از میان بخش¬های مختلف تاریخ¬¬نگاری اسلامی، سیره¬نگاری به عنوان پیش درآمد و منشأ پژوهش-های تاریخی، منزلت و مکانت ویژه¬ای به خود اختصاص داده است. در پیدایش و رشد سیره¬نویسی، شناخت و عمل به سیره و سنت پیامبر(صلی الله علیه و آله) - به عنوان دومین منبع حکمی مسلمانان- عامل مهم و اصلی بوده است. توصیف شکل و سیمای ظاهری رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مانند سیره رفتاری آن حضرت برای مسلمانان اهمیت فراوانی...

در این مقاله‘ پس از توضیح واژه((سیره)) یادآوری شده است که: ((سیره)) ناظر به نوع وکیفیت حوادث تاریخی است و تفاوتهایی با ((تاریخ)) و((مغازی)) دارد و سپس اهدافی که درتحلیل مباحث سیره می باشد‘ مورد توجه قرار گرفته است و همچنان به اهمیت ونقش اساسی آن در فهم و آگاهی از فرهنگ اصیل اسلام‘ اشاره شده است ‘ و ادعا کرده ایم که بدون تحلیل وتبیین سیره‘ فهمیدن معارف اسلامی‘ محال است. آنگاه برای این مدعا از من...

در نظام معرفتی اولیا و اهل سلوک، خلوت نشینی و تفکر در آفاق و انفس، به وضوح دیده می‌شود. این سلسله، در طیّ طریقت و نیل به معرفت، از دو عنصر خلوت و تفکر، استفاده نموده‌‌اند. در این جستار، با امعان نظر در متون و سیره‌ی عارفان، لطایف و نکات کشفی و ذوقی ارباب معرفت، در باره‌ی دو ساحت خلوت و تفکر، مورد واکاوی قرار گرفته است. از نگاه عارفان  و عرفان پژوهان، طیّ منازل روحانی و کسب مقامات معنوی، بدون توسل...

شخصیت پیامبر (ص) توسط وحی به عنوان اسوه معرفی شده است، ولی کلام الهی تبیین کاملی از سیره ی نظری و عملی ایشان ارائه نمی کند. ابعاد مختلف زندگی رسول خدا (ص) در کتب سیره، اخلاق و مجامع حدیثی بوسیله ی گزارش هایی بدست ما رسیده است که اصحاب آن حضرت راویان این اخبار بوده اند. اهل سنت صحابه را به عدالت توصیف می کند و عمل آنان را به همراه سیره ی نبوی جزء دین و نه معرفت دینی می داند، لذا آنان را در اجت...

عصر امام باقر و امام صادق? مصادف با بروز اندیشه هایی چون امامیه، کیسانیه، غلات و زیدیه از مکتب کلامی شیعه و معتزله، جبریه، مرجئه و خوارج از مکتب کلامی اهل سنت و زندقه، مسیحیت و یهودیت از غیر مسلمانان است. مکاتب فقهی شیعه و اهل سنت و اندیشه های سیاسی و اقتصادی بخش دیگری از اندیشه های آن عصر را به خود اختصاص داده است. امام باقر و امام صادق? در برابر هر یک از اندیشه ها مواجهه ی خاصی داشتند. سیره...

این پایان نامه در صدد ترسیم حکومت مهدوی و مقایسه ی آن با سیره ی علوی، با هدف مقایسه ی بین حکومت دو حجت خدا در دو بازه ی زمانی کاملا متفاوت است و متشکل از چهار فصل می باشد. در فصل اول، به کلیات و تعاریف و مبانی نظری موضوع، همچنین دیدگاه قرآن و نهج البلاغه را درباره ی حکومت جهانی حضرت مهدی (علیه السلام) مطرح کردیم. فصل دوم با عنوان ترسیم حکومت مهدوی بر اساس متون دینی ست که در این فصل ابتدا به بیا...

بحث پیرامون امام "علیه السلام" از مباحث بسیار مهم و ضروری در سلسله مباحث کلامی و اعتقادی است . امام "علیه السلام" در نزد شیعه حافظ شریعت و مفسر واقعی قرآن کریم و احکام اسلام است . لذا عقلا امام "علیه السلام" می بایستی فردی آگاه نسبت به اصول و فروع دین و احکام مسایل آن باشد. چرا که اگر امام "علیه السلام" آگاه به این مسایل نباشد، امامت وی لغو و بیهوده خواهد بود ولی اینکه امام "علیه السلام" از کلی...

پژوهش در خصوص سیره پیامبر(ص) از دیرباز مورد توجه محققان مسلمانان بوده است. بدین سبب در طول قرون متمادی مورخان و اندیشمندان مسلمان در موضوع های گوناگون کلی و خاص در باب سیره پیامبر(ص) به پژوهش پرداختند و به دنبال ارائه نگاه جدید به این موضوع بودند. در دوران معاصر نیز نویسندگان با رویکردهای متفاوت به پژوهش در باب سیره پیامبر(ص) دست زدند. از جمله نویسندگان معاصر که سعی کرده است با نگاهی نو وانتقاد...

اهتمام و استناد به سیره نبوی، از همان روزهای آغازین عصر خلافت آشکار بود. توجه به سیره نبوی، الگوی عملی و راهکاری برای خروج از مشکلات فرا روی جامعه بود؛ از سوی دیگر، اهرمی بود در دست گروه‌های رقیب، برای اثبات آرای سیاسی اجتماعی خود. اهتمام و بهره‌وریِ آمیخته با گرایش‌های متعدد، گاه باعث نادیده گرفتن یا پدید آوردن خبر، برجسته کردن خبری یا کمرنگ کردن خبری دیگر می‌شد و در نتیجه، بیم نوعی تحریف سیره ...

اهمیت قانون اساسی و ولایت فقیه در نظام جمهوری اسلامی، سبب شکل گیری دیدگاه های متعددی در خصوص میزان اختیارات ولی فقیه و قانون اساسی شده است. در این راستا: گروهی با تکیه بر مشروعیت الهی ولایت فقیه، ولی فقیه را فوق قانون می دانند؛ برخی دیگر با فرض تعارض اندیشه کلامی یا فقهی شیعه درباره ولایت فقیه با قانون اساسی، اولویت را به قانون اساسی می دهند؛ گروه سوم، با نگاه جامعه شناختی به قانون اساسی، معتقد...