احساس نابرابری، به‌عنوان یکی از عوامل مخلّ نظم، از مهم‌ترین موانع همکاری است. برای بررسی سازوکار اثر احساس نابرابری بر همکاری، "نظریه انتخاب عقلانی" به دلیل تأثیر احساس نابرابری بر انتخاب عقلانی کنشگران و قابلیت آن در توضیح ابعاد گوناگون مسئله انتخاب شد. فرض این بود که احساس نابرابری با تأثیر بر عقلانیت ابزاری، عملی اقتدارگرایانه، جمعی خاص‏گرایانه و صوری عام‏گرایانه و همچنین از طریق متغیرهای تشک...

نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف تبیین تربیت عقلانی قرآنی و بیان نظر قرآن در جمع کردن میان دین و عقل به مبحث جامعیت نگاه نموده است. در حقیقت قرآن با روش‌های متعدد به پرورش اندیشه در مخاطبین ذوی العقول توجه نموده است. این کتاب سراسر حکمت، نه عقل‌گرایی افراطی را می‌پذیرد و نه عقل‌ستیزی را؛ تربیت عقلانی قرآنی معطوف به وسیع‌ترین مخاطبان و با تمام جوانب عقلانیت می‌باشد. در این پژوهش تربیت ...

علامه اقبال لاهوری، با تکیه بر نظام فکری خویش ( حکمت خودی)، بر خرد شرقی مشرق زمینیان و مسلمانان پای فشرده، خرد غربی و فلسفه‌های مادی گرا، انسان‌مدار و پوچ انگارانه آنان را به چالش می‌کشد. حکمت او آمیزه‌ای از برهان، عرفان، قرآن، حدیث، عشق، درد، فطرت، خودآگاهی، بیداری و شور و حماسه است که نظر و عمل تعالی‌بخش را در بر می‌گیرد. اقبال عقلانیت حاکم بر دنیای غرب را در فن و خبر خلاصه کرده و آن را خالی ...

حضور و زندگی گروهی از خوارج پس از جنگ نهروان در بصره و تحت تأثیر قرار گرفتن ایشان از بافت جمعیتی بصره، مانند صحابه صاحب نام حاضر در این شهر هم چون عبدالله بن عباس، ایرانیان و موالی ایرانی، فقها و تابعان و حضور برخی از بزرگان خوارج مانند مرداس بن ادیة و برادرش عروة که با در پیش گرفتن روش اعتدالی مورد توجه سایرین بودند سبب شد اباضیان تحت تأثیر آنان، به مرور راه اعتدال در پیش گیرند. این پژوهش با ا...

عصر مشروطه راآوردگاه فکری دوسنت ایرانی_اسلامی وغربی می توان دانست حاصل برخورد،تقابل، سایش، تضادوکشمکش این دو سنت از یک سووگفتگووتاثیر متقابل آنها بر هم از سوی دیگر سبب شکل گیری سنتهایی تازه در ایران معاصر گردیده. حاملان سنت اسلامی،برخوردی یکسان با سنت غربی از خود به نمایش نگذاردند. سه واکنش عمده دراین دوره به چشم می خورد :واکنش سلبی، واکنش تسلیم و پذیرش همه سویه وواکنش مشروطه واسلامی شده. شیخ ه...

مطالعه وضعیت جوامع اسلامی حاکیست، برخی از جوامع مسلمان دچار «بحران­های حاد»ی همچون افراط­گرایی مذهبی و تروریسمِ دین‌پایه‌اند؛ و جوامع اسلامیِ باثبات­ نیز یا دارای پتانسیل ظهور افراط­گرایی‌اند یا با زوال قلمرو معنویت مواجه‌اند و مسائل اجتماعی ناشی از تجربه سرمایه­داریِ بومی خود را دارند. پرسش این است که علت بروز این وضعیت بحرانی چیست؟ و راه برون رفت از آنها کدام است؟ در پاسخ باید گفت بروز چنین بحرا...

هر انسانی عدل را دوست دارد و از ظلم متنفر است. اما تشخیص و عمل به اعتدال بسیار مشکل می باشد. اساس عدل خداوندی زیربنای خلقت انسان، آسمانها و زمین است. واژه شناسان و مفسران در معنای لغوی عدل - که البته با واژه هایی از قبیل: استقامت، قصد، وسط، قسط، میزان و غیره پیوند معنایی دارد - (استوا) را رقم زده اند. در معنای اصطلاحی، فضلیت (=ارزشی) است که در وسط دو طرف افراط و تفریط که هر دو مذموم می باشند، ق...

عقلانیت موضوعی است که بیش از آنکه بتوان آن را دارای یک زمینۀ اقتصادی صرف دانست، مفهومی فلسفی، اجتماعی و روان‎شناختی دارد. از همین رو است که در مورد عقلانیت با طیف گسترده‎ای از نظرها مواجه ‎هستیم. یکی از این نظرها، رویکرد مرسوم علم اقتصاد است که عقلانیت را پیش‎فرضی تغییرناپذیر می‌داند که بر پایۀ نفع شخصی بنا شده است. انتقادهای بسیاری به رویکرد عقلانیت کامل وارد شده است. یکی از این انتقادها، عقلا...

فلسفه وجود انسان بر روی زمین نیل به اهدافی است که خالق متعال برای مخلوقش در نظر گرفته و این ؛ یعنی رسیدن به کمال مطلوب ومقام خلیفه اللهی، که جز در سایه تربیت دینی وقرآنی میسر نمی گردد .تربیت دینی وقرآنی به دنبال دگرگونی در عقیده افراد به منظور نوعی خاص از عمل و رفتار متکی به ضوابط دین ، مذهب اسلام وقرآن است که سبب رسیدن آدمی از ظلمات حیوانیت به نور انسانیت می گردد. مسأله ای که در این پژوهش با آ...

این پژوهش به بررسی غایت اخلاق در دو رویکرد فلسفی و عرفانی در مکتب اخلاق اسلامی و با تاکید بر دیدگاه دو اندیشمند بزرگ فلسفه و عرفان یعنی ابن سینا و ابن عربی می پردازد و درصدد مقایسه دو دیدگاه و جستجوی نقاط مشترک و نقاط اختلافی دو دیدگاه و تعیین نقاط ضعف هر دیدگاه و نسبت آن ها با دیدگاه اسلامی است . در این پژوهش به آراء سایر اندیشمندان فلسفه و عرفان نیز اشاره شده است ولی ساختار کلی رساله بدنبال ب...