این مقاله با عنوان « اصالت رباعیات و اشعار منتسب به ابوسعید ابوالخیر» به شرح و نقد و بررسی آراء محققان در باب رباعیات و اشعار ابوسعید می‌پردازد. نگارنده در آغاز دلایل محمد منور در باب ردّ شعرگویی ابوسعید را با توضیحات دکتر شفیعی کدکنی آورده و سپس دلایلی را که سعید نفیسی در شعر سرودن ابوسعید اقامه کرده ارائه کرده، در ادامه نقدهایی را که دکتر شفیعی کدکنی بر این دلایل دارند بازگو شده که این نقدها د...

مدح و ستایش از اغراض اصلی شعر فارسی است. این نوع ادبی در مسیر تکامل خود از گذشته‌های دور تا امروز تاثیری پر رنگ بر صفحة شعر شاعران داشته است. مسعود سعد سلمان، شاعر بزرگ قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری، اگرچه عمده شهرتش به سبب سرودن حبسیه است امّا قسمت اعظم دیوانش به قصاید مدحی اختصاص دارد. او در اشعار مدحی خود به ستایش صاحبان قدرت و شاعران معاصر خویش پرداخته و با معیارهای خاص خود آن‌ها را یا به دل...

پا به پای تکوین بلاغت در زبان عربی و پارسی و با این قصد که چیرگی و مهارت در صناعات و محسّنات ادبی نموده شود و قدر و قربی برای شاعر فراهم آورد، گروهی از شاعران ایرانی و عرب طرح سرودن قصیده هایی را ریختند که شاعر در هر بیت از آن، آوردن یک یا چند صنعت بدیعی در معنای عام و شامل، عناصر دانش بیان و تا حدّی معانی را بر خود التزام می کرد و در واقع فرهنگ مختصری از بلاغت را با سروده­ی خود عرضه می داشت. این...

نمایش‌نامۀ تعزیه از ماندگارترین مراسم‌های مذهبی ایران است که در آن ضمن سرودن اشعاری، به مدح و سوگواری اهل‌بیت: پرداخته می‌شود. از جمله شخصیت‌های برجستۀ حاضر در کربلا که جان خویش را در راه حمایت از امام حسین(ع) فدا کرد، حضرت ابوالفضل(ع) است. از تعزیه‌های مشهور و ماندگار، تعزیۀ منتسب به حضرت ابوالفضل‌العباس(ع) است. با توجه به محبوبیت تعزیه و نقش پررنگ آن در اعتقادات مذهبی شیعیان ایران، پرداختن به...

مضامین خمریه و ساقی گری و باده نوشی در شعر فارسی تا پایان سدة پنجم هجری ،همان شراب انگوری و می و می گساری در مفهوم واقعی و دنیوی آن است . با ورود تصو ف واصطلاحات مربوط بدان ، از قرن ششم به بعد این گونه مضامین در معانی دیگری به کاربرده شده هر چند که شاعران سدة ششم نیز گاهی در این شیوه اشعاری سروده اند .پیدایش سبک تازه در سرودن اشعار خمریه در دورة مغول با افول دولت سلجوقیان میسر گردید، علّت فوق ه...

چکیده تشبیه از بنیادهای اصلی ایماژ و تخییل در ادبیات می‌باشد و هر کلام مخیل یا شعر ناب نمی‌تواند بر کنار از این پدیده‌ بلاغی و هنری باشد. همانندسازی و همانندانگاری در سایر شاخه‌های هنری مانند نقاشی و خط و معماری و سینما و تئاتر همواره جایگاهی ویژه داشته و دارد. بنابراین برای رسیدن به کمال زیبایی یا زیبایی‌شناسی هنری در شعر بجا و سزاوار است که با دقت خاص به تشبیه و انواع شاخه‌های آن توجهی ویژه...

«رثاء»، یکی از برجسته­ترین اغراض شعر حسینی در همه دوره­ها به شمار می­آید و از آن­جایی که مصیبت امام حسین(ع) از دردناک­ترین مصیبت­هایی است که جهان اسلام را در برگرفته، شعر رثای حسینی هیچ­گاه و در هیچ دوره­ای متوقف نشده است و شعرا با دردناک­ترین عبارات و لطیف­ترین اسالیبِ غم و اندوه، به توصیف مقتل امام حسین(ع) پرداخته­اند. شاعران معاصر نیز بسیار تحت تأثیر این حادثه قرار گرفته و آن را به رشته نظم ...

همزمان با انقلاب مشروطه در ایران و انقلاب مردم عراق علیه عثمانی‌ها شاعرانی پا به عرصه ادبیات نهادند که مضمون‌های مشترکی در اشعارشان بود، از جمله مبارزه با جهل و طلب علم و استعمارستیزی و آزادی خواهی و... آنان پیشرفت و رشد و ترقی کشورشان را در گرو علم طلبی و دوری از نادانی می‌دانستند و این شاعران در دو کشور مسلمان و همسایه می‌زیستند. ملک الشعرای بهار و جمیل صدقی زهاوی هر دو شاعر...

در تحقیقات پژوهشگران، بخش کهن برزونامه، ابتدا به عطایی رازی و سپس به شاعری به نام شمس‌الدین محمد کوسج که نامش فقط در یک نسخه که اقدم نسخ متن است، باقی مانده است، نسبت یافته است. عدم وجود اسناد دیگر دربارة نام اخیر باعث شده برخی محققان نیز سرایندة اثر را گمنام فرض کنند. در این جستار با پیدا کردن شواهد دیگری در نسخ متن اولاً سرودن متن به دست شاعر با نام کوسه یا کوسج ثابت شده است؛ ثانیاً این نکته رو...