توجه به اسطوره و مفاهیم اسطوره‌ای و حضور آن‌ها در ذهن شاعران به دلیل مایه‌وری کم و بیش آن‌ها از ناخودآگاه قومی و جمعی که حجم عظیمی از محتوای آن را عناصر و مفاهیم اسطوره‌ای شکل می‌دهد، گرچه در شعر امری ناگزیر می‌نماید، گویی در شعر معاصر، به‌خصوص در شعر شاعرانی که دارای نگرش‌های فلسفی، اجتماعی یا فکری خاصی هستند، نمود بیشتری دارد و شاعران به شکل گسترده‌تری به انطباق عناصر اسطوره‌ای با شرایط جدید ...

چکیده علیرضا قزوه یکی از شاعران برجست? معاصر و عصر انقلاب اسلامی است که توانسته ‏است اندیشه- های والای خود را با زبان ساده و در عین حال هنری بیان نماید. وی یکی از ارکان مهم موج سوم(شعر انقلاب اسلامی و ده? دفاع مقدس) شمرده می شود و از شاعران تأثیرگذار و مطرح در چند ده? اخیر به شمار می آید. این تحقیق در پنج فصل تنظیم شده، که به بررسی سبک، اندیشه و محتوای شعر این شاعر پرداخته و ویژگی های ادبی، ز...

تحوّلات و ویژگی‌های شعر در عصر مشروطیت در چند زمینه از جمله در موضوع و مضمون تفکّر و اندیشه، سادگی و روانی، توجّه به زبان مردم و عوامانه‌ها، آشنا زدایی و توجّه به باستان‌گرایی، بهره‌مندی از واژه‌ها و ترکیبات بیگانه، عنایت به ساختار شکنی و دگرگونی در قالب‌های شعری صورت پذیرفت. مضامین و مفاهیم اصلی شعر مشروطه بر پایه و نمایه‌های مردم گرایی و وطن دوستی،‌ آزادی خواهی و سلطه ستیزی استوار و هموار گردید....

در میان شاعران عصر مشروطه، شعر ایرج میرزا، ازلحاظ کاربرد ویژة زبان و شگردهای کلامی - که آگاهانه بدان پرداخته است - جایگاهی ویژه دارد. وی با جسارتی هنرمندانه هنجارهای زبان رایج را در سطح‌های صرفی، نحوی و واژگانی، واجی و معنایی در هم می‌شکند و فضایی تازه در حیطة زبان ادبی ایجاد می‌کند و این کار را با زبانی ساده و روان انجام می‌دهد؛ به گونه‌ای که بی‌اغراق، می‌توان گفت در بین شاعران این عصر، شعر وی...

مجموعۀ رشیدیه، عنوان چهار کتاب از خواجه رشیدالدّین فضل‌­اللّه همدانـی است. تقریظات علمای عصر بر این مجموعه از حیث نکات تاریخی، زبانی و ادبی جالب توجّه است. همچنین اشتراک موضوع نزدیک به صد مکتوب، این فرصت را فراهم می­‌آورد تا بر اساس تفاوت­‌های موجود در این تقریظات، به تحلیل و مقایسۀ عناصر بلاغی در آن‌ها پرداخته شود. در این مقاله به جایگاه اشعار در این تقریظات پرداخته­ و بسامد بهره­‌گیری ا...

شعر به مثابه رسانه دیرین ادبی، بسیاری از هنجارهای اخلاقی را بازگو می کند. در پیشینه این رسانه دو قصیده مشهور «لامیه العرب» و «لامیه العجم» بازتاب دهنده فرهنگ؛ هنجارها و ناهنجاری های رفتاری دو نسل و دو جامعه متفاوت یعنی دوره جاهلی و عصر عباسی است. در این جستار معلوم گشته که «لامیه العرب» در پردازش هنجارها، بیش تر تصویری هنری از خلق و خوی حاکم بر جامعه جاهلی و شخصیت شنفری است، ولی «لامیه العجم» آ...

شعر به مثابه رسانه دیرین ادبی، بسیاری از هنجارهای اخلاقی را بازگو می کند. در پیشینه این رسانه دو قصیده مشهور «لامیة العرب» و «لامیة العجم» بازتاب دهنده فرهنگ؛ هنجارها و ناهنجاری های رفتاری دو نسل و دو جامعه متفاوت یعنی دوره جاهلی و عصر عباسی است. در این جستار معلوم گشته که «لامیة العرب» در پردازش هنجارها، بیش تر تصویری هنری از خلق و خوی حاکم بر جامعه جاهلی و شخصیت شنفری است، ولی «لامیة العجم» آ...

ابوتمام که بزرگترین شاعر عرب عصر عباسی و دارای خصوصیات شعری منحصر به فرد و مبتکر مکتب فنی جدیدی در شعر عرب بود به سال219ه.ق به ایران سفر کردو قصد عبدالله بن طاهر امیر دولت طاهریان نمود. در این سفر درباره امیر و برخی از شخصیتهای خراسان اشعاری سرود‘و کلیه حوادث سالها219-223ه.ق ایران مانند قضایای مربوط به بابک و افشین و مازیار را در شعر خود آورده است. این سفر در شعر ابوتمام تحول شگرفی بوجود آورد....

ادبیات بازتاب اوضاع طبیعی زیستگاه هر ملت و تجلی­گاه رسوم و قوانین اجتماعی حاکم بر آن است؛ بنابر این، چگونگی آب و هوا، پوشش گیاهی و جانوری، اوضاع اقتصادی، سیاسی، دینی و فرهنگی ملت­ها، گاه در جزئی ترین شکلش در شعر و نثرشان تجلی می­یابد. روشن است که شعر عصر جاهلی نیز مانند شعر هر قوم و زمان از محیط طبیعی و اجتماعی آن عصر تاثیر پذیرفته است و اشکال و ابعاد مختلف حیاتشان را انعکاس می­دهد. نگارندگان د...

تشیع پاره‌ای از پیکره‌ی مستحکم و ریشه دار اسلام است. که نتیجه‌ی شرایط و عوامل و حوادثی است که بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) و اتفاقات قرن اول هجری می‌باشد. اجتماع سقیفه، کشته شدن خلیفه سوم، اتفاقات جنگ صفین، و ظهور خوارج و همچنین شهادت امام حسین(ع) و پیدایش توابین از جمله حوادث مهم و مؤثر در شکل گیری تشیع بوده‌اند. ایرانیان از همان ابتدا به این مذهب علاقه‌ی خاصی نشان دادند. در طول قرن‌های متمادی ب...