طنز به عنوان یک نوع ادبی مستقل در ادبیات کلاسیک ما شناخته شده نیست و در گذشته طنز در آثار نویسندگان و شعرا بیشتر به شکل هجو و هزل نمود داشته است، به طوری که اغلب طنز و هجو و هزل به یک معنی به کار برده می شدهجو که شکل مبتذل طنز است ظاهراً به تقلید از شاعران عرب، در شعر فارسی راه یافت اما تولد حقیقی طنز در قرن های ششم و هفتم هجری در ادبیات صوفیه رخ داد؛ به طوری که حکایات طنزآمیز صوفیه هم چاشنی اجت...

     یکی از زیرمجموعه­های انواع ادبی، «مدح و ستایش» است که بنا به وجود توصیفات اغراق آمیز و صله­طلبی­های خفّت­بار برخی از شاعران در دوران متمادی، بهره­گیری از این نوع ادبی، مورد انتقاد و حتّی نکوهش برخی از محقّقان و شاعران نیز واقع شده است؛ امّا گفتنی است که مدح و ستایش­گری در آثار برخی از شاعران، دارای اغراضی غیر از خوشایندی ممدوح، دریافت صله، کسب اعتبار و... می­باشد. این پژوهش بر اساس منابع کتابخ...

رقابت دولت استعمارگر بریتانیا با آغاز قرن نوزدهم در ایران و اواخر آن در مصر آغاز شد. این رویداد که با هدف غارت ثروت ملی دو کشور بود، بازتابی وسیع در ادبیات داشت. در این پژوهش دیدگاه‌های میرزاده عشقی و حافظ ابراهیم در باب استعمارستیزی به صورت مقایسه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه هر دو شاعر در دوره زمانی تقریباً هم‌سانی می‌زیسته‌‌‌‌اند، اشتراکات زیادی میان افکار ...

در ادبیات معاصر با عنایت به مضامین ملّی و میهنی، شاهد گروهی از شاعران هستیم که نه از فراز کرسی‌ قدرت و نه با زبان علم و قواعد پرتکلف ادبی بلکه با زبان مردم و در میان مردم شعر می‌سرایند. سیّد اشرف‌الدین حسینی و بیرم التونسی، امیران شعر مردمی در ایران و مصر هستند. شعرهای کوچه‌بازاری نسیم شمال و موال و زجل‌های عامیانۀ التونسی، توانسته­است با آمیزه­ای از هجو طنزآلود، رسالت شاعران را در انتقاد و بیدار...

در دوره‌های مختلف ادبی ازجمله عصر معاصر، شاهد حضور شاعرانی صعلوک در ادبیات عربی هستیم که با اشعارشان منادی آرزوها و شاکی از محرومیت‌های برخاسته از نظام اجتماعی بوده‌اند. عبدالحمید الدیب ازجمله این شاعران به شمار می‌آید. بررسی اینکه چه مؤلفه‌هایی در آثار وزندگی شاعر سبب شده صعلوک معاصر نامیده شود و آیا اشعارش قرابتی با پیشگامان صعالیک جاهلی دارد یا خیر، از اهداف مهم این پژوهش به شمار می‌آید که ب...

مظفرالنواب به عنوان یکی از شاعران برجسته و سرشناس عراقی در حوزه‌ی نقد سیاسی و اجتماعی و یکی از یکه تازان عرصه‌ی هجو، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات معاصر عراق دارد. وی که تجربه‌ی روزگاری پرفراز و نشیب در دوران بی‌ثباتی سیاسی و سپس فشار و تبعید را تجربه کرده است، خشمگین از ناکامی سران عرب در حل معضلات اجتماعی و سیاسی به ویژه مسئله‌ی فلسطین و تمایلات سازشکارانه‌ی آن‌ها و نیز ناتوانی توده‌ی عرب در حل مش...