نظریه انگاره معنایی طنز، اولین نظریه کامل زبان شناسی در باب طنز است. این نظریه که در واقع حرکتی اساسی در مقابل رویکرد طبقه بندی سنتی جناس ها و طنز بود، در سال 1985 توسط ویکتور راسکین ارائه شد. راسکین اولین زبان شناسی بود که ساختار طنز را از لحاظ معنی شناسی تحلیل کرد و توانست ساختار دو قطبی لطیفه را شناسایی کند. به عقیده راسکین، یک نظریه معنایی باید شامل دو مقوله انتزاعی باشد؛ مجموع های از همه ا...

اگرچه از دیرباز زبان شناسی به خبر، به عنوان گونه ای از متن، توجه ویژه ای داشته، بیشتر پژوهش های این حوزه بر تحلیل صرف متون خبری و شناسایی ویژگی های زبانی آن ها تمرکز یافته و توجه زبان شناسان و محققان علوم رسانه بیشتر به تعیین مجموعه ای از ملاک های گزینش خبر یا «ارزش های خبری» و ارائة فهرست های مختلف از این معیارهای گزینش معطوف بوده است. مقالة حاضر بر آن است تا به این پرسش ها پاسخ دهد: چگونه می ...

اگرچه از دیرباز زبان شناسی به خبر، به عنوان گونه ای از متن، توجه ویژه ای داشته، بیشتر پژوهش های این حوزه بر تحلیل صرف متون خبری و شناسایی ویژگی های زبانی آن ها تمرکز یافته و توجه زبان شناسان و محققان علوم رسانه بیشتر به تعیین مجموعه ای از ملاک های گزینش خبر یا «ارزش های خبری» و ارائه فهرست های مختلف از این معیارهای گزینش معطوف بوده است. مقاله حاضر بر آن است تا به این پرسش ها پاسخ دهد: چگونه می ...

عنوان سابقه ای طولانی در آثار ادبی فارسی دارد لیکن در تحقیقات ادبی کمتر به موضوع عنوان و سیر تحول آن در ادب فارسی پرداخته شده است در حالی که در پژوهش های زبان و ادبیات عربی این موضوع از سابقه ای طولانی برخوردار است. عنوان ساختاری است که از زبان تشکیل می شود و زبان نظامی از نشانه ها است که دانش نشانه شناسی به برررسی و تحلیل آن می پردازد. بنابراین، از دیدگاه نشانه شناسان، نشانه شناسی مناسب ترین ...

نظریه های زبانی از نظر فلسفی و نظریه ای، مبنای مناسبی برای تحلیل و یا تفسیر پدیده های مختلف و از جمله معماری و شهرسازی است. موضوع این مقاله"معنی شناسی فضای شهری" در بستر و زمینه فرهنگی و اجتماعی خود است که با استفاده از رهیافت زبان شناسی و کاربست مفاهیم آن، در جستجوی فرآیند رخداد معنایی در فضای شهری می باشد. مقاله با استعانت و کاربست آموزه های معنی شناسی در زبان شناسی، به خوانش و قرائت فضای شهر...

نشانه شناسی رویکردی زبان شناسانه به متون است. رویکردی است که توجه به زبان متن را در اولویت دارد. اما آنچه مسلم است این است که برخورد خشک و صرفا زبانی، ممکن است بعضی از لایه های معنایی متن مانند زیرساخت های اصیل اساطیری، آیین ها و سنن فرهنگی نهفته در متن را نادیده بگیرد. به این دلیل در این پژوهش سعی بر این است تا با تکیه بر سطوح مختلف دلالت و توجه به معانی ضمنی و ناخودآگاه متن گوشه هایی از طرح ا...

این مقاله، پژوهشی است در بارۀ دلایل شکل­ گیری متن درّۀ ­نادره. نگارندگان، این کتاب را محصول جریانی ریشه­ دار در ذهن و زبان ایرانیان می­ دانند. در این مقاله، جریان یاد شده از منظر علوم مختلف انسانی از قبیل فلسفۀ زبان، فلسفۀ فلوطین، جامعه­ شناسی فوکویی، زبان ­شناسی سوسور و نحله ­های مختلف نقدادبی کاویده شده است. براین­ اساس می­توان این نوشتار را پژوهشی بین ­رشته ای در مورد دلایل مشکلی به­ نام درّه­...

در این مقاله دو اصطلاح فنّی در متن پهلوی گزیده های زادسپَرَم بررسی می شود. ابتدا قرائت رایج واژۀ ائفقثجظ (فصل 34: بند 28) به صورتnisārīk/nisārīg  نقد و بررسی شده است که، نخستین بار، آن را زنر (1955: 345) با این خوانش به معنی «آغازین» ارائه کرد و سپس ژینیو و تفضّلی (1993: 120) نیز آن را پذیرفتند.nisārīg  واژه ای تک بَسامَد (منفرد) در زبان پهلوی است که با اصلاحی ناچیز می توان آن را به صورت اخقثجظ (wahā...

گفتگو یکی از عناصر مهم در روایت است. به‌طورکلی آفرینش روایت پس از آفرینش گفتگو (dialogue)، پدیدار و بهترین تفسیرها با این عنصر روایی ایجاد می‌شود. این عنصر در تحلیل ادبیات بسیار اهمیت دارد؛ به همین سبب در دیدگاه‌ها و نظریه‌های جدید زبان‌شناسی به‌ویژه معنی‌شناسی، به آن توجه شده است. نظریۀ منظورشناسی یکی از شاخه‌های مهم در حوزۀ معنی‌شناسی است که با کارگفتارهای متنی به گفتمان روایت سامان می‌بخشد. ...