در این مقاله تلاش شده است تا به طور خلاصه و به میزان حوصله هر مقاله، مروری شود بر شاخص‏ترین مکاتب غربی جامعه‏شناسی فرهنگ و علت شکل‏گیری آنها؛ مکاتب شاخصی که عمدتاً، در فضای دانشگاهی ایران تدریس یا درباره آنها بحث و مناقشه میشود. با مرور این مکاتب می‏توان دو اصل و قاعده را به طور مشترک، حتی در بین مکاتب فکری ظاهراً مغایر با هم، تشخیص داد. این مکاتب در عمل، نخست به توصیف فرهنگ خود، نشان دادن کاستی‏...

عدالت، آزادی، برابری و رهایی از تبعیض و نابرابری درمیان انسان­ها، به‌ویژه میان زنان و مردان، از پیام­های اصلی ادیان آسمانی و به‌خصوص دین اسلام است. هدف این پژوهش، بررسی رویکرد یکی از جریان­های مذهبی فعال اهل سنت در کردستان، یعنی جماعت دعوت و اصلاح،  به زنان است. روش مطالعة حاضر کیفی است و برای انجام عملیات میدانی از روش مردم­نگاری و برای تحلیل داده­ها از نظریة مبنایی استفاده شده است. با استناد ...

«ایران اسلامی»، به معنیِ خاصی که در این مقاله آمده، می تواند بانی تحول در جامعه شناسی از «حیث موضوعی» و در علوم انسانی از «حیث معرفتی» باشد. تحولِ موضوعی در جامعه شناسی، ناظر به حوزه هایی نظیر جامعه شناسی انقلاب، جامعه شناسی دین، جامعه شناسی توسعه، جامعه شناسی سیاسی و مسائل و آسیب های اجتماعی است. اما تحولِ معرفتی در علوم انسانی به موضع و راه حلی برمی گردد که در قبال معضلِ «بی طرفی در معرفت» اتخاذ ...

چکیده جامعه شناسی ادبیات یکی از شیوه های جدید و کارآمد نقد و تحلیل متون ادبی است و امروزه در واکاوی انواع ادبی نوین، بخصوص رمان فارسی معاصر ،کاربرد فراوان دارد. با مطالعه ی جامعه شناسانه ی ادبیات بهتر می توان تاریخ اجتماعی و سیر تحول و تطور جامعه را بررسی نمود. دراین شیوه می توان نقش و قدرت نویسنده را در درک و ترسیم پیچیدگی ها و مسایل و مشکلات جامعه ارزیابی نمود و از افق های جدیدتر و خلاقانه...

چکیده بزرگترین گروهبندی در جوامع انسانی به دو گروه زن و مرد به دنبال خود صفات، ویژگی ها و در مجموع هویت های متفاوتی را برای هر دسته از افراد در جامعه و فرهنگ تعیین می کند و این جنسیت تعریف شده در هر فرهنگ از طریق منابع جامعه پذیری و بویژه از طریق ادبیات شفاهی (فولکلور) به نسل های بعدی منتقل می شود. بنابراین موضوع مطالعه حاضر بررسی جایگاه زن در فرهنگ عامیانه ی کردی با تکیه بر ضرب المثل ها و مث...

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی مسأله نقش شرایط ویژه نظام اجتماعی ساسانی و ایدئولوژی اسلامی در واقعه فروپاشی امپراتوری ساسانی است. بر اساس این مسأله، سوال تحقیق تحت این عنوان مطرح شده است که «سهم دو عامل شرایط ویژه نظام اجتماعی ساسانی و ایدئولوژی اسلامی در فرایند فروپاشی امپراتوری ساسانی به چه صورت است؟». در پاسخ به این سوال و در مقام حل مسأله، چارچوب نظری تحقیق با ساختار مفهومی زیر بیان گردیده است...

طی چند سال اخیر شاهد هستیم برخی از افرادی که در مقطع کارشناسی ارشد و دکترای جامعه شناسی پذیرفته شده و به تحصیل می پردازند، رشته تحصیلی اولیه آن ها جامعه شناسی نبوده است. کنجکاوی در این  مورد از آن جهت حائز اهمیت است که شناخت ما را نسبت به وضعیت جامعه شناسی ایران و مسایل جاری آن افزایش می دهد. هدف اصلی این مقاله واکاوی برخی از ابعاد این موضوع است. به این منظور نویسنده درصدد پاسخ گویی به پرسش های...

اصطلاح paradigm در فارسی بعنوان ‹‹نمونه›› ترجمه گردیده است. این اصطلاح در تاریخ علوم جایگاه خاصی دارد. و بدین خاطر بعنوان یک اصطلاح علمی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. از این اصطلاح کمتر در گفتگوهای معمولی و روزمره بهره گیری می شود. در حالیکه منزلت اجتماعی‘ جغرافیای‘ و فرهنگی این اصطلاح در بیشتر علوم قابل پی گیری است. اصطلاح موجود در دو دهه اخیر بطور روز افزونی در علوم گوناگون مورد استفاده ق...

هدف از انجام این پژوهش بررسی مشکلات فرانسویان تازه وارد به ایران در مواجهه با فرهنگ ایرانی از دیدگاه جامعه شناسی زبان است. با توجه به اختلافات فرهنگی بیشمار بین ایرانیان و فرانسویان، ما در پی آن هستیم که بدانیم موارد مطرح شده در پرسشنامه ریشه در کدامیک از موارد: مذهب، آداب و رسوم وسنت یا عرف جامعه دارد و تأثیر این اختلاف ها را در آموزش صحیحتر این مسائل به فرانسویان تازه وارد به ایران بررسی کنیم...