این پژوهش در پی مقایسه تاتیر ابعاد کالبدی و اجتماعی فضای شهری، بر میزان احساس نشاط و سرزندگی در فضاهای شهری انجام شد. فضاهای شهری سرزنده با دلایل یکسانی پدید نمی آیند، ولی دارای اصول مشترکی در طراحی اند، بنابراین سعی شد اصولی جهت طراحی بر اساس ارتقای این کیفیت در فضاهای شهری ارائه شود. پیش فرض این تحقیق، موثرتر بودن نقش مولفه های اجتماعی در میزان ادراک کیفیت سرزندگی بود، که پس از شناسایی معیاره...

�خیابان ملاصدرای شیراز برخوردار از جذابیت های متعدد و متنوعی است که مایه حضور شهروندان با انگیزه های گوناگون در بیشتر ساعت های روز �می شود. رجوع به مراکز مهم فعالیتی، خرید، تماشای مغازه ها، پرسه زدن و گردش، دیدن و دیده شدن، همه و همه خیابان ملاصدرا تبدیل به فضایی مملو از انواع رویدادها برای شهروندان نموده است. این خیابان مهم شهر شیراز، اما به دلیل کمبود عرض پیاده رو، کمبود فضاهای جمعی برا...

تلاش برای بازسازی زندگی پس از مرگ دربهشت بر روی زمین در باور بسیاری از فرهنگ ها از جمله ایران یکی از دلایل ایجاد فضاهایی مانند باغ شده است. در مورد این موضوع که باغ ایرانی تمثیلی از بهشت و کوششی در رسیدن به بهشت آرمانی در این دنیا است، نوشته های بسیاری وجود دارد که در این بین تأثیر چهار نهر بهشتی در فرم و هندسه باغ، به صورت برجسته تری نمایش داده شده است. مقاله حاضر با تأکید بر تأثیر معنایی بهشت...

عصر اول عباسی را می توان دوران نیرومندی خلافت، شکوفایی حکومت و دستگاه های اداری و نظامی دانست. اما همین دوران نیرومند، از ناآرامی ها و شورش های متعدد بر ضد دستگاه خلافت خالی نبود، به ویژه شورش ها و رقابت های اعضای خاندان عباسی که باعث بروز مشکلات عدیده ای برای ساختار سیاسی خلافت عباسی گشت. با قدرت گیری عباسیان، تمایز شاخه های متعدد و متنوع آن که هرکدام خود را به نوعی از قدرت مکتسبه سهیم می دانس...

عصر عباسی، محل تلاقی فرهنگ های مختلف و تحول های ژرف فرهنگی و ادبی و هنری است. شعر عربی نیز در این دوره، به ویژه از منظر محتوا، دگرگون شد و شاعران نیز نقش های اجتماعی گوناگون را پذیرفتند. با توجه به جایگاه زنان در تحول های اجتماعی عصر عباسی، این نوشتار می کوشد با روش وصفی ـ تحلیلی شخصیت زن را در سروده های چهار شاعر منتخب عصر اوّل و دوم عباسی، یعنی: عباس بن اَحنف (103ـ192ق)، ابوالعتاهیه (130ـ211ق)،...

این مقاله با واکاوی خلافت الناصر لدین الله، سی وچهارمین خلیفه عباسی در صدد پرداختن به رابط ههوشمندی و تدبیر سیاسی خلفا با توسع ه سیاسی، اجتماعی دستگاه خلافت و نیز جهان اسلام است. بهسخن دیگر نویسنده کوشیده تا با واکاوی کارنام ه این خلیفه، چگونگی و چرایی دستیابی به این موفقیترا دریابد. آنچه یافته این پژوهش است آنکه، تاریخ خلافت در دور ه الناصر، شاهد پیشرف تهای سیاسی،فرهنگی و اقتصادی چشمگیری بوده ...

به قدرت رسیدن فاطمیان، با نفوذ و گسترش قلمرو آنها در مناطق تحت نفوذ عباسیان و گرایش توده مردم به آنان همراه شد. خلافت عباسی این روند را تهدیدی جدی برای خلافت خود قلمداد کرد و در صدد مقابله با آن برآمد. از آن­جایی که در این ایام آل بویه بر مرکز خلافت عباسی سیطره پیدا کرده بودند، عملاً دست خلفای عباسی در امور کوتاه شد. به این دلیل در زمان خلافت المطیع والطایع که اوج قدرت و حاکمیت آل بویه بود، آنان...

آغاز قرن چهارم هجری مصادف با ضعف خلافت عباسی و شروع تجزیه امپراطوری عباسی بود. ترکان بعد از ورود به جامعه اسلامی با زور شمشیر قدرت را به دست گرفتند، اما از آنجا که آنان فاقد تفکر سیاسی منسجمی بودند تا حکومت خود را بر اساس آن استوار و توجیه پذیر نمایند، بنابراین به پذیرش بنیادهای سیاسی اندیشه ایرانی و اسلامی روی آوردند. از یک طرف با انتساب خود به سلاطین ساسانی اندیشه شه مداری ایرانیان را اعمال ک...

گرچه نقد و بررسی آثار ادبی با توجه با رابطه ی آن با محیط و روحیات شاعر، امروزه نقد اجتماعی و نقد روانشناسی نام گرفته و اصول و معیارهای آن در قرون اخیر تنظیم شده است، اما منتقدان ادب عرب در قرون ابتدایی پس از ظهور اسلام به ارتباط ادبیات و مخصوصاً شعر با این امور پی برده و در نقدهای خویش، این ملاک ها را مدّنظر گرفته بودند. با بررسی آثار ناقدان بزرگ عصر عباسی و استخراج و تحلیل اندیشه های نقدی آنان...

خیابان مشخصه مهم حیطه عمومی است و جاذب کیفیت درخور خود می باشد. بر این اساس، به کیفیت زندگی شهروندانی کمک می کند که در آن ساکن بوده یا تنها از آن عبور می کنند. از نقطه نظر برنامه ریزان و طراحان شهری، خیابان به عنوان یک فضای شهری، باید جوابگوی فعالیت های مختلف شهروندان در فضاهای عمومی باشد. این فعالیت ها می تواند اجباری بوده و کمترین تأثیر را از فضای کالبدی بپذیرد؛ یا فعالیتی باشد که فرد به میل ...