یکی از دانش های بلاغی مهم، علم معانی است که به بررسی اغراض ثانوی متکلّم از انتخاب ساخت های زبانی، می پردازد. وقتی سخنور فصیح و بلیغ باشد، این نوع کاربرد از نظر کمّی و کیفی در کلام او بیشتر دیده می شود. از آن جا که مولانا یکی از بزرگ ترین سخنوران و شعرای فارسی گوی است طبعاً نکات بلاغی زیادی در آثار او دیده می شود. در این پژوهش که به بحث در ابعاد ادبی و اخلاقی امر و نهی در دفتر اوّل مثنوی مولوی اختص...

حکیم نظامی گنجوی از استادان بزرگ و از ارکان شعر فارسی است. در ادب فارسی داستان پردازی، در منظومه های پرآوازة او به اوج خود رسید. از جملة این منظومه ها، مثنوی هفت پیکر یا هفت گنبد است که گاهی بهرام نامه نیز خوانده شده و چهارمین منظومه نظامی است. با نگاهی سطحی به آثار نظامی، این پرسش به ذهن خواننده متبادر می گردد که چگونه شاعری که عمری را در ریاضت و سیر و سلوک روحی و معنوی گذرانده و در روزگار جو...

حکیم نظامی گنجوی از استادان بزرگ و از ارکان شعر فارسی است. در ادب فارسی داستان پردازی، در منظومه های پرآوازة او به اوج خود رسید. از جملة این منظومه ها، مثنوی هفت پیکر یا هفت گنبد است که گاهی بهرام نامه نیز خوانده شده و چهارمین منظومه نظامی است. با نگاهی سطحی به آثار نظامی، این پرسش به ذهن خواننده متبادر می گردد که چگونه شاعری که عمری را در ریاضت و سیر و سلوک روحی و معنوی گذرانده و در روزگار جو...

بررسی سرچشمة افکار و اندیشه‌های متفکران و شاعران بزرگ و تعیین میزان چگونگی اقتباس ایشان از نوشته‌های پیشینیان، ما را در شناخت هرچه بیشتر بنمایه‌های افکار آنان کمک می‌کند. کیمیای سعادت از معروف‌ترین کتب امام محمد غزالی است در علم اخلاق که چکیده‌ای است از کتاب بزرگ احیاء علوم الدّین با افزون و کاستی، و می‌توان گفت که غزّالی آن را با همان نظم و ترتیب، با نثری زیبا و روان نوشته است. وی در این کتاب مط...

تأویل در مفهوم اصطلاحی، بازگرداندن کلام از ظاهر، به آن معنایی است که تأویل گر در جهت هدف های اندیشه ای خود برداشت می کند. چون مشی و زیر بنای اصلی تفکرات و آرای صوفیه بر پایه ی ذوق و کشفیات باطنی استوار است، از این رو آنان همواره در پی عبور از ظاهر و قائل به اصالت باطن بوده اند. همین اصل سبب می شود که گفته ها و آثار ایشان مشحون از دیدگاه های تأویلی متناسب با اصول عرفانیشان باشد.از سویی احوال و و...

مولانا جلال­الدین محمدبن سلطان العلما بهاء­الدین محمدبن حسین­بن احمد خطیبی بکری بلخی، که در کتاب­ها از او به نام­های «مولانای روم» و «مولوی» و «ملای روم» یاد کرده­اند، یکی از بزرگ­ترین و تواناترین گویندگان متصوفه و از عارفان نام­آور و ستاره درخشنده و آفتاب فروزنده آسمان ادب فارسی، شاعر حساس، صاحب اندیشه و از متفکران بلامنازع عالم اسلام است. در این نوشتار سعی بر آن است که علاوه بر بیان اندیشه­ها...