بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در »تفسیر المنار« اثر محمد عبده و رشید رضا است.  نگارنده تفسیر المنار به روایات تفسیرى و از جمله روایات اسباب نزول بى اعتنا است و با دیده تردید بدانها مى‌نگرد. نویسنده، نخست از شاخصه‌هاى اجتماعى و اصلاح گرایانه تفسیر المنار سخن مى‌گوید و ضمن یاد کرد تفاوت‌هاى شیوه تفسیرى محمد عبده و رشید رضا، مؤلف تفسیر المنار را رشید رضا مى‌داند و موضع نقادانه رشید رضا را ...

سقوط حکومت پهلوی درپی انقلاب اسلامی ایران در دهه‌­های پایانی قرن بیستم از مهم‌­ترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران و جهان است. انقلاب‌ اسلامی از همان روزهای آغازین موردتوجه بسیاری از تحلیل­‌گران حوزه­‌های سیاسی، اقتصادی، جامعه‌ شناسی و روانشناسی بوده و حتی تاریخ‌­نگاری نیز از این رویداد بی‌­نصیب نماند. پیدایش فضای آزاد و طرح موضوعات جدید برای مورخان در اثر سقوط حکومت پهلوی و میل برخی از بازیگران ...

یکی از موضوعاتی که عرفا بدان بسیار اهمیت داده اند، مقام رضا می باشد. رضا که در لغت به معنی خشنود شدن است، در نزد اهل سلوک لذت بردن در هنگام بلا و شادمانی دل است به جریان قضا و خروج از رضای نفس و آمدن در رضای حق است. آیات و احادیث فراوانی در باب رضا وجود دارد که اهمیت این موضوع عرفانی را بیان میکند. امام خمینی (ره) مرتبه اعلای رضا را از اعلا مراتب کمال انسانی و بزرگترین مقامات اهل جذبه و محبت ...

یکی از مهم ترین ارکان معنویت در انسان مومن، خودسازی و پشت سرگذاردنِ مقامات سیر الی الله است که با عبادت و بندگی خالصانه خالق هستی میسر میباشد. انسان در اثر قرب به پروردگار چنان اطمینان مییابد که جز به خداوند نمیاندیشد. در این حال او همه چیز را مقهور و مغلوب اراده الهی میداند، به همین جهت رنج و آسایش، فقر و غنی یا بیماری و سلامتی آرامش او را بر هم نمیزند و خود را تسلیم فرمان پروردگارش میکند. قر...

از نظر عرفانی حضرت رضا(ع) دارای بالاترین مقامات عرفانی می باشد. ایشان تجلی توحید ذاتی، صفاتی و افعالی و سر سلسله توحید خاصی اند.زهد خواص الخواص را داشتند و نسبت به دنیا زاهد و بی رغبت بودند. آن حضرت خوف و ترس را یکی از شاخصه های مومن می دانستند بر این عقیده بودند بنده باید جزء از گناهانش از کسی نترسد و جزء از خدایش از کسی واهمه نکند و مومن همیشه باید ترسان و امیدوار باشد. حضرت رضا(ع) مظهر و جل...

در این گفتار به واژة bayaspān در زبان پهلوی پرداخته شده است. این واژه تنها به معنی «پیک شاهی، پیغام آور» در فرهنگ های موجود زبان پهلوی درج شده است و معنی و کاربرد دیگر آن از قلم فرهنگ نویسان افتاده است. نویسنده، ضمن یادآوری واژة bayaspān به معنی «نوعی ازدواج» در متون فقهی و حقوقی زبان پهلوی و آوردن نمونه و مثال از آن متون، استدلال می کند که این واژه ریشه شناسی متفاوت نیز دارد. در نتیجه، بهتر اس...

اجرای قانون متحد الشکل‌سازی البسه مصوب سال 1306 ش./1928 م.در شهر اصفهان،موجب واکنشهای‌ متفاوت اقشار مختلف مردم این شهر شد.دسته‌ای از تجار از این جریان استقبال کردند و گروهی دیگر از جمله صنف عباباف-که از اجرای این قانون زیان می‌دیدند-در صف مخالفان طرح قرا گرفتند.روحانیون، مهم‌ترین مخالفان اجرای طرح بودند.زیرا با اجرای این برنامه،دولت می‌توانست بر فشارهای واردهء خود بر تغییرات الگوی لباس متحد الش...

با تشکیل دولت پهلوی ، تلاش ایران برای افزایش نقش آفرینی در حوزه ی خلیج فارس تشدید گشت. که تقابل میان ایران و بریتانیا در حوزه مزبور را در بر داشت.در ابتدا دولت ایران در یک سری لشکرکشی به ایالات جنوب ، عناصر دست نشانده‏ی انگلستان را پاکسازی کرد.در مرحله ی بعد، دولت ایران تلاش گسترده ای را برای اعاده ی حاکمیت بر جزایر و بنادر ایران در خلیج فارس انجام داد. در همین جریان در نبرد باسعیدو ایران پرچم ...

منوچهر آزمون یکی از چهره های فعال سیاسی در زمان پادشاهی محمدرضا پهلوی بود. در این پژوهش به مجموعه اقدامات او توجه شده است. هدف از این تلاش آن بوده که چگونگی ورود او به دنیای سیاست شناسایی شود. روش های او برای دست یابی به اهدافش و ایده آل های او برای برخورداری روشن شود. برای این منظور علیرغم آنکه کتاب های انگشت شماری به نگارش زندگی سیاسی او اختصاص داشته است، به اسناد و گزارشات ساواک، اسناد و یاد...

این مقاله با تحلیل رژیم پهلوی به عنوان یک دولت نئوپاتریمونیال می کوشد نهادهای اقتصادی دربار را به عنوان یکی از ارکان پنهان این رژیم مورد بررسی قرار دهد. مقاله در پی پاسخ به دوسوال است: 1-روند شکل گیری و تحول فعالیت های اقتصادی دربار چه بوده است؟ 2- چه دلایلی باعث شکل گیری و تداوم فرایند ثروت اندوزی شخصی از سوی دربار شده است؟در این راستا، به اتکای منابع دست اول،ابتدا تکوین و تحول نهادهای اقتصادی...