منطقه قفقاز جنوبی بعنوان یک منطقه نو ظهور بین المللی که با فروپاشی شوروی پا به عرصه وجود نهاد، با ویژگی های تنوع قومی و مذهبی،اهمیت استراتژیکی و وجود منابع انرژی از مناطق بحرانی جهان است. بحران قره باغ مهم ترین بحران منطقه ، در ابتدا بعنوان یک تنش قومی در درون جمهوری آذربایجان ( شوروی) آغاز شد ، فراز هایی از یک جنگ را پشت سر نهاد و با برقراری آتش بس بین طرفین (آذربایجان و ارمنستان) در 1994 ، هن...

از مهم ترین تحولات ژئوپلیتیکی در دهه های آخر قرن گذشته فروپاشی اتحاد شوروی بود که از پیامدهای آن دگرگونی روابط قدرت و موازنه نیروها در سطوح منطقه ای و فعال شدن قدرت های فرامنطقه ای و به خصوص منطقه ای جهت حضور و نفوذ در حوزه جنوبی اتحاد شوروی است که پیش از این به علت حضور اتحاد شوروی قادر به ایفای نقش اساسی نبودند. در این بازی بزرگ رقابت اصلی بین ایران و ترکیه دو قدرت منطقه ای هم جوار با آسیای م...

امنیت ملی در دوره حکومت‏های پساوستفالیایی از مهم ترین حوزه های موردتوجه به شمار می‏آید. آیین نظامی، چگونگی شرکت نیروهای نظامی در لشکرکشی‏ها، عملیات، نبردها و درگیری‏ها را به طور مختصر بیان می کند. درواقع آیین نظامی، راهنمای اعمال نظامی است و شامل قواعد سریع و تغییرناپذیر نمی شود، بلکه یک چارچوب عمومی برای نیروهای نظامی است که به استاندارد شدن عملیات نظامی و آمادگی نیروها کمک می کند. روسیه در جا...

در اواخر قرن بیستم دو حادثه مهم و تاریخی در جهان اتفاق افتاد که این دو حادثه منشأ تحولات بسیار شگرف و عظیمی گردیده است: 1-ظهور انقلاب اسلامی ایران و استقرار حکومتی مستقل با ماهیتی جدید. 2-فروپاشی یکی از دو ابرقدرت جهانی در جهان دو قطبی که از بعد از جنگ جهانی دوم بر جهان سیطره کامل داشتند یعنی اتحاد جماهیر شوروی. با فروپاشی ابرقدرت اتحاد جماهیر شوروی رقیب سرسخت 50 ساله ابر قدرت دیگر یعنی ایالات ...

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دسامبر1991، و ظهور جمهوری های تازه استقلال یافته، تعداد کشورهای ساحلی حوزه خزر از دو کشور به پنج کشور افزایش یافت و این مسئله موجب روند جدیدی در منطقه گردید.دریای خزر یکی از محورهای مهم دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران و از مسائل تاثیر گذار برامنیت ملی کشورمان است.رژیم حقوقی این دریا طی سال های اخیر محور تحرکات سیاست خارجی کشورهای پیرامون این دریا بوده است وتا کنون ...

انقلاب­های رنگی یا مخملین به براندازی نرم و بدون خشونتی گفته می­شود، که پس از فروپاشی شوروی خاصه در کشورهای تازه استقلال یافته آن، وارد ادبیات سیاسی شد. وقوع انقلاب­های مخملی با حمایت غرب و آمریکا درکشورهایی نظیر گرجستان (انقلاب گل زرد (2003م)، اوکراین (انقلاب نارنجی2004 م)، و قرقیزستان (انقلاب لاله­ای 2005 م) سبب تغییراتی در معادلات منطقه شد که جمهوری اسلامی ایران را نیز تحت تأثیر قرار داد که ...

چکیده فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تأسیس جمهوری های تازه استقلال یافته، وضعیت جدیدی را در مرزهای شمالی جمهوری اسلامی ایران بوجود آورده است. مقاله حاضر به بررسی موضوع همگرایی منطقه ای در منطقه قفقاز جنوبی بر اساس نظرات همگرایی می پردازد. در حقیقت، هدف این پژوهش تحلیل امکان همگرایی جمهوری های آذربایجان با جمهوری های ارمنستان و گرجستان با استفاده از تئوری همگرایی کانتوری و اشپیگل و نیز تأثیر این ه...

روابط ایالات متحده و روسیه طی ماههای اخیر به پائین ترین سطح خود پس از پایان جنگ سرد نزول کرده است. این دو کشور که با فروپاشی شوروی اختلافات خود را کنار گذاشته بودند با طرح استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در اروپا یک بار دیگر مجادلات لفظی را از سر گرفتند. هم اکنون نگرانی های بسیاری در میان ملت های دو کشور و سایر کشورهای جهان درخصوص آغاز جنگ سردی جدید پدید آمده است. این پژوهش قصد دارد تا با پیشینه ...

آب شیرین از نزولات آسمانی است و بارش نزولات آسمانی در جهان یکسان نبوده و تابع اقلیم مناطق جغرافیایی است. بخش مهمی از آب­های سطحی در امتداد مرزهای جغرافیایی دو یا چند کشور جاری است. غلبه مفهوم ژئواکونومی در استفاده از رودخانه­های مرزی، آب­های مشترک را به یکی از موضوعات چالش انگیز در روابط دولت­ها و ملت­ها تبدیل نموده که رودخانه­های مرزی ایران در شمال و جنوب کشور نیز از این قاعده مستثنی نیست. این...

چکیده: بعد از جنگ جهانی دوم وبه دنبال تهدیداتی که از جانب شوروی سابق متوجه کشورهای غربی بود ، لزوم ایجاد یک پیمان نظامی ( دفاعی ) احساس می شد که بر این اساس در 4 آوریل 1949 با امضای پیمان واشنگتن سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو ) پا به عرصه وجود گداشت. فلسفه وجودی این پیمان از یکسو ایجاد کمربند امنیتی به دور دموکراسی های غربی و از سوی دیگر محاصره ابرقدرت کمونیسم ( شوروی سابق ) و اقمارش بود...