سندباد یکی از شخصیت‌های مهم «هزار و یک شب» است که در شعر معاصر عربی، فراخور تجربه‌های متعدد آن شاعران، چهره‌های گوناگونی پیدا کرده است. از جمله شاعرانی که در شعر خود توجه ویژه‌ای به این شخصیت اسطوره­ای نشان داده‌اند خلیل حاوی (1919 -1982م) شاعر معاصر لبنان، و بدرشاکرالسیاب (1926 – 1964م) شاعر معاصر عراقند؛ آنان سعی کرده­اند با بازآفرینی این شخصیت اسطوره­ای به صورت نمادین و غیر مستقیم، به ابراز ...

به‌کارگیری شعر روایی با هدف بیان دغدغه‌‌های انسانی و اجتماعی، یکی از وجوه مشترک میان نیما یوشیج و خلیل مطران در شعر معاصر فارسی و عربی است. مقدار زیادی از اشعار نیما، جنبۀ روایی دارد. خلیل مطران نیز جزو شاعرانی است که شعر روایی را وارد شعر معاصر عربی کرده است. این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی و با تکیه بر روش ادبیّات تطبیقی، میزان خلّاقیّت و هنرآفرینی دو شاعر را در شعر روایی بررسی و مقایسه کرده اس...

نمادها حاصل قرارداد و انتقال­دهندة مفاهیمی فراتر از لفظ خویش هستند. از این­رو مخاطب می­تواند با دیدن یک نماد گاه همة ایدئولوژی نهفته در پس آن را به خاطر آورد. از نویسندگانی که به نگارش متون نمادین و رمزگون اهتمام داشته­، «جبران خلیل جبران» نویسندة لبنانی است. یکی از آثار کوتاه وی داستانک «اللغة الأخری» از مجموعة «المجنون» است، که متنی کاملاً نمادین دارد. اشاره به نمادهای به‌کاررفته، بررسی معانی ...

چکیده یکی از نمودهای وحدت اندیشۀ بشر، اساطیر و مفاهیم اسطوره­ای است که به دلیل ترکیب شدن بن‌مایه‌های آن با ناخودآگاه جمعی، در نزد شاعرانی که دارای نگرش‌های فلسفی، اجتماعی یا فکری و فرهنگی خاصّی هستند،  نمود بیشتری دارد. در واقع اسطوره در نزد این شاعران، پدیده­ای اجتماعی با زبان سمبولیک است که به شکل یک نظام فرهنگی جهان‌شمول درآمده است. خلیل حاوی و احمد شاملو از جمله این شاعران هستند که حجم وسیع...

چکیده نوستالژی یا "¬غم غربت" در اصطلاح روانشناسی، حسرت و دلتنگی انسان¬ها نسبت به گذشته خویش است. فقر، مهاجرت، دوری از وطن و ... در ایجاد این احساس مؤثر است. روانشناسان نوستالژی را یک حالت هیجانی، انگیزشی پیچیده می¬دانند که گاهی غمگینی و تمایل بازگشت به وطن و گاهی درماندگی ناشی از تفکر درباره آن (وطن یا منزل) است. جبران خلیل جبران(1883- 1931م) یکی از شاعران خوش قریحه رمانتیک، و نیما یوشیج( 1274...

اسطوره‌ها به علت شخصیت‌های نمادین خود، بهترین دستمایه‌ی شاعران معاصر قرار گرفته‌اند تا بوسیله آنها پرده از اندیشه‌های خود بردارند. در این میان، اسطوره‌ی تموز بیش از دیگر اساطیر مورد توجه شاعران قرار گرفته که دلیل آن را نیز باید در وضعیت نابسامان جامعه عربی جستجو کرد. از جمله‌ی این شاعران، خلیل حاوی وعبدالوهاب بیاتی می‌باشند که با وجود بکارگیری اسطوره‌ی تموز در همان راستای انگیزش امت عربی با هم ...

جلال آل احمد از جمله نویسندگان برجسته واندیشمندانی است که در صحنه ادبیات داستانی ودر تاریخ اندیشه های سیاسی –اجتماعی همواره نقشی در خور تامل داشته است .آل احمد با وجود عمر کوتاهش ( 46سال) آثار زیادی از خود برجای گذاشته است . جلال آل احمد روشنفکری متعهد ونویسنده ای آگاه است که قلمش چون چراغی فروزان برای روشنگری افکار مردم جامعه خود بکار می گرفت . اواز جمله نویسندگانی است که همواره باسیاستهای دو...

جبران خلیل جبران و پائولو کوئلیو، دو نویسنده مشهور در دورهی معاصر به شمار میآیند که آثار فاخر و ارزشمندی به جامعهی بشری عرضه کرده اند. هدف اصلی این پژوهشگر از پرداختن به آثار این دو نویسندهی برجسته و بویژه تأثیرپذیری پائولو از جبران، این بوده است که افکار متعالی و انسان ساز آنهارا به روش تطبیقی و مقایسه گونه، به جامعهی دانشگاهی و فرهنگی معرفی نماید، چرا که موضوعاتی چون عشق، عرفان،خودشناسی، خداش...

«پیامبر»، نوشته جبران خلیل جبران، کتابی بسیار کم‌حجم؛ اما سرشار از مفاهیم عرفانی، دینی، اخلاقی و فلسفی است. این کتاب اگرچه در ظاهر کتابی ساده و آسان‎یاب می‌نماید؛ اما دارای درونمایه‎ای بسیار غنی و کهن‎الگویی است. «پیامبر»، روایت‌گر سرگذشت یکی از کهن الگوهای ناخودآگاهی ماست؛ «پیغمبر» در انزوا نشسته‏ای که به عنوان پیر فرزانه و مهربان درون، هر لحظه انتظار «من» خودآگاه را می‏کشد تا با کمک «آنیما» و...

مصر و شام در دوره فرمانروایی ایوبیان، کانون مبارزه با شیعیان اسماعیلی و سرکوب عقاید آنها به شمار می‌رفت، اما شاهد برخی روابط مسالمت​آمیز با پیروان امامیه نیز بود. نوشتار حاضر بر آن است، تا وجود چنین فرایندی را با تکیه بر تاریخ نگاری این دوره، ارزیابی نماید. با وجود تأثیر​پذیری شمار قابل توجهی از مورخان شافعی مذهب نظیر عمادالدین کاتب اصفهانی، بهاءالدین بن ​شداد و ابوشامه از فضای سیاسی و مذهبی حا...