بنت الهدی صدر از جمله نویسندگان زن موفقی است که دارای بنیان فکری مذهبی و اسلامی است. او در یک خانواده کاملاً مذهبی و روحانی بزرگ شده است و به همین خاطر به مذهب تشیّع احترام زیادی می­گذارد و همین امر سبب شده است که از بن­مایه­های دینی و قرآنی در داستانهای کوتاه خود استفاده کند و از این مضامین برای بیدار کردن مردم و اهداف ظلم ستیزی و عدالت پروری در جامعه تیره و تار دوران خویش بهره ببرد. در این پژوه...

محمدعلی نقیب الممالک شیرازی، نقّال باشی دربار ناصرالدین شاه قاجار، به سبب دارا بودن استعداد و ذوقی لطیف، به همراه اطلاعاتی جدید درباره داستان که باید آن را دستاورد عواملی چند، از جمله آشنایی وی با ترجمه داستانهای خارجی دانست، آثاری زیبا و مردم پسند را خلق کرد. زبان قصه های عامیانه دوره قاجار، زبان گفتاری مردم کوچه و بازار آن عصر است؛ زبانی ساده، بی تکلّف و قابل فهم که قصه گو سعی می کند، مطلب خو...

بررسی ساختاری آثار کلاسیک روایی، جایگاه مناسبی برای کشف روابط مؤلفه های داستانی با زبان است. پیرنگ کامل منظومه عاشقانه مهر و ماه (جمالی دهلوی، 1353) بستری مناسب برای نشان دادن این روابط فراهم می کند. در زبان غنایی منظومه مذکور کارکرد ادبی و عاطفی زبان بر سایر نقش های زبانی غالب است. هدف نگارنده در این جستار، جمع سه نظریه متمایز در حوزۀ ساختار داستان و کارکردهای زبان است که درنهایت، به الگویی کل...

عرصۀ بی کران ادبیات داستانی جهان در بر دارندۀ مضامین و عناصری گوناگون از انواع رایج ادبی (حماسی، پای داری، غنایی، عرفانی و...) است. در این میان ادبیات غنایی به عنوان یکی ازکهن ترین گونۀ شعر، طیفی وسیع از عواطف و احساسات بشری را دربر می گیرد. در نتیجه سخن ورانی بسیار در این عرصه داد سخن رانده اند. در میان ادیبان ما نظامی گنجوی به عنوان یکی از ستارگان درخشان ادبیات کلاسیک ایران از جهت سرودن داستا...

حاتم بن عبدالله طایی از شخصیتهای مطرح در ادبیات مشرق زمین و بویژه ادبیات فارسی و عربی است . نامحاتم صدها بار در متون کهن فارسی اعم از نظم و نثر آمده و حکایت های فراوانی از بخشش های وی موجوداست . داستان هایی چند نیز از حاتم طایی در ادبیات عامیانه برجای مانده که در مطالعات فولکلوریک بسارزشمند است . آنچه در این نوشتار آمده اطلاعاتی از زندگانی حاتم طایی، جایگاه وی در ادبیات منظوم ومنثورفارسی، ضرب ا...

چکیده پژوهش های تطبیقی، ارتباط های ادبی دو یا چند قوم و زبان را بررسی می کند، همچنین مطالع? ادبیات شفاهی، بخصوص قصّه های عامیانه و فولکلوریک، در حیط? این پژوهش هاست. یکی از زمینه های پژوهش های ادبیّات تطبیقی، بررسی ترجمه های اقوام مختلف از یک منبع به زبان های گوناگون است. از جمله کتبی که در این زمینه ، احتیاج به پژوهش زیادی دارد، کتاب کلیله و دمنه است. کلیله و دمنه از جمله اسناد و منابع معتبر ت...

هدف از نوشتن این مقاله یافتن ویژگی های همسان مطرح در مکتب رمانتیسم و ادبیات غنایی، در اشعار حافظ و میهائیل امینسکو شاعر رومانیایی تبار می باشد. نخست به بحث و بررسی کوتاهی در زمینه­ی ویژگی های مکتب رمانتیسم و ادبیات غنایی می­پردازیم و با استفاده از روش تحلیلی توصیفی در راستای ادبیات تطبیقی، با آوردن شاهد مثال­هایی از اشعار این دو شاعر عناصر موجود در شعر رمانتیک مانند محوریت تخیل با رویکر به موضو...

گزینش واژگان و چگونگی قرارگرفتن آنها در جمله و چینش آن براساس شرایط نحوی یا گریز از این شرایط و صور خیال را می­توان از مهم­ترین ویژگی­های هر زبان دانست. تحلیل زبان هر اثر باتوجّه­به ویژگی­های ذاتی آن و بررسی هنجارگریزی­های صورت­گرفته در گسترة متن، می­تواند بازگوکنندة نوع آن قلمداد شود. انواع تشبیه به­عنوان یکی از ارکان علم بیان در پدیدآمدن هویّت زبان متناسب با محتوای غنایی، تأثیرگذار است و در خدم...

آیا داستانهای حماسی- پهلوانی منثور در تاریخ ادبیّات فارسی، جریان ادبی مستقل و توانمندی بوده است؟ آیا همه آثار این حوزه دارای الگوی مشترکی از بن مایه ها هستند که قرن ها مورد تقلید راویان و کاتبان بوده است؟ آیا شاهنامه فردوسی در سیر تاریخی و تکوین این گونه ادبی تأثیرگذار بوده است؟ نگارندگان در پی پاسخ بدین پرسش ها مراحل ذیل را پیموده اند: الف) نخست، به بازخوانی چندباره چهار نمونه اثر از این جریان ...

داستان‌های حماسی بازتاب عواطف، احساسات و نحوة تفکر انسان‌ها در دوره‌ای از تاریخ هستند. اگرچه زبان متون حماسی و غنایی با هم تفاوت دارد، یکی از بن‌مایه‌های داستان‌های حماسی عشق است. در شاهنامة فردوسی و داستان کوراوغلو مضمون‌های حماسی و غنایی در کنار یکدیگر دیده می‌شوند و ارتباطی تنگاتنگ با هم دارند. داستان‌های «زال و رودابه»، «تهمینه و رستم»، و «بیژن و منیژه» از جمله بهترین داستان‌های غنایی فارسی...