ابومسلم محمد بن بحر اصفهانی از مفسران معزلی سده چهارم هجری است . برجسته ترین اثر وی تفسیر جامع التأویل لمحکم التنزیل که بر اساس مذهب اعتزال و با گرایشهای عقلانی تدوین شده بوده ، اکنون در دست نیست . در این مقاله پس از شرحی مختصر از زندگانی این مفسر گمنام به بیان آراء کلامی ، شیوه واژه شناسی ، و نظریه او پیرامون آیات ناسخ و تناسب آیات ، بر اساس آنچه دیگر مفسران از او نقل کرده اند ، پرداخته و نیز ...

نسخه خطی کتاب «تشریح بدن» نوشته منصور بن الیاس دارای اهمیت ویژه ای است زیرا هیچگونه تصویرسازی تشریح کامل بدن انسان، پیش از رساله پزشکی وی در جهان اسلام، به دست نیامده است. تاریخ تالیف رساله وی با عنوان «تشریح بدن» را سال 799 هجری می دانند. هدف مقاله بررسی تصاویر نسخه های موجود در کتابخانه ملی پزشکی آمریکا، کتابخانه ملی فرانسه و کتابخانه دانشگاه کمبریج به طور خاص بوده و سپس نمونه هایی از نسخ غرب...

پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل شیوه و سبک تاریخ‌نگاری یکی از عالمان و مورخان نیمة نخست قرن هفتم نامور به شمس‌الدین یوسف بن قِزاوغلی معروف به «سبط ابن جوزی»، می‌پردازد.  با توجه آن که این مورخ، شیوه و رویکرد خاصی در گزارش واقعة عاشورا و حوادث و مسائل پیرامونیِ آن دارد، بررسی و تحلیل گزارش وی، نکات قابل توجه و تأملی را فراروی محققان قرار می‌دهد. افزون بر این، نویسنده در گزارش عاشورا، از منابع و مقاتلی...

مقدمه: سلامت جنسی ( sexual health ) و شیوه های تأمین آن از مهم ترین مسائل مربوط به حوزه مطالعات جنسی علوم گوناگونی مانند پزشکی، روان شناسی، علوم تربیتی، جامعه شناسی، حقوق و... است؛ زیرا بخش مهمی از سلامت جسمی و روانی افراد، تحکیم بنیان خانواده و تشکیل جامعه سالم و رشد یافته مربوط به این مقوله و شیوه های تأمین آن است. در تعالیم دینی مذهب شیعه نیز در این باره آموزه های ارزشمندی وجود دارد که در ای...

شیخ کلینی برای تألیف کتاب الکافی از منابع و مکتوبات پیش از خود استفاده کرده و طریقی به آن کتاب ها داشته است، اما مطالب برخی از این منابع هم با واسطه کتاب های نسل های بعد به دست شیخ کلینی رسیده است. در این نوشتار، به معرفی برخی از منابع تاریخی مورد استفاده شیخ کلینی می پردازیم. شیخ کلینی از کتاب سلیم بن قیس، کتاب های جابر بن یزید جعفی، ابان بن تغلب، ابو محمد جعفری، ابو اسحاق احمری نهاوندی، اخبار...