« سندبادنامه » از جمله کتاب هایی است که بهاء الدین (ظهیرالدین ) محمّدبن علی بن محمّد بن-الحسن الظهیری الکتاب السمرقندی مشهور به « ظهیرالدین سمرقندی »، در حدود 560 قمری به پیروی از شیوه ی نگارش نصرالله منشی، ترجمه و نگارش جدیدی از آن عرضه کرد. وی که دبیر سلطان قلج طمغاج خان ابراهیم – از سلسه ی آل افراسیاب – بود، بر آن می شود تا متن ساده سندبادنامه ی ابوالفوارس قنارزی ( فناروزی ) را با بهره گیری از...

توصیفات زنده و جاندار تاریخ بیهقی از واقعیت های سیاسی عصر خود، بر پژوهندگان این میراث ارزشمند تاریخ ایران پوشیده نیست. در میان انبوه گزارش های سیاسیِ خواجه ابوالفضل بیهقی(385-470هـ .ق.) که اغلب با ذکر جزئیات و اشراف بر نهان و آشکار حوادث سیاسی عصر غزنوی همراه است، مقوله ی روانشناسی قدرت به خوبی قابل ردیابی است. یکی از محورهای قابل توجه در این عرصه، اصل «نیست همتایی» یا «بی مانندگی» سلطان است که...

پس از آنکه حکومت قطب شاهیان در سال 918 ق. به دست سلطان قلی قطب شاه تأسیس شد، چندین مرحله متفاوت را پشت سر گذاشت . دوره طلایی حکومت قطب شاهیان در حکومت سلطان محمد قلی و سلطان محمد قطب شاه معاصر شکل گرفت . قطب شاهیان در آغاز جنگهایی با همسایگان شان از  جمله با عادل شاهیان داشتند . پس از پایان این جنگ، دو فرد اخیر با استفاده از موقعیت ایجاد شده به دست حکام قبلی سلسله قطب شاهی و همچنین  به رهگیری ا...

چکیده : آنچه معلوم است این است که ابن سینا یکی از مهمترین متفکران جهان اسلام است که ضمن داشتن رهیافتی عقلی در دوره آخر تفکر خود به پاره ای از اندیشه های رمزی و عرفانی التفات کرده است از دیگر سو سلطان محمد یکی از هنرمندان برجسته سنت ایرانی- اسلامی که علی رغم ارزش های بصری در آثار او، بیان محتوایی را نیز در نگاره های خود به دقت گنجانده است. اما آنچه نامعلوم است، نسبت و قرابت اندیشه های رمزی اب...

پس ازتشکیل دولت شیعی­مذهب صفوی در آغاز سدۀ دهم/شانزدهم معادلات سیاسی در غرب آسیا برهم خورد. تفاوت مذهبی میان صفویان و عثمانیان، نارضایی دولت عثمانی از تشکیل دولتی نیرومند در شرق قلمرو خویش، تبلیغات مذهبی صفویان در قلمرو عثمانی، ادعای عثمانیان مبنی بر سروری جهان اسلام و اختلافات سیاسی میان دو دولت، رویارویی عثمانیان و صفویان را اجتناب­ناپذیر کرده بود. در فاصلۀ سال‌های 907ـ1003ه‍.ق/ 1501ـ1594م سی...

      اهمیت مناسک حج(1) و بیت الله الحرام در دوره عثمانی چنان است که این دولت همزمان با حکومت ممالیک، نظارت بر حرمین را عهده­دار بوده و خدماتی چند به آن­ها ارائه می­داد، اما پس از برافتادن این دولت توسط سلطان سلیم عثمانی (در سال923 هـ .ق)، حرمین زیر نظارت مستقیم آنان قرار گرفت. عواملی از قبیل؛ ارسال هدایای نقدی و غیرنقدی سلاطین و درباریان عثمانی برای اهالی حرمین،گستردگی تشریفات و تعددکارگزاران ...

در تاریخ ایران بعد از اسلام، معروفترین زنی که در حکومت نقش موثری بر عهده داشته و مدت کوتاهی نیز به تنهائی فرمانروائی کرده، ترکان خاتون ملقب به «خداوند جهان» زوجه علاء الدین تکش و مادر سلطان محمد خوارزمشاه است. این زن در زمان سلطنت سلطان تکش در امور اداره ی حکومت تسلط کامل داشت و در زمان حکمرانی سلطان محمد نیز از صلاحیت کامل درعزل و نصب وزرا و فرمان روایان برخور دار بود. ترکان خاتون اکثر خویشا و...

از قدیمی ترین ایام تاکنون، قضاوت و دادرسی همواره از مسائل مهم جوامع بشری به شمار آمده است. در ایران نیز، در ادوار مختلف چه در دوران پیش از اسلام و چه در دوران اسلامی، امر قضاوت از مهم‌ترین امور حکومتی و از کارکردهای مهم نهاد شاهی محسوب می شد؛ به گونه‌ای که سلطان در رأس امور قضایی قرار داشت و قدرت قضایی از جانب وی به قاضیان تفویض می‌شد و قضات، نایبان سلطان در این امر مهم به شمار می‌آمدند. به علا...

هدف از نگارش این پژوهش، بررسی روش های تربیت اخلاقی در سیره حضرت ابراهیم (7) از منظر قرآن کریم است. بر اساس فرضیه ی تحقیق، در قرآن کریم، روش های خاصی از جمله روش های ایجادی، اصلاحی، و تثبیتی و تقویتی در تربیت اخلاقی انسان در ضمن داستان حضرت ابراهیم (7) قابل بررسی است. لذا در این پژوهش سعی شده روش های موجود را با زندگانی حضرت ابراهیم (7) تطبیق داده و اثرات هر کدام از آن ها را بر روی مخاطبان بررس...

هدفِ این مقاله طرح یک مسئله در عروض شعرِ سلطان ولد، پسر بزرگ جلال‌الدین محمد مولوی است. در شعر وی یک ویژگی عروضی به چشم می‌خورد که به کلّی با تمام دیوان‌های شعر کلاسیک فارسی متفاوت است. این تفاوت چندان چشم‌گیر است که نمی‌توان آن را از جنس خطای کاتب یا حروف‌‌چین و ناشر به حساب آورد. نویسنده پس از نشان‌دادن این ویژگی، دو عامل احتمالی را سبب این تفاوت می‌داند: یکی احتمال تفاوت در نظام آوایی کلمات فار...