داستان پردازی در ایران سابقه ا ی دیرینه در زمینه های گسترده و قابل ملاحظه ای داشته است که سابقه ی آن در ایران به پیش از اسلام می رسد. قصّه ها و حکایت ها و افسانه های زیادی در میان مردم وجود داشته که به صورت شفاهی و سینه به سینه نقل شده است. و در دوره های بعد، شاعران و نویسندگان آن ها را به نثر یا به نظم در آورده اند. همچنین نیز قصّه گویان و نقّالانی بوده اند که در لباس نقّالی از شهری به شهری می رفت...

تحلیل عناصر داستانی و روایی بر اساس نظریه های ادبی از چند جهت لازم است، نقد ادبی را روش مند می کند، امکان باز یابی و ارزشیابی متون ادبی کهن ادب فارسی فراهم می شود؛ دیگر این که صحنه­ی نقد و نظر از شوائب پاک شده و معیارهای علمی هدایت گر فرضیه ها و ادعاها خواهد شد. بر این اساس متنی از داستان پرداز بزرگ ادب داستانی، نظامی گنجوی، انتخاب شد تا بر اساس روش های موجود در نظریه­ی ادبی بویژه نظریه ی ساختا...

داستان یوسف و زلیخا از جمله­داستان­هایی­­است که در ادبیات فارسی بازنمودی­گسترده داشته است. افزون بر تلمیحات و مضمون­پردازی­های فراوانی که با توجه به­اشخاص و رویدادهای این­داستان در متون ادبی دیده می­شود، روایت یادشده با شاخ و برگ­ها و رنگ­آمیزی­های گوناگون، گاه به صورت منظومه­ای مستقل، به رشته­ی نظم درآمده است. واکاوی این منظومه­ها نشان می­دهد که با وجود یکسان بودن شخصیت­ها و رویدادهای اصلی، م...

 قالی‌های تصویری، گروه نسبتاً بزرگی از قالی‌های دوره قاجار را تشکیل می‌دهند. در این میان تعداد قابل‌توجهی از آن‌ها تصویرگر ادبیات غنی ایران هستند؛ دسته گسترده‌ای از قالی‌های تصویری قاجار این مفهوم را با بهره‌گیری از خط نگاره‌ها، تجلی بخشیده‌اند. این مقاله ضمن معرفی عوامل زمینه‌ساز و مؤثر بر روند تصویرگری در قالی‌های قاجار، به معرفی و بررسی دسته‌ای از قالی‌های تصویری با مضامین و موضوعات ادبی که ا...

پس از سرودن خمسه توسط نظامی، بویژه دو اثر مشهور غنایی او؛ یعنی لیلی و مجنون و خسرو و شیرین، بسیاری از شاعران در صدد برآمدند که به تقلید از این آثار منظومه‌هایی پدید آورند. یکی از این مقلدان، شهاب ترشیزی شاعر سده دوازدهم و آغاز سده سیزدهم است. شهاب دو منظومه غنایی به نام‌های یوسف و زلیخا و خسرو و شیرین دارد که اولی را به تقلید از جامی و دومی را به پیروی از نظامی سروده است. شهاب در مثنوی خسرو و ش...

یوسف نامه با نام اصلی کشف الارواح،منظومه ای عرفانی در تفسیر و تاویل سوره یوسف(ع) است.بخش اصلی درون مایه این داستان،عشق زلیخا به یوسف(ع( و پیامدهای آن است:و از آنجا که جمالی به قصه یوسف و زلیخا کاملا به دیده عرفانی نگریسته و تحول حال آن حضرت را با مقامات سلوک عرفانی پیوند داده،این منظومه را از حد یک داشتان غنایی فراتر برده و به آن رنگ عرفانی بخشیده است. با توجه به اعتقادی که پیر جمالی به مولوی ...

نظر به امکان ارسال پیامک های متنوعِ وابسته به ادبیات به وسیلۀ تلفن همراه و به جهت وجود طیف گستردۀ آثار ادبی در انواع غنایی و تعلیمی، مقالۀ حاضر می کوشد با هدف بررسی چگونگی شکل گیری انواع مذکور در پیامک های ارسالی، با روش تحلیل محتوا، به این پرسش پاسخ گوید که کمّیت و کیفیت پیامک ها در انواع غنایی و تعلیمی چگونه است؟ جامعۀ آماری 16 هزار و 327 پیامک است که در آن، نوع غنایی به هفت زیرمقوله تقسیم شده،...

قرن هشتم هجری از پرفروغ ترین روزگاران ادبی ایران است که بی گمان استمرار درخشش زبان، فرهنگ و ادب ایران در قرن ششم و هفتم هجری به شمار می آید. ظهور گسترده و پرتعداد شاعران و ادبای بزرگ این دوره، چون حافظ شیرازی را می توان از یکسو نماد اقتدار زبان و فرهنگ فارسی با وجود سلطه ی گسترده ی مغولان بر سرزمین ایران و از دیگر سو نشانه ی پیوند معنادار اقتدار حکومت سیاسی، آفرینش آثار ادبی مایه دار و شاعران و...

«غنا» در لغت به معنی سرود، نغمه و آواز خوش طرب‌‌انگیز و شعر «غنایی»، گزارشگر عواطف و احساسات شخصی شاعر است. در پژوهش حاضر به بررسی مؤلفه‌‌های ادب غنایی در شعر «یاد آر ز شمع مرده یاد آر» دهخدا می‌‌پردازیم. جامعۀ آماری پژوهش حاضر، شعر «یاد آر ز شمع مرده یاد آر» از علی‌‌اکبر دهخداست و تحلیل و بررسی شعر مذکور از بُعد مؤلفه‌‌های ادب غنایی، هدف این پژوهش است.جامعة آماری و حجم نمونه، کل شعر است. روش تح...

مهتاب و کتان یا دل و جان اثر شاعری بنام آفرین لاهوری و اهل دیار پاکستان است، که نسخة آن در بخش نسخ خطی دانشگاه پنجاب نگه‌داری می‌شود و تاکنون تصحیح و چاپ نشده و ناشناخته باقی مانده‌است. داستان روایتی تغزلی از اشتیاق و علاقه بین دو معشوقه با نامهای دل و جان است. شاعر با بیانی حکیمانه و موجز بسیاری از مباحث حکمی را نیز در خلال داستان آورده است و پی در پی عشق و محبت را توصیف می‌کند. برجستگی این من...