شرایط مناسب سواحل گیلان برای ایجاد جریانهای شکافنده که عمق دریا را می شکافند و با سرعت نسبتاً زیادی به سمت دور از ساحل می روند، کاملاً چشم گیر است. دانه بندی ریز، شیب ملایم و منحصر به فرد و نیز قرار گیری جالب توجۀ این منطقه در کرۀ جغرافیا که خود منشأ برخوردهای فراوان جریانهای دریایی عمود بر ساحل می شود، منجر به پهن شدن منطقۀ خیزاب ساحلی و وقوع  جریانهای ساحلی و جریانهای گردابی می گردد. در این خصو...

حوضه خزر بعد از جدا شدن از دریاهای باز در زمان پلیوسن بصورت دریاچه درآمد و از آن زمان مجموعه ای ازفعالیت های زمین ساختی، نوسان تراز آب، اثر موج و جریانهای ناشی از آن و رودخانه ها مورفولوژی آن را بصورتکنونی پدید آوردند. رسوبات رودخانه ای در طول نوارساحلی باعث تغییرات شدیدی به صورت فرسایش ورسوبگذاری در مورفولوژی تالاب انزلی می شوند. اشکال ژئومورفولوژی حاصل از رسوبگذاری به محیطهای رسوبیمختلفی تعلق...

در قرن شانزدهم میلادی، سلطه روسیه در آسیا، شمال دریای سیاه و شمال دریای خزر که اقوام آن مسلمان بودند، گسترش یافت. عثمانیان در این ایده بودند که کانالی از رودخانۀ دُن به رودخانۀ ولگا حفر کنند تا با فتح استراخان و با کمک مسلمانان ترکستان راه پیشروی روس ها را به سوی دریای خزر سد کند و جبهه ای از پشت سر علیه ایران باز کند. اما روسیه پیش دستی کرد و با تصرف شهرهای غازان و استراخان و حوضۀ ولگا و پیشروی...

به‌منظور درک سازوکار حاکم بر وقوع دوره‌‌های خشک و مرطوب در سواحل جنوبی دریای خزر الگوی همدیدی غالب و ساختار گردش  منطقه­ای جوّ مورد بررسی قرار گرفت. بر‌این‌اساس، ابتدا داده‌‌های بارش ماهانه تعداد 20 ایستگاه هواشناسی واقع در خط ساحلی جنوب دریای خزر برای یک دوره30 ساله (1974-2003) مورد پردازش قرار گرفت. با بررسی توزیع زمانی بارش، تعداد 10 ماه خشک و 10 ماه مرطوب فراگیر برای منطقه خزری شناسایی شد. س...

چکیده دریای خزر به عنوان بزرگ ترین دریاچه ی جهان و حلقه ی اتصال شرق و غرب و نگین فیروزه ای اوراسیا چندی است که پس از فروپاشی شوروی سابق و افزایش همسایگانش از دو به پنج، از تنش ها و چالش های به وجود آمده ـ که ناشی از عوامل گوناگونی است ـ رنج می برد و به دنبال حل اختلافات خویش است. در این میان اختلافات حقوقی اش از تلألو و برجستگی خاصی برخوردار است، همگان می خواهند این نزاع های فرصت بر باد ده ...

این مقاله اساسا به بررسی وضعیت حقوقی دریای خزر در دو قلمرو زمانی‌ گذشته و حال می‌پردازد.در این رابطه سعی شده است تا ضمن طرح دیدگاههای مختلف‌ در زمینهء رژیم حقوقی این دریا،به رویه حقوقی جاری میان کشورهای ساحلی نیر پرداخته‌ شود.براساس استدلال این نوشتار،توافقات دو و سه‌جانبه میان این دسته از کشورها می‌رود تا به یک همگرایی حقوقی تبدیل شود و چنانچه ایران همچنان به مواضع حقوقی پیشین‌ خود اصرار ورزد ...

امروزه انجام عملیات دریایی نیازمند پیش بینی دقیق مشخصات امواج در مناطق ساحلی و فرا ساحلی می باشد. برای مدل سازی مشخصات موج، روش های مختلفی از قبیل روش های تجربی، روش های عددی و روش های محاسبات ترم وجود دارند. در این تحقیق، از مدل عددی swan برای مدل سازی امواج در محدوده ی بندر امیرآباد دریای خزر استفاده شد. برای این کار، ابتدا یک مدل کلی جهت مدل سازی مشخصات امواج در کل محدوده ی دریای خزر ساخته ش...

سونامی ها محدود به اقیانوس‌های آزاد نیستند؛ در خلیج‌ها، فلات‌ها، دریاهای درون مرزی و دریاچه‌ها نیز باید انتظار وقوع سونامی را داشت. دریای خزر نیز به عنوان بزرگترین دریاچه‌ی جهان با خطوط ساحلی طولانی و تراکم جمعیتی زیادی که در اطراف خود دارد و با توجه به سونامی‌های خفیفی که در گذشته در آن رخ داده، باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرد تا از حوادث مخرب آینده جلوگیری شود. در تحقیق حاضر با استفاده از مدل...

در این تحقیق با انجام نمونه‌برداری از رسوبات سطحی بستر دریا نسبت به تعیین غلظت هیدروکربن‌های محلول و نامحلول آلیفاتیک (AHC) و آروماتیک (PAH) در سطح منطقه‌ای وسیعی از مرزهای آبی جنوب دریای خزر در مجاورت استانهای گلستان و مازندارن اقدام گردیده و مقادیر بدست آمده با غلظت‌های پیشین مقایسه گردیده است. بررسی غلظت کل این ترکیبات در رسوبات ساحلی منطقه مورد مطالعه گویای پراکندگی آنها به ترتیب در بازه ...

در نخستین سال­های دهه 1990 جهان شاهد تحولات شگرفی بود که نقطه اوج آن به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تشکیل 15 کشور جدید انجامید. قبل از فروپاشی کشور شوروی دریای خزر جزء آبهای داخلی دو کشور شوروی در شمال و ایران در جنوب محسوب می­شد. هریک از طرفین بر مبنای مفاد قراردادهای منعقد شده در سال­های 1921 و 1940 م از منابع موجود در این دریا استفاده  می­کردند. پس از فروپاشی شوروی کشورهای جدید دیگری مانند:...