواند به مثابه ی آینه ی تمام نمای مسائل مختلف و تحولات فرهنگی،اجتماعی، سیاسی حاکم بر یک جامعه باشد. امروزه بسیاری از تاریکی های فرهنگی دوران گذشته در ایران به واسطه مرور و بررسی نگارگری های سده های پیشین روشن تر گشته است. قابل توجه است نمونه های بسیار شاخص از این هنر در کشور فرانسه در دوران شکوه و کمال کتاب و کتابت یعنی گوتیک. اندکی تعمق در نگاره های مذکور، ویژگی های بارز ...

هدف: بررسی نسخه‌‌های خطی از لحاظ اطلاعات نسخه‌شناسی و کتابشناسی است. در نسخه‌شناسی، نوع خط، جلد، تاریخ و مکان کتابت، آرایه‌ها و تزئینات و در کتابشناسی، زبان، نوع نسخه، موضوع و پرنسخه‌ترین‌ها مورد مطالعه قرار گرفت. روش پژوهش: تعداد 639 نسخه خطی موجود در مرکز اسناد دانشگاه شهیدباهنر کرمان به روش توصیفی با رویکرد تحلیل محتوا بررسی شدند. یافته‌ها</stron...

0