اشعار خاقانی شروانی را دشوار و دیریاب دانسته اند.عوامل دشواری دیوان خاقانی متعدداست.استعارات نوین و بدیع ، کنایات بعید، تلمیحات گسترده، اقتباسات فراوان از آیات و احادیث و تفاسیر، بهره گیری از باورهای عمومی و اصطلاحات علمی از جمله عناصری است که موجب رازناکی شعر خاقانی می گردد.با پی گیری و تفحص و یافتن برخی منابع می توان اغلب دشواری های دیوان خاقاین را باز گشود.

این تحقیق بر آن است تا پاره ای از دشواریهای نحوی حاصل از شواهد شعری را ‘ از منظر عروض و قافیه ‘ مورد نقد و بررسی قرار دهد . سؤال تحقیق آن است که آیا شعر با توجه به موانع و محدودیت هایی چون : وزن ‘ قافیه ‘ موسیقی و ... می تواند سند صرفی یا نحوی باشد ؟ و اصولأ استناد به شعر‘ ارزش علمی دارد یا خیر ؟ به منظور دستیابی به پاسخ ‘ با استناد به برخی از کتابهای معتبر نحوی ‘ شواهد متعددی از حاکمیت موسیقی ...

از ویژگی های شخصیتی شاه طهماسب که در برخورد وی با شاعران موثر بود تعصب مذهبی ، لئیم و خسیس ، حرص مفرطش در ثروت اندوزی ، وسواس ، و بیش از هر چیز حزن وطبع مالیخولیایی او بود.و از آنجا که وی اولین وارث رسمی شدن مذهب تشیع بود، اقدامات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی ،فرهنگی و... وی است که سبب تثبیت پایه های حکومتی صفویان گردید. با توجه به نیم قرن سلطنت شاه طهماسب اول و تاثیر برنامه ها و سیاست های وی بر افو...

هر چند تاکنون کتب و مقالات بسیاری درباره سبک هندی و دوره بازگشت به تحریر در آمده است، هنوز این دو دوره در بسیاری از زمینه ها و ابعاد، ناشناخته اند و میزان آثار مربوط به این دو دوره، با دیگر سبک ها و ادوار شعر فارسی قابل مقایسه نیست. در این پژوهش برآنیم تا با بازکاوی دقیق و عمیق سبک هندی و دوره بازگشت، علل و عوامل تحول شعر از سبک هندی به دوره بازگشت را به شیوه ای علمی، تبیین و روشن کنیم. به هم...

این پژوهش به بررسی بدیع و بیان، دو جنبه از جنبه های زیباشناختی آثار ادبی در کتاب گرشاسب نامه اسدی توسی می پردازد. صور خیال در ادبیات و شعر شاعران نقش موثری در توصیف ذهن و زبان شاعر دارد و به جاودانگی اثر او کمک به سزایی می کند. این تحقیق نشان می دهد که شعر فارسی در عصر اسدی از سبک ساده خراسانی حرکتی به سوی بیان تجریدی و نیز فشردگی استعاره و تصویرها داشته است. هدف از این تحقیق بیان علمی و کلاسیک...

پیوسته با تغییر در معیشت بشر، ادبیات نیز دچار تحول شده و شعر عربی از دوران تکامل آن در دوره ی جاهلی تا کنون دستخوش تحولات چشم گیری گشته و بخش عمده ی این فراز و نشیب ها به دوره ی معاصر بر می گردد که به دنبال پیشرفت های علمی و صنعتی و هنری غرب ایجاد شد. عقاد (1889-1964 م) یکی از شاعرانی است که در این تحولات ادبی سهم به سزایی داشته و با نوگرایی در ساختار شعر و مضامین آن به تسریع این روند کمک نمود...

تاجیکان قریحۀ شاعری را جوهر ذاتی و جزئی از سرشت خود می دانند و این موضوع در بیانات اهل ادب و فرهنگ این ملت کاملاً مشهود است. پیوند قوی ذهن و ذوق و شعور جمعی مردم این سامان با ادبیات سبب شده است که در مراحل گوناگون تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی، فهم و ذوق و معرفت ادبی عاملی اصلی و راهگشا باشد. ازهمین رو، توجه به ادبیات تاجیک و معرفی شخصیت های ادبی این عرصه همواره مورد توجه پژوهندگان ادبیات بوده...

زنده یاد قیصر امین پور، شاعر، نویسنده، هنرمند و منتقد ادبی و استاد دانشمند ِدانشگاه تهران و از همه بالات، انسانی وارسته و پارسا، از پرآوازه ترین ادیبان معاصر – نه تنها در ایران، افغانستان و تاجیکستان و شبه قاره، بلکه در قلمرو فرهنگی و تمدنی زبان و ادبیات فارسی – به شمار می رود و در کشورهای دیگر هم شناخته شده است. او با سروده ها و ترانه هایش به جهانی شدن شعر فارسی مدد رسانده و افکارشاعرانه اش، طر...

ادب غنایی، یکی از مؤثرترین و پرمخاطب ترین انواع ادبی در زبان فارسی است. قدمت وگستردگی آن به گونه ای است که شاید نتوان هیچ متن ادبی را یافت که به نوعی با ادبیات غنایی آمیخته نباشد. پژوهش حاضر، بر آن است به این پرسش پاسخ بدهد که آیا ادب غنایی ریشه در ادبیات پیش از اسلام دارد؟ واگر چنین است، میزان و نوع بهره گیری متون غنایی از ادبیات پیش از اسلام چگونه و به چه میزان بوده است؟ برای دست یابی به پاسخ...