ناز و نیاز یکی از مضامین رایج در اشعار عاشقانه و عارفانه ادب پارسی است. در روابط عاشقانه هرگاه در یکی از دو طرف، احساس نیاز شکل گیرد، معمولاً طرف مقابل به ناز روی آورده و آن­گاه که در دیگری احساس بی نیازی پررنگ شود، طرف مقابل نیازمندانه به جانب او روی می آورد. باید گفت اصولاً چنین روابطی که مبتنی بر ناز و نیاز است در کنش ها و گفتگوهای عاشقانه و عارفانه ادب پارسی جلوه ای بارز می یابد. نوشته حاضر م...

دیدگاه حکیم سنایی و مولانا در بارهی زن به عنوان عالی ترین جلوهی وحدت با حق را، میتوان تعالیبخش جایگاه زن در فرهنگ رایج عصر حاضر دانست. این دو شاعر و عارف برجسته ایرانی با بیانویژگیهایی خاص در زنان سرآمد و شایسته، آن بزرگواران را به عنوان الگو و سرمشق برای تمامی انسانها معرفی کرده و تحقق این موقعیت را برای هر انسانی که خود را در این مسیر و مجرا قرار دهد میسردانستهاند. سنایی و مولوی زنان را در جا...

سنایی را برخی، ازمخالفان زنان قلمداد نموده اند،در حالی که این عارف بزرگ بر اساس مبانی عرفانی در مراتب معنوی تفاوتی بین زن و مرد قائل نبوده  است . در عرفان اسلامی همواره زنان منبع محبت بوده به بالاترین مقام های عرفانی رسیده اند.در آثار سنایی نیز دو نوع گفته درباره زنان مشاهده می شود،یکی با دیدگاهی مثبت که سیر و سلوک و حکمت را به آنان نسبت می دهد و دیگری با دیدگاهی منفی،که جنس زن موردنظر نبوده. چ...

استشهاد در اصطلاح بدیع آن است که نویسنده متناسب با منظور خود، شاهد آورد. در میان انواع استشهادهایی که به آیه، حدیث و شعر می شود، استشهاد شعری به دلیل داشتن قدرت تأثیرگذاری و منحصر نشدن مفهوم در یک لفظ، در آثار منثور از دیرباز حضور مستمر و پایدار داشته است. برخی نویسندگان، اشعار سنایی را به دلیل ساختار و محتوای نو و بدیع و گستردگی معانی با اغراض گوناگون در آثارشان به کار برده اند. این پایان نامه...

ملال از بن‌مایه‌های اصلی فلسفه شوپنهاور است.او برای فائق آمدن بر آن، دو راهکارِ «ژرف‌اندیشی هنری» و «انکار خواستِ زندگی» (طریق زهد و پارسامنشی) را پیشنهاد کرده است.در نگاه متافیزیکی سنایی به هستی نیز ملال وجود دارد و راه‌های استحاله وگریز از آن، و مرگ‌هراسی- که در نظر او پیوند تنگاتنگی با ملال دارد- پناه بردن به ساحت شعر صوفیانه و نیز تجربه مرگ ارادی است. در این جستار با رویکردی تطبیقی- تحلیلی به...

شاعران با روح لطیفی که دارند در آغاز و بین اشعار خود مناجاتهای نغز و دلنشین گنجانده اند. نیایش از جمله آنهاست که در این پژوهش به بررسی شعرهای شاعران بزرگی چون عطار، سنایی و نظامی پرداخته شده است. نظامی شاعری است که نیایش هایش بیشتر جنبه زاهدانه دارد و در مخزن الاسرار بیشتر از مثنوی های دیگر به مناجات پرداخته است در مثنوی های دیگر او نیایش ها بیشتر در آغاز یا پایان مثنوی ها قرار دارد. سنایی شاع...

ادبیات تعلیمی و غنایی ما، بویژه در بخش عرفانی، از سرچشمه¬ی فیّاض انوار تجلّی حق و سخنان پیام¬آور راستین که: «و مایَنطِقُ عَنِ¬الهَوی» بهره¬ها گرفته است؛ چنانکه مطالعه¬ی آن آثار، پس از گذشت قرن¬ها، تاریکی را از دل¬ها می¬زداید و به انوار حق منوّر می¬گرداند؛ از این رو، آثار سنایی، عطّار، مولوی، سعدی، حافظ و ... که از این آب حیات برخوردار شده-اند، زندگی جاوید یافته¬اند. سنایی، پدر شعر عرفانی فارسی، یکی از ا...

جهانی بودن عرصه­های روایت از وجود عناصری حکایت می­کند که در تمامی روایتها، از هر فرهنگ و ملیتی می­توان آنها را یافت. در معنای خاص، متون روایی دارای ویژگیهای قصه و حضور قصه­گو و تغییر حالت در یک دوره زمانی هستند. روایت در اسطوره، افسانه، حکایت اخلاقی، قصه، تراژدی، کمدی، حماسه، تاریخ و ... حضور دارد. غزالی و مولوی در مسلک کلامی، اشعری و معتقد به رؤیت خداوند هستند اما آنها درباره کیفیت، محل و ابزا...

این پایان نامه پژوهشی است درباره ی مقایسه ی شعر و اندیشه ی سنایی(529ها.ق) و خاقانی(595ها.ق)، از آن جا که خاقانی خود را بدیل سنایی می داند و وی را استاد خود معرّفی می کند، پس خاقانی از استاد معنوی خود تأثیرپذیرفته است. این پژوهش بر آن است تا ضمن مقایسه ی این دو شاعر در زمینه هایی هم چون، اندیشه های اجتماعی، اندیشه های عرفانی، اندیشه-های دینی، جریان های فکری و شعری آنان، صورخیال، مدیحه سرایی، تأث...

سنایی غزنوی از شاعرانی است که با جهان بینی حکیمانه و دیدگاه عارفانه خود درباره خلقت عالم و نقد نظریه های عرضه شده در این مفهوم، گام در عرصه سخنوری نهادی است. بی تردید شناخت جهان بینی وی ما را در دریافت اندیشه های دینی و اجتماعی و درک مفاهیم شاعرانه وی یاری می کند. در این نوشته ضمن اشاره به دیدگاه ها و مکتب ها و نحله های فکری و اجتماعی از جمله اندیشه های زردشت، مانی، مزدک، ارسطو (aristotle)، افل...