از جمله مشکلاتی که نقد تاریخ نگاری صفویه با آن مواجه است کمبود اطلاعات درباره زندگی نامه، روش ها و دیدگاه های مورخان و واقعه ‍ نگارانی است که معمولاً از میان اهل دیوان برخاسته اند. در این پژوهش، دو مورخ درباری دوره شاه عباس اول (996-1038 ه.ق)، اسکندربیک ترکمان مؤلف تاریخ عالم آرای عباسی به عنوان منشی و ملاجلال یزدی مؤلف تاریخ عباسی به عنوان منجم که هر دو سی و اندی سال را در خدمت شاه بوده اند برگ...

این نوشتار، به بررسی و تحلیل «درگذشت» شخصیت‌های تاریخ بیهقی و بحث درباره مسائل پیرامون آن اختصاص دارد. همان‌گونه که نقش آفرینان این تاریخ از لحاظ شخصیتی با یک‌دیگر متفاوتند، مرگ و درگذشت آنان نیز از جهات مختلف چون حسّاسیّت، کیفیّت و پیامدهایی که به دنبال دارد، از یک‌دیگر متمایز است. در بخش نخست تحت عناوین: «مرگ‌های ویژه و حساس»، «مرگ‌های معمولی»، «مرگ‌های حماسی» و «مرگ‌های سیاسی ـ مذهبی» مورد بررس...

طرح موضوع ولایتعهدی امام رضا(ع) توسط مأمون عباسی، یکی از حوادث بسیار مهم تاریخی است که به‌شدت با مسئلۀ امامت، حاکمیت و حکومت اسلامی مرتبط بوده و نیازمند تحلیل گفتمانی ویژه می‌باشد. دورۀ مأمون یک دورة استثنایی در تاریخ عباسیان است که با جریان‌های مختلف سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی ـ دینی روبرو بوده که نیازمند ظهور گفتمانی شده است که بر پایۀ «ولایتعهدی» مبتنی...

جناس، آوردنِ واژگانی است همگون در لفظ، با معناهایی غیر همگون. قید لفظ، هم­زمان هم به گفتار و هم به نوشتار اشاره دارد. به بیانی دیگر، جناس هم صنعتی است موسیقایی و هم خوش­نویسانه. بر بنیاد قاعدۀ «جنس رود سوی جنس»، کلمات نیز ناخودآگاه، هم­جنس خود را می یابند و با هم می نشینند و این، شیرین ترین جناس­هاست. اگر دو لفظی که در معنا با یک­دیگر مختلف است، در شش چیز (نوع حروف، تعداد آن­ها، شکل و هیأت و حرک...

بی تردید یکی از قدرت مندترین موضوعات شعر رودکی که به شکل ویژه و چند سویه رخ می نماید «مرگ» است. انگاره و تلقی رودکی از مرگ انگاره ای حکیمانه است. جدای از آن که مسأله مرگ در مراثی با دریغ و بصراحت عنوان و تبیین می گردد، این نگاه به مرگ و یادکرد هماره آن در رودکی شکلی از تفکّر خیامی را پدید می آورد که در آن دعوت به شادخواری و خُردانگاشتن جهان و غمان، تم اصلی و تکرار شونده است. افزون بر آن تجلی مرگ ...

چکیده مجلس شورای اسلامی یکی از ارکان اصلی ادارۀ کشور است. نمایندگان مجلس در انتخابات سراسری با رأی مستقیم مردم برگزیده می شوند. این نمایندگان از مناطق گوناگون کشور، حوزه های انتخابیه، به مجلس راه می یابند، اما طبق نص قانون اساسی جمهوری اسلامی نمایندۀ همة ملت ایران اند و بر این اساس صلاحیت عام قانون گذاری و نظارت در همۀ امور کشور را دارند. اهمیت این تحقیق در آن است که می کوشد نقش نظام انتخاباتی ...

آن چه هنر حافظ را به صورتی متمایز و غیرقابل تعبیر نشان می دهد، سنخیّت لفظ و معنی و پوشیدگی نجیبانه  مشترکی است که در نسوج آن دو حلول کرده است. مفاهیم و معانی بدیع و بلندی که پرده نشین ضمیر اوست در قالب الفاظی حلول کرده است که غالباً جانشین پذیر نیست. نه لفظ عایق معنی است و نامحرم و نه معنی رَمَنده و گریزان از لفظ و قالب. گویی الفاظ و معانی در دیوان این گوینده بزرگ، پیوندی ذاتی دارد. در این نوشته کو...