علم غیب مسئله‌ای کلامی و فرامذهبی است و نقش زیرساختی نسبت به دیگر مباحث کلامی دارد. متفکران اسلامی از جمله متکلمان معتزله واشاعره با توجه به پیشینه قرآنی ـ روایی آن و اهمیت و جایگاه حساسی که در نظام اعتقادات اسلامی دارد، از دیرباز تا کنون با عنایت ویژه و با مبانی و رویکردهای متفاوت بر آن نظر انداخته‌اند. این جستار بر آن است، از رهگذر نمایاندن آرا و اندیشه‌های معرفت‌شناسانه دو چهره شاخص به نماین...

صدرالمتألهین شیرازی، معمار و طراح حکمت متعالیه، ازجمله فلاسفه‌ای است که بیش از دیگران به تبیین و تحلیل مفاهیم دینی اهتمام داشته است. علم غیب از مفاهیم کلیدی در منظومه اعتقادی مسلمین است. ملاصدرا تنها فیلسوفی است که به این مسئله مهم نگاه ویژه نموده، با مبانی و استدلال‌های فیلسوفان گذشته و با تکیه بر اصول مستدل مکتب فلسفی خویش مانند اصالت وجود، حرکت جوهری، وجود ذهنی، اتحاد عاقل و معقول، قوس نزول ...

در این تحقیق، علم فعلیِ (بالفعل) حضوریِ امامان معصوم(ع) به همه اشیاء، از منظر عقل ، کتاب و سنت مورد بررسی قرار گرفته است. از منظر عقل، ابتدا امکان دستیابی بشر به امور غیبی اثبات گردیده وسپس با سه دلیل ثابت شده که امامان معصوم(ع) دارای چنین علمی می باشند. دلیل عقلی اول، مبتنی بر صادر اول بودن امامان(ع) است. دلیل دوم ازطریق سیر تکاملی و رسیدن به بالاترین درجات تجرد بوده و دلیل سوم بر ویژگی مورد اتف...

در میان معارف وسیع و بزرگ قرآن کریم، موضوعاتی هستند فراتر از حس و دریافت های زمینی انسان ها؛ که در اصطلاح قرآن، به آن «غیب» گفته می شود و راه دسترسی به آنها حواس ظاهری نیست. تمام این معارف در قالب الفاظی بیان شده است که همان زبان رایج مردمان بوده و آنان برای رفع و رجوع زندگی خود الفاظ را وضع کرده اند. این مقاله مدعی است امور غیبی که در قرآن کریم بیان شده است، مطالبی هستند مطابق با واقع که دارا...

از نظر قرآن امام اولی الامر و واجب الاطاعه است. و پیروی از امام جاهل قبیح است و انجام کار قبیح از مبدأ حکیم محال است. بنابراین امام باید در تمام زمینه ها اعم از امور دین و دنیا کلی و جزئی و بالاخره نسبت به همه آن چه مردم به آن نیازمنداند علم داشته باشد. آیات و روایات بیان های گوناگونی دارند از آنجا که ظاهر بعضی از آیات و روایات علم به غیب را منحصر در ذات اقدس الهی می دانند در بین علماء و دانشمن...

چکیده مسأله ایمان، از مسائل مهم در آموزه های دینی است و در فلسفه و عرفان نیز مورد توجه قرار گرفته است؛ در این پایان نامه پس از ارائه تعریف ایمان در تطابق دیدگاه ها و بیانات فلاسفه و عرفا سعی شده است، براساس مبانیِ نظیر دارای مراتب بودن غیب و دارای مراتب بودن ساحت های وجودی انسان و نحوه ظهور معرفت و ایمان در قلب، سیمایی از مراتب ایمان به غیب، ارائه شود و پس از آن، با اثبات روابط بین ایمان، علم و...