با سقوط فاطمیان و به قدرت رسیدن ایوبیان، تحولی مهم مذهب در مصر رخ داد، بدین سان که خلافتاسماعیلی جای خود را به سلطنتی داد که جزئی از خلافت سنی عباسیان و مدافع آن بود . این تغییر،تحولات اجتماعی و سیاسی مختلفی به همراه داشت که بیشتر در جهت اقتدار یافتن جامعه تسنن و بههمین جهت، مورد حمایت ایوبیان بود. یکی از مهم ترین جنبه های این تحولات، در نظام آموزش رسمیمصر آشکار گشت. در تحول نظام آموزشی مصر ک ه...

شیخ مفید از علمای قرن چهارم و پنجم ه-ق و علامه حلی از علمای قرن هفتم و هشتم هجری هستند این دو عالم فرزانه در زندگی پربارشان برای نشر معارف اهل بیت تلاش های بی وقفه ای از انجام دادند و در علوم مختلف علمای بعد از خودشان را به نحوی تحت تاثیر قرار دادند. مخصوصا در حوزه کلام و عقاید تألیفات فراوان از این دو عالم فرزانه به یادگار مانده است این تیمیه ازعلمای بزرگ اهل سنت که معاصر علامه حلی بوده و دارا...

آن چه امروزه به نام علوم رفتاری مورد توجه دانشمندان و علمای رفتار در سازمان هست چیزی جز وسیله ای برای افزایش کارایی و اثر بخشی نیست. به عبارت بهتر علمای رفتار، به رفتار به عنوان یک وسیله برای رسیدن به هدف کارایی و اثر بخشی نگاه می کنند. حال آن که در مدیریت اسلامی تعالی اخلاق یک هدف است برای قرب به خدا؛ با این فرض سوالی که در این مقاله مطرح است و سعی می شود تا حدودی به آن پاسخ داده شود این است ک...

صفویان نخستین سلسلهی حکومتی ایران بودند که توانستند ترکیبی پررنگ و نتیجهبخش بین تصوف و تشیع ایجاد نموده و شالودهی حکومت خود را بر آن قرار دهند. ایندو عنصر مهم نقش تعیین کنندهای در سیاستهای مختلف نظامی، اقتصادی، مذهبی و درمجموع رفتارهای حکومتی آنان داشت. تشیع به عنوان اصلیترین اندیشهی حکومتیصفویان دگرگونیهای گستردهای را در جامعهی ایران به وجود آورد. با این وجودرفتارهای مذهبی شاهان صفوی در برخورد...

چکیده در عصر پهلوی اول، با روی‎کارآمدن رضاشاه، مدرنیزاسیون در همۀ ارکان و ابعاد دولت در دستور کار قرارگرفت و نظام قضایی نیز از دایرة شمول مدرنیزاسیون برکنار نماند. رویکرد دولت پهلوی در مدرنیزاسیون نظام قضایی، دوری‎جستن از نظام قضایی شرعی و تمایل به ساختارهای عرفی بود که با مخالفت اکثریت علما مواجه گردید، چراکه در حوزة نظام قضایی علمای شیعی به طور سنتی همواره خود را متولی امر قضا می دانستند. هدف...

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار محمد سلماسی‌زاده* چکیده این پژوهش به تبیین تأثیر مجتهدان شیعه در مهار خودکامگی مطلق شاهان قاجار می‌پردازد و در قالب مطالعه‌ای موردی، هم‌زمان با واکاوی منابع دست‌اول تاریخی در عصر فتحعلی شاه قاجار (1250 - 1212 ق)، میزان سازگاری نظریه استبداد شرقی و شیوه تولید آسیایی مارکس و انگلس را با اوضاع تاریخی آن ارزیابی می کند. پرسش اصلی پژوهش این است: آی...

مکه و مدینه، در مقام خاستگاه وحی و مقدس‌ترین مکان‌های عبادتی ـ زیارتی، در طول تاریخ محل رجوع مسلمانان از مذاهب مختلف بوده است. در این مقاله، ارتباطات و مناسبات علمای شیعه و سنیِ هندوستان با حرمین شریفین، که در قالب سفر برای انجام مناسک حج و عمره، زیارت پیامبر9  و بهره‌گیری از اندیشمندان ساکن در آن دو مکان مقدس صورت می‌گرفته، بررسی شده و نتایج این سفرها نیز روشن گردیده است. همچنین در این نو...

کارکرد اجوبه‌های علمای شیعی درمطالعات تاریخ اجتماعی ایران[1] زهرا علیزاده بیرجندی* سمیرا عباسلو** محمدحسن الهی‌زاده*** چکیده سنت بلنددامنه اجوبه‌نویسی از روزگار ائمه اطهار (ع) آغاز شد و پس از غیبت امام زمان (عج) به علمای شیعی رسید. عالمان شیعه از طریق اجوبه‌ها، به پرسش‏های گوناگونی در زمینه‌های اعتقادی، اقتصادی، حقوقی، مسائل نوپدید (مستحدثه) بنابر نیازهای آن روزگار، پاسخ می‌دادند. از این‌رو، اج...

با توجه به اهمیت مهاجرت علمای شیعه جبل عامل به ایران در دوره صفویه (قرن دهم تا دوازدهم هجری) در این پایان نامه به بررسی علل و عوامل این مهاجرت و تأثیرات و نتایج آن پرداخته شده است. هدف از این مطالعه بررسی علل و تأثیرات مهاجرت علمای جبل عامل به ایران در عهد صفوی بوده و نتایج حاصل از آن می تواند درجه اهمیت این اتفاق در تاریخ تشیع را نشان دهد. روش کار بر اساس منابع کتابخانه ای، کتابخانه های مجاز...