آرامگاه ها در تاریخ معماری ایران دوره اسلامی وتحولات آن سهم بسزائی داشته و جای وسیعی برای بحث و بررسی به خود اختصاص داده اند.این فضاها که بر مزار شخصیتهای سیاسی و یا بسته به نگاه مذهبی بر بالای قبور عرفا، ائمه،امامزاده گان و سادات شیعی شکل گرفته اند در معماری دوره اسلامی بواسطه شاخصه های موجود معرف سبک خاص که یا در همان دوره شکل گرفته و یا تابع دوره قبل بحساب می آید شناخته می شوند .در این میان ...

چکیده قرون پنجم و ششم از درخشان ترین دوره های تاریخ تمدن و فرهنگ اسلام و ایران است . سلجوقیان به دلیل گرایش به مذهب اهل سنت و نجات دهنده خلفای عباسی از دست آل بویه و فتنه ارسلان بساسیری وجهه مثبت و درخشان ، همچنین القاب و عناوینی خاص برای اولین بار در جهان اسلام کسب نمودند . همچنین سلاطین اولیه سلجوقی به دلیل ویژگی های قومی و قبیله ای خود مجبور بودند که از خدمت وزرای دانشمندایرانی استفاده نم...

کار بر روی متون مقدس به واسطه ورود به جهان هنرمندانی که ایمان، اثر آنان را با وارستگی همراه ساخته، همواره با وسواسی خوشایند همراه است. این وسواس در خصوص بررسی هنر کتاب آرایی نسخ قرآنی از آن جهت لازم به نظر می رسد، که به واسطه احتیاطِ حاصل از نگرانی هر گونه تحریف در قرآن از سوی هنرمندان، همواره این هنر در طول تاریخ با تحولی پیوسته اما تدریجی و درونی همراه بوده است. به نظر می رسد اصول اولیه، در اک...

چکیده ظفرنامه تیموری تألیف شرف الدّین علی یزدی (متوفی 858 هـ.ق.)، از جمله کتب تاریخی برجسته دوره تیموری (771ـ911 هـ.ق.) است. در این دوره، بیشتر کتب نثر برخلاف دوره قبل که دربرگیرنده نثرهای مصنوع و متکلّف بود، به نثری ساده و روان نوشته شده اند. در این میان، شرف الدّین علی یزدی کتاب مشهور خود (ظفرنامه) را به سبکی مصنوع و فنی نگاشته و بار دیگر این شیوه نثر فارسی را رونق بخشیده است. شرف الدّین علی، ا...

در طول سابقه حفاظت و مرمت در ایران از مواد و روشهای گوناگونی جهت مرمت آثار کاغذی استفاده می شده است. در یک نگاه کلی بسیاری از مرمتهای سنتی در کتب خطی و آثار کاغذی پایدار بوده و برخی نیز به دلیل عوامل گوناگون تخریب شده اند. بنابراین با توجه به این تفاوت در سیر تخریب کتب، تصمیم گرفتیم تا در این پژوهش به مطالعات فن شناسی، آسیب شناسی و بررسی مرمتهای انجام شده بر سه نسخه خطی – بر اساس شناسنامه موزه...

قرآن کریم، سرچشمه ی علم، معرفت و برنامه ی زندگی سعادتمندانه ی انسان ها ست و هر کس حسب توانمندی خویش از آن بهره می گیرد. شاعران نیز به فراخور ذوق خویش و در جهت مقبول ساختن بیشتر شعر خویش در کلام خود از این منبع لایزال بهره برده اند. ورود قرآن کریم به زبان فارسی سبب غنای آن و افزایش دامنه مفردات و مضامین شعری شده و اسلوب شعر فارسی را سهل و ساده ساخته است. نسیمی شیروانی- شاعر دوره تیموری- به واسطه...

پس از گذشت دو سده از ظهور اسلام، رفته رفته استفاده از خط به عنوان عنصر تزئینی گونه­های مختلف سفالین رواج یافت. مضامین کتیبه­های سفال­ها که ابتدا به کلمات یا عبارات کوتاه عربی چون نام سفالگر یا طلب خیر محدود می­شد به مرور گسترش یافت و احادیث، جملات قصار بزرگان و اشعار را نیز در بر گرفت. اشعار فارسی نیز به سرعت جایگاه خود را بر روی سفالینه­های دوران اسلامی یافتند و سخن موزون شاعران برجسته پارسی­گ...

در روند شکل یابی و رشد فضاهای شهری، باید نقش و کارکرد فضاهای آرامگاهی و مشاهد مختلف، چون مزارهای اولیا و رهبران سرشناش دیـنی را مـورد توجه قرار داد. تاریخ شکل گیری «تربت جام» امروزی که روستای «معدآباد» هسته ی اولیه آن بود، به حدود قرن پنجم هـ.ق. باز می گردد. با این تغییرات، شهر «بوزجان» در «ولایت جام» که تا قبل از این، از شهرهای مهم قرون اولیه ی اسلامی بود، از رونق افتاد و تربت جام به عنوان دار...

در هنر نگارگری، نگارگران تمامی مکاتب ذهنیتی کامل و فعال دربارة نبرد کیهانی میان آفرینش اهریمنی و آفرینش ایزدی داشتند. در این میان دیو که نماد اهریمن و دشمن است با چهره­های حیوانی با شاخ ودم و عریان، با سلاح­های بدوی و دیگر موارد نشان داده­ شده است. نگارگران با نمایش این ویژگی­ها به نوعی به برتری آفرینش ایزدی در مقابل آفرینش اهریمنی اشاره کرده­اند. هدف اصلی پژوهش، بررسی نقش دیو در نگاره­های دورة...

حکومت تیموری برای حفظ و تحکیم سلطنت خود، مقابله با بحران¬ها و چالش¬های مشروعیتی که دغدغه¬ی اصلی صاحبان قدرت در این دوره محسوب می¬شد از هر وسیله¬ای برای مشروعیت بخشیدن به وضعیت خود بهره بردند؛ بنابراین از آنجا که حاکمان تیموری خود هنردوست بودند و هنر نقاشی به عنوان بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ جامعه، همچنین به دلیل تأثیر گذاری بیشتر بر بیننده تحت حمایت آن¬ها به مرحله¬ی شکوفایی رسید بدین سبب در این ...