شاهرخ از پادشاهان تیموری به فرهنگ دوستی و هنرپروری شهرت داشت.38 سال سلطنت او (850-812 ) همراه بود از حمایت از دانشمندان، فرهنگ و هنر در هرات و خراسان و سمرقند. این پژوهش در جهت بررسی علل گسترش فرهنگ و هنر و رواج زبان فارسی ، با تیکه بر نقش وزرای دوره شاهرخ ، نوشته شده است . نقش وزرای ایرانی در جهت دادن به خواسته ها و علایق شاهرخ، قابل توجه ، تأمل و بررسی است. شیوه و ضوابط انتخاب وزیران در دوره...

اسکندر سلطان فرزند عمر شیخ عمر شیخ بن تیمور، از شاهزادگان هنرپرور تیموری است که نزدیک به ده سال حکومت فارس و اصفهان را در اختیار داشت. در این مقاله کارنامه هنرپروری وی و کیفیت آن مورد ارزیابی قرارگرفته است. نخست فعالیت‌های سیاسی وی از برای حکومت تیموری تفحص می‌شود. پس از مرگ تیمور شماری از فرزندان او برای جانشینی به نزاع پرداختند و درنهایت شاهرخ توانست بر امپراتوری دست یابد و در هرات مستقر شود...

هدف: تشریح ارزش‌های سندی نسخه‌ای تازه‌یاب از کتاب منشأالانشایِ باخرزی از آثار دورۀ سلطان‌حسین بایقرا (842-911ق.). روش/ رویکرد پژوهش: نسخه‌ تازه‌یاب معرفی و با سه نسخۀ از همین اثر متعلق به همین دوره مقایسه شده است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: نسخۀ تازه‌یاب منشأالانشاء کامل‌تر است و می‌تواند قابلیت آن را دارد که پژوهش‌های تازه‌ را ...

مقاله حاضر حاوی تقریراتی از مرحوم استاد فروزانفر در سال تحصیلی 36-1335 شمسی در دانشگاه تهران  است که به همت جناب آقای دکتر اسماعیل حاکمی نگارش و تنظیم شده و به لطف ایشان در اختیار پژوهشنامه فرهنگ و ادب قرار گرفته است. این یادداشت­ها که پس از حدود پنجاه سال برای نخستین بار درج می­گردد، شامل نکاتی در مورد تحول فکر و مضمون در دوره مغول و بازتاب آن در شعر و نثر نویسندگان آن دوره است. و بر این ایده ...

طراحی تشعیر از جمله هنر هایی است که در کتاب آرایی کاربرد داشته و نقوش به کار رفته در آن در تاریخ و فرهنگ ملت ما وجود دارد.این هنر در دوره تیموری پا به عرصه وجود گذاشته و دوره صفوی اوج شکوفایی این هنر می باشد.وجود استادان طراح و نقاش ماهر و آگاه در کار گاه های هنری این دوره و پیوند آنها با کار گاه های صنایع هنری در این دوره سبب شکوفایی بی سابقه در صنایع مختلف هنری شد. در این رابطه از طریق مطالع...

هدف اصلی این پژوهش ، بررسی و مطالعه سیرتحول نقشمایه های حیوانی وگیاهی به کار رفته در منسوجات سه دوره تاریخ میانه ایران یعنی سلجوقی ، ایلخانی و تیموری است.ابتدا به بررسی مختصر هنر در هر یک از اعصار پرداخته و سپس به بررسی صنعت پارچه بافی ایران پیش از اسلام تا انتهای دوره ی تیموری اشاره شده است. سپس به تاثیر پذیری نقش مایه های بافته شده بروی پارچه از آیین نوین اسلام و ایران قبل از اسلام در دوره...

درعهد صفویه از رونق شعر و ادب فارسی در ایران کاسته شد و شاهان صفوی توجه چندانی به شعرا و نویسندگان نشان نمی دادند.همزمان ، درکشور هندوستان فارسی زبان رسمی بود و هنرمندان و دانشمندان ایرانی در دربار گورکانیان مقبولیت و قرب و منزلتی خاص داشتند و این عوامل سبب مهاجرت ادبا و علما به سرزمین هند گردید. آشنایی با فرهنگ و فلسفه هند و نیز کوشش شاعران برای رهایی از ابتذالی که در دوره تیموری بر شعر فارسی ...

آغاز حکومت سلاله دوم شروانشاهان دربندی در شروان، با یورشهای تیموری هم زمان بود. شیخ ابراهیم دربندی (821-780ه.ق-1418-1378م)، بنیان گذار سلسله محلی مذکور و دو تن از جانشینان او توانستند با تنظیم روابط خارجی، بیش از یک قرن دولت محلی شروان را در مقابل امپراتوری های قدرتمند تیموری و ترکمن ها محافظت کنند. شیخ ابراهیم به حاکمیت تیمور گردن نهاد و خلیل الله نیز، هم با تیموریان و هم آق قویونلوها رابطه دو...

تیمور با کشورگشایی های خود عالمان و هنرمندان را از مناطق ایران، آناتولی، شامات و عراق جمع آوری کرد و به سمرقند انتقال داد. در دوره تیموریان، سمرقند و هرات به مراکز علمی و هنری تبدیل شدند. عالمان و هنرمندان زیادی در این شهرها گرد آمدند. با گسترش مناسبات فرهنگی میان ایران و آناتولی به تدریج برخی از عالمان و هنرمندان به عثمانی مهاجرت کردند. حمایت سلاطین عثمانی از مهاجران و اوضاع نابسامان داخلی ایر...

یکی از موضوعاتی که در عصر قاجار در حوزه فرهنگ ایرانی امتداد پیدا کرده، موضوعات فلسفی و عرفانی بود. در عصر قاجار با توجّه به استقرار بیشتر عالمان در تهران، حلقه ای در عرصه اندیشه های فلسفی و عرفانی پدید آمد که آن را «مکتب تهران» نامیده اند؛ سرآمدان این مکتب فکری، آثار مختلفی را در موضوعات فلسفی و عرفانی پدید آورده اند که بیشتر آن ها به زبان فارسی است و با این کار نشان دادند که زبان فارسی همچنان ت...