نهج البلاغه به عنوان یک میراث حدیثی مکتوب اهمیت فراوانی در فرهنگ اسلامی دارد. یکی از مهم ترین ابزارها برای فهم یک حدیث، دانستن سبب صدور آن است به طوری که در برخی مواقع عدم اطلاع از سبب صدور، موجب فهم ناقص و حتی اشتباه از متن می شود و با توجه به صبغه غالب تاریخی نهج البلاغه، بررسی سبب صدور خطبه های این کتاب از اهمیت فراوانی پیدا می کند. به همین دلیل است که برخی از شارحان نهج البلاغه بدون توجه به...

خطبۀ فدک حضرت زهرا (س) مانند نهج البلاغۀ امیر، بیان حضرت علی (ع)، در اوج هنر و عظمت و از میراث های عظیم الهی برای بشر است. یکی از فرازهای مهم خطبۀ فدکیه، تشریح فلسفۀ احکام است که با بیان رسایی در آن مجلس مطرح شده اند. احکامی همچون ایمان با فلسفۀ طهارت از شرک، نماز برای پیراستن از کبر، زکات برای توسعۀ رزق، روزه برای اخلاص، حج برای تقویت دین، عدالت مایۀ آرامش قلوب، امامت مانع از تفرقه، جهاد عزت ا...

اگر چه قاضی بیضاوی رحمه الله تعالی علیه‘أنوار التنزیل و اسرارالتأویل را از اشارات عرفانی کاملاً به یکسو ننهاده است و خطبه آغازین نیز بشاراتی را دربردارد‌ لیک چون تفسیر قاضی اصلاً عرفانی نیست و در آن به شرح عرفانی حروف بسم الله الرحمن الرحیم نپرداخته ‘ لذا چون تفاسیر عرفانی نیز مطمح نظر نگارنده بوده است ‘ در این مقاله از معانی و تعبیرات عرفانی حروف باء و سین و میم بسم الله‘در تفاسیری همانند تفسیر ...

مقاله حاضر در مقام بیان دیدگاه فیض کاشانی درباره حکم نماز، مشتمل بر مطالب زیر است: برگزاری نخستین نماز جمعه در اسلام توسط پیامبر اکرم‏صلی الله علیه وآله، حکمت خطبه نماز جمعه که باید در جهت تحکیم مبانی عقیدتی و بیان مسائل لازم مربوط به جامعه اسلامی باشد و نیز بیان اقوال فقهای امامیه درباره حکم نماز جمعه، قول فیض کاشانی بر وجوب تعیینی و دلائل وی بر این قول، از آیات، روایات از پیامبرصلی الله علیه ...

تأمل در پایان متن ادبی، باعث فهم بیشتر متن، درک زیبایی و در نهایت تأثیر آن در افق اندیشه­ی مخاطب می­شود، امری که به شناخت ظرافت­های معنایی و اسرار آن در یک مجموعه طولانی کمک شایانی می­کند. بدیهی است که سیر تحول پایان­بندی در هر متن ادبی، همزاد با همان اثر است و با تکامل عناصر گوناگون اثر ادبی، شگردهای پایان­بندی نیز به تکامل رسیده است، زیبا جلـوه­دادن گفتار پایانی همواره خلاقیت و نوآوری ادیبان ...

شناخت از راه کشف و شهود یکی از راه های معرفت و شناخت خداوند است که در این مقاله پس از تعریف کشف و شهود و بیان تفاوت بین کشف و کرامت و بیان کشف رحمانی و شیطانی، به ضرورت نیاز به میزان صدق در کشف و شهود پرداخته شده که از نظر عرفا عبارتند از: عقل، کتاب و سنّت. سپس به بررسی میزان اعتبار کشف و شهود در آیات پرداخته شده که عبارت است از: آیه لقاء الله، آیه عبادالله المخلصین، آیه شهود، آیه رؤیت ملکوت آس...

تاریخ کار و تلاش همزاد تاریخ بشری است و انسان از آغاز آفرینش تاکنون همـــواره با شیوه های گوناگون و به مدد ابزارهای قدیم و نوظهور، از جلوه های حیات در این جهان خاکی بهره گرفته است و با کار و فعالیت نیازهای اساسی خود را برطرف می سازد. اهمیت کار و تلاش و نقش بارز آن در بنا نهادن جامعه ای آرمانی، در شمار مسلّمات کتاب و سنّت است. جست و جو در متون اسلامی در این زمینه، نشان می دهد که اسلام در پرداختن ب...

ابتدا ازکتب غریب الحدیث چون غریب الحدیث ابو عبیده هروی- النهایه ابن اثیر,لغت غریب استخراج شد ؛ بعد از آن به ریشه یابی و شرح آنها از کتب مختلفی , در مرحله اول : از کتب لغوی مانند لسان العرب – القاموس المحیط – المعجم الوسیط- فرهنگ نامه دهخدا – کشاف اصطلحات الفنون پرداخته شد, بعد از آن در مرحله دوم : از شروح مختلف نهج البلاغه مانند شرح ابن ابی الحدید – ابن میثم - محمد تقی شوشتری – محمد عبده و سید ...

حکومت بنی‌زیری، نخستین حکومت مغربی خالصی است که بربرها پس از ورود اسلام در افریقیه و بخش­هایی از مغرب میانه بنیان نهادند. زیریان از زمان تأسیس حکومتشان(361ق) تا سال 441 هجری پیرو دعوت فاطمیان بودند، اما مُعِزبن بادیس در این سال حکومت زیریان را از فاطمیان مستقل ساخت. در این نوشتار، ضمن بیان چگونگی به قدرت رسیدن زیریان به دو سؤال اصلی پاسخ داده می­شود: روابط سیاسی و مذهبی بین زیریان و فاطمیان چ...