پایان نامه حاضر در صدد است تا توزیع جغرافیایی تعدادی از متغیرهای زبانی شامل متغیرهای واجی ، ساختواژی ، واژگانی و نحوی را در گویش سیستانی در دو بخش شهرکی – نارویی و میانکنگی مورد بررسی قرار دهد و با توجه به تفاوت های موجود در گویش سیستانی در این دو بخش اطلس زبانی این متغیرهای زبانی ترسیم گردد و همچنین ، در این راستا ، توزیع جغرافیایی تعدادی از متغیر های زبانی که از فارسی میانه در گویش سیستانی در...

هر گونه بررسی علمی دربارۀ روند تحولات شعر ایران نیازمند توجه به پیشینۀ باستانی آن، از جمله آثاری است که از دورۀ میانه بازمانده است. در میان این آثار، یادگار زریران به دلیل احتوا بر ویژگی های شاعرانه و حماسی منحصربه فرد خود شایستۀ توجه ویژه ای است. یادگار زریران منظومه ای شاعرانه به زبان فارسی میانه و بازماندۀ ارزشمندی از میراث پارتی است که گوشه ای از هنر شاعری ایرانیان را در دورۀ میانه آشکار می...

این تحقیق، پژوهشی معنی‌شناختی ـ تاریخی است که دو فعل سادۀ «ایستادن» و «نشستن» را در تاریخ بلعمی ازنظر معنایی بررسی کرده است. برای دستیابی به نتیجه‌ای جامع‌تر و کامل‌تر، نتایج این بررسی با معانی مختلف این دو فعل در متون فارسی میانه و شواهدی از فارسی معاصر مقایسه شده است. نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد که از دو مؤلفۀ اصلی فعل «ایستادن» یعنی «+سرپابودن» و «+سکون» ـ که برآمده از مفهوم ریشۀ ایرانی باستان ا...

چکیده در این پژوهش کوشیده شده است تا گویش مردم کدکن که گویشی کهن و تاریخی است از جهت آوایی، ساخت واژی و نحوی مورد بررسی قرار گیرد. در این بررسی، واج های گویش کدکن شامل 22 همخوان و شش واکه مشخص می گردد که در این میان همخوان «?/ ژ » درگویش تنها صورت آوایی دارد؛ نه واجی. و نیز دو همخوان «?/ء» و «h/ه» دو واج گونه مهم دارند: [؟] و [h?]. درمیان واکه ها نیز [?] ، [e:] و [o:] سه واج گونه مهم برای واک...

در متون بازمانده از زبان فارسی دری برخی افعالی وجود دارند، که در ساخت آن‌ها، بر خلاف صورت معمول فعل در این زبان، به جای پایانه‌های صرفی فعل، از ضمایر شخصی متصل استفاده شده است؛ از این رو پژوهندگان دستور زبان فارسی به این افعال عنوان «ضمیرساخت» داده‌اند. کاربرد این افعال عموماً در بیان شرط و تمنا است و شواهد مطمئنی از سه صیغۀ دوم شخص مفرد و جمع و اوّل شخص جمع از آن در دست است. تنها نظر پذیرفته‌شده...

رساله حاضر نشانه "را" را در زبان فارسی باستان، اوستا، فارسی میانه، فارسی دری و فارسی نوین بررسی نموده و در نهایت به مسئله کاربرد این نشانه در شاهنامه فردوسی (جلد اول، ژول مول، 1353) مبادرت نموده است . در زبان فارسی اوستایی سابقه ای از نشانه "را" چه به عنوان نشانه و چه به عنوان حرف اضافه وجود ندارد، ولی در زبان پارسی باستان این کلمه بصورت /radiy/ (به معنی به سبب ، به علت) به عنوان حرف اضافه موخر...

ادوارد وست که نخستین‌بار متن فارسی میانۀ نامه‌های منوچهر را به همراه چند اثر دیگر به انگلیسی ترجمه و منتشر کرده، نسخه‌های دربردارندۀ نامه‌ها را در دو رده جای داده است: یکی آنها که از روی نسخۀ شمارۀ 35 مجموعۀ دستنویسهای اوستایی و پهلوی دانشگاه کپنهاگ نوشته شده‌اند؛ و ردۀ دوم، شامل نسخه‌هایی است که بر اساس بررسیهای وست از طریق دستنوشتۀ شمارۀ 14 مجموعۀ هاوگ در کتابخانۀ دولتی مونی...

به نظر می‏‌رسد که فرهنگ‏‌نویسی سابقه‌‏ای نسبتاً دیرینه در تاریخ فرهنگ و ادبیات ایران داشته است. وجود دو فرهنگ اویم ایوک و فرهنگ پهلویگ به زبان اوستایی و پهلوی بیانگر آن است که این فن در عهد ساسانی به مراحلی از تکامل دست یافته بود. اگرچه احتمالاً تدوین نهایی این فرهنگ­‌ها در سده‏‌های سوم و چهارم هجری صورت گرفته است، با وجود این سرچشمه‏‌های نخستین این دانش به دوره‏‌های کهن‌‏تری با...

گویش سنگسری علی رغم پیشینه ی کهن ودارابودن ویژگی های منحصربه فرد گویشی وزبان شناخــتی، متأسفانه گویشی است که درباره ی ساختارهای صرفی،نحوی وآوایی آن تاکنون پژوهشی در ابعادومعیارهای علمی صورت نگرفته است. این پژوهش حاصل چندین ماه مطالعه وتحقیق این جانب است. درکنارزبان های رسمی،تعدادی گویش و لهجه های محلّی نیزوجود دارد. برحسب تقسیم بندی گویش ها ، گویـش سنگسری جزء گویـش های ایران مرکـزی و شمال غربی ...

زبان فارسی میانه و متن های بازمانده از آن، نه تنها از نظر مطالب مورد بحث و واژ گان گنجینه ای گسترده و پهنه ای نا شناخته است و به بررسی و تجزیه تحلیل نیاز دارد، بلکه از جهت شیوه آوانگاری نیز مقوله ای در خور توجه و بحث است.وجود املای تاریخی فراوان با نارسایی های خطی و برخی از غلط خوانی ها که در متن های موجود راه یافته است کار پژ وهشگر این زبان را از چند جهت دشوار می سازد.از آنجا که نیاز به فرهنگ ...