از اساسی ترین و پیچیده ترین مباحث فلسفه کانت ، در بخش نظری که در کتاب نقد عقل محض مطرح شده است، بحث استنتاج استعلایی است. این بخش به بحث از جواز بکارگیری از مقولات می پردازد.آیا ما مجاز به بکارگیری مقولات هستیم؟ پاسخ مثبت کانت به این سوال ، در فصل استنتاج استعلایی در دو تحریر بیان می شود. مقولات ،اصل اساسی برای تجربه کردن است، و تجربه حسی از انطباعات متعدد تشکیل شده است. استنتاج استعلایی شالوده...

فلسفه تلاش انسان برای جستجوی حقیقت و عشق به خردورزی و فرزانگی است ؛ جستجویی تأملی و کل نگر در هستی و خویشتن خویش از راه گفتگو ؛ گفتگویی درونی وبرونی که جولانگاه اندیشه برای کشف معناست ؛ این نیاز همیشگی بشر که هوش فلسفی با طرح پرسش های مبنایی و اساسی زندگی انسانی ، تفکر را به سوی تفکری متعالی و فرا تفکر سوق می دهد . فلسفه برای کودکان تلاشی برای بازسازی فلسفه در متن زندگیست ، برای اندیشیدن و کند...

نظریه مُثُل در طول تاریخ فلسفه موافقان و مخالفانی دارد. عده‌ای مانند فارابی، ابن‌سینا و میرداماد آن را نقد و تأویل کرده‌اند. دو حکیم مسلمان سید احمد علوی شاگرد میرداماد و ملامحمد‌بن علیرضا‌بن آقاجانی شاگرد ملاصدرا از منظر متفاوتی به این نظریه نگریسته و نقدهای ابن‌سینا و میرداماد را به چالش کشیده‌اند. در این مقاله ابتدا به طرح مسئله و گزارشی از نظریۀ مُثُل و پس از آن به بررسی و تحلیل انتقادی این دو ...

مقاله حاضر به بررسی برخی دیدگاه‌های ژان فرانسوا لیوتار، اندیشمند نامدار فرانسوی نیمه دوم قرن بیستم، درباره هنر و برخی هنرمندان مورد علاقه‌اش می‌پردازد. لیوتار که به سبب نظریات جنجالی‌ا‌ش درباره افول روایت‌های کلان و پسامدرنیته شهرتی عالم‌گیر یافت با بهره‌گیری از کلیدواژگانی چون امر والا، غیر قابل نمایش، تخالف و اصوات خاموش به گمانه‌زنی انتقادی خود در قلمرو هنر می‌پردازد. او با کشف ناسازگاری...

در طول تاریخ تفکر، برهان و شهود دو روش دست-یابی به حقیقت تلقی شده است. در این راستا آنچه در وهل? اول اندیشمندان را به فکر واداشته این است که، کدامیک از این دو طریق معتبرتر و کاربردی تر بوده است. بررسی این دو روش نشان می دهد که، گرچه هر یک از دو روش فوق به تنهایی از مزایای خاصی برخوردار هستند، ولی در عین حال حصر نظر به یکی از دو روش برهان و شهود، در مسیر حقیقت یابی، چندان راهگشا نبوده، و توانایی...

ارتباط تاریخ و فلسفه، دو دانشی که هر یک در شناخت و تحول زندگی بشری نقش مهمی ایفا می کنند، در ارتقای دانش تاریخ و رویکرد معرفتی بدان سهم اساسی دارد. بدبینی عمومی فلاسفه یونان به تاریخ در وجه معرفت شناسی و میراث خواری حکمای مسلمان از فلسفه یونان موجب شد که فلاسفه و البته مورخان مسلمان چندان توجهی به فلسفه علم تاریخ نکنند و در خصوص وجوه نظری و معرفتی تاریخ به تأمل نپردازند. این مهم مانع از آن شد ک...

هدف: هدف این پژوهش، بررسی دو مؤلفۀ تفکر انتقادی و میل درونی بر اساس میزان اهتمام به مهارتهای فلسفی در کتاب درسی علوم تجربی پایۀ پنجم ابتداییاز دیدگاه معلمان شهر همدان بود. روش: روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعۀ آماری، کلیۀ معلمان پایۀ پنجم شهر همدان به تعداد 1105 نفر بودند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامۀ محقق‌ساختۀ سنجش مؤلفه‌های مهارت فلسفی بود که روایی آن با نظر متخصصان، تأیید و بر...

سابقه و هدف: تفکر انتقادی، یک نوع فعالیت شناختی جهت درک و ارزیابی یافته ها و پدیده ها بر پایه مهارت هایی از قبیل استدلال و تحلیل می باشد. این مطالعه به منظور تعیین اعتماد، اعتبار و هنجار نمرات براساس آزمون مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا، فرم ب در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه روش شناختی بر روی 405 دانشجوی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران (که به شیوه تصادفی طبقات...

در فلسفه پزشکی به‌عنوان یک حوزه مطالعاتی؛ مباحثی همچون هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، ارزش‌شناسی و منطق مورد توجه قرار دارد. اگرچه ارزش‌شناسی با توجه به جایگاه آن در اخلاق پزشکی، به‌ویژه در ارتباط با چالش‌های اخلاقی پزشکی مدرن، توجه بیشتری را به خود معطوف کرده است؛ اما لازم است سایر مباحث فلسفه پزشکی نیز مهم و ضروری تلقی شوند. ایجاد دوره‌های آموزشی در دانشگاه‌های معتبر، انتشار مجلات، کتب و برگزاری نش...

مسأله عینیت یکی از بحث­های اساسی و دشوار در فلسفه جدید و معاصر است. در این مقاله سعی­مان بر این خواهد بود که این مسأله را از منظر پدیدارشناسی استعلایی هوسرل و مفاهیم جدیدی که عرضه می­کند مطرح کنیم. از آنجا که ادراک به ویژه ادراک حسی از لحاظ قصدیت و عمل قصدی منطوی در آن به عنوان پایین­ترین لایه مراتب عینیت می­تواند در راهیابی به عینیت سایر اعیان چه واقعی و چه غیر واقعی (اید­ه­آل) به عنوان مبنا ع...