آغاز پیدایش بحث اعجاز به طور دقیق مشخص نیست؛ اما دیدگاه­های دانشمندان قرن دوم و سوم هجری پیرامون مسائل ادبی قرآن کریم، منجر به افزایش گستره­ی این بحث و تألیف کتاب­های مستقلی درباره­ی اعجاز در قرن­های بعد گردید. از جمله­ی این دانشمندان می­توان به ابوعبیده معمر بن مثنّی، یحیی بن زیاد فراء، جاحظ و ابن قتیبه اشاره کرد. ابوعبیده با تألیف کتاب «مجاز القرآن» و فراء با تألیف کتاب «معانی القرآن» در قرن د...

غالبا هنگام مطالعه مسائل مربوط به کنترل سیستم های پیچیده اختلالات این نوع سیستم ها از بابت درجه نظم و سازمانشان مورد توجه قرار می گیرد . خاصیت اساسی هر سیستم سازمند را در آن میدانند که کمابیش منظم باشد . اطلاعات نیز در سیر توسعه خود با مفهوم آنتروپی ، نگانتروپی، و نظم و بی نظمی که محققان ترمودینامیک در قرن نوزدهم ابداع کرده اند پیوند یافته است . هر چه بی نظمی بیشتر باشد حضور اطلاعات در سیستم کم...

عرفان خراسان از قرن سوم تا قرن ششم ه.ق. بیشترین گستردگی را در فرهنگ و ادب پارسی داشته و از قرن ششم به بعد، خاصّه از قرن هفتم، عرفان نظری با ظهور محیی‌ الدین‌بن‌ عربی گستردگی بیشتری یافته‌است. آنچه موجب شکل‌گیری عرفان نظری و عملی شده‌؛ نوع نگاه متفاوت عارفان به مقولۀ وحدت است. علی‌رغم پژوهش‌های بسیار دربارۀ وحدت / توحید، به مسئلۀ خلق در کنار حق و تفاوت سلوک در ارتباط با مقولۀ وحدت توجه نشده‌است. ...

ابوبکردلف بن حجدر شبلی از مشایخ وصوفیان بزرگ اواخر قرن سوم واوایل قرن چهارم هجری قمری است. (وفات: روزجمعه بیست وهشتم ذی الحجه سال334 قمری در سن 87 سالگی). شاگرد جنید بود ولی برخلاف رویّه معتدلانه استاد که به «صحو» تعلیم می کرد، وی به «سکر» گرایش داشت.بی پروایی وهیجانی که در بیان حالات وعقاید خود ابراز کرده است،طبعاً او را در زمره عارفان و صوفیان شوریده حال جای می دهد، و احوال و اقوال گاه متضاد ا...

سفالگری یکی از دیرینه ترین هنرهایی است که تجلی گاه باورها، اساطیر و جهان بینی تمدن های بشری به شمار می آید و نقوشی که بر سفال نقش می بندد، معرف میراثی است که در آن بستر به وجود آمده است. هنر سفالگری در طی نخستین سده های اسلامی، غنا و ارزشی بیش از پیش یافت. در طبقه بندی انواع سفالینه های دوره اسلامی، سفال های نوع آقکند از جایگاه ویژه ای برخوردارند. در مقاله حاضر، سعی شده تا پس از ترسیم پیش زمینه...

چکیده شیخ اوحداالدین حامد بن ابوالفخر کرمانی (635-561) از شعرا و صوفیان مشهور قرن هفتم هجری می باشد که به دلیل بحران های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، خاستگاه اصلی خود کرمان را به قصد بغداد ترک نمود. آغاز دوره فترت سلاجقه کرمان مصادف با حیات کودکی و نوجوانی این شاعر صوفی است که به دنبال مرگ طغرل بن محمد و درگیری های داخلی بین شاهزادگان رخ داد. البته متعاقب این بحران داخلی، حمله خارجی غزها نیز موجب ...

با توجه به نقش مخاطب، "ادبیات پراپاگاندا" و "سبک شناسی تأثری" دارای ابعاد مشترکی میباشند. در حالی که ادبیات پروپاگاندا، واژه به واژه و سطر به سطر، بر تأثیرگذاری هرچه بیشتر بر خواننده اهتمام می ورزد، سبک شناسی تأثری به دنبال این پرسش است که یک متن "چگونه" بر خوانندهی خود تأثیر میگذارد؟ دیگر آنکه،بر اساس سبک شناسی تأثری "متن" به خودی خود وجود ندارد، مگر آنکه در "زمان مشخص" و در چارچوب یک "اجتماع ...

تاریخ اجتماعی به عنوان گرایشی نو در بررسی تاریخ جوامع گذشته، تلاش می کند تا به زندگی روزانه مردم عادی توج‍‍‍‍‍ه کند. در این مطالعات مؤلّفه «مشاغل» به عنوان رکن اصلی حیات اجتماعی و اقتصادی، از اهمیت خاصی، برخوردار است.      این نوشتار ضمن بررسی این مقوله از تاریخ اجتماعی شیعیان، به عنوان بخش مهمی از جامعه اسلامی ایران و عراق در قرن های سوم تا ششم هجری، به دنبال نشان دادن همسانی این گروه با سایر م...

غزنین منطقه ای باستانی است که از قرن سوم تا ششم هجری قمری شاهد تحولات بزرگ سیاسی، فرهنگی و ... بوده و این منطقه در گذر زمان عرصه تاخت و تاز سلسله های قدرتمند و بزرگی از جمله صفاریان، سامانیان، غزنویان، سلجوقیان، غوریان و خوارزمشاهان بوده است. بزرگترین امتیاز غزنه تشکیل سلسله قدرتمند ترک غزنوی بود که موجبات تبدیل این شهر به یکی از بزرگترین پایتخت های جهان اسلام شد، اما چرا با تشکیل سلسله ی ترک غ...

این پژوهش در پی بررسی تحولات معجزه نگاری پیامبر(ص) از ابتدا پیدایی آن تا سده ششم هجری است. از این پس با منطق اکتشافی از متن روایات و با بهره گیری ازروش های کمی در بین هریک از کتاب های سده اول تا سده ششم هجری، طیفی ترسیم می شود تا فراوانی سنجی و یا فرایند تمرکز و پراکندگی حاکم بر تعداد وانواع معجزات پیامبر(ص) را به خوبی نمایان کند. نتایج بررسی معجزات ارائه شده در کتاب های سده اول تا سده ششم هج...