چکیده: یکی از ارکان تشکیل دهنده جرم، عنصر معنوی است و از اجزاء مهم عنصر معنوی، علم مرتکب به وصف مجرمانه رفتارش است. اما این جزء مهم در گذر زمان، در قالب اصل مفروض بودن علم به حکم، خلاصه و از واقعیت خود تهی گشته و همین امر نیز باعث شده که ابعاد مختلف آن کمتر مورد توجه قرار گیرد. جهل به حکم دارای گونه های مختلفی است که تأثیرگذاری آنها بر مسئولیت کیفری، به یک اندازه نیست. جهل حکمی مستقیم، جهل حکمی...

چکیده قرآن کریم آخرین کتاب آسمانی و معارف آن برای همه ی زمان ها است از این رو علاوه بر معنای ظاهری، دارای لایه های عمیق باطنی نیز هست که پی بردن به آنها اسلوب و روش خاص خود را می طلبد، یکی از این روش ها، اسلوب منطوق و مفهوم است. منطوق یعنی معنایی که به صراحت می توان از آیات برداشت کرد، به عبارت ساده تر منطوق همان معنای ظاهری آیه است که با دلالت های متفاوتی بیان می شود. مفهوم یعنی معنایی که در...

بحث از ماهیت حکم شرعی از مبادی تصوری علم اصول است. اختلاف دیدگاهها در مورد ماهیتحکم شرعی، در جهتگیریهای اصولی در مباحث مختلف علم اصول مؤثّر است. در تعریف حکم دودیدگاه عمده بین علمای اصول وجود دارد؛ برخی حکم را امری اعتباری و جعلی میدانند که درعالم واقع ما بازایی ندارد و برخی نیز آن را امری تکوینی میدانند. تعاریف اصولی ها از حکم، عمدتاًناظر به یکی از مقدمات یا مراحل مختلف حکم، شامل: مصالح و مفاسد...

این رساله و موضوع آن که از چشمه سار کلام امیرمومنان، نهج البلاغه الهام گرفته است، به بررسی، شناخت و استخراج مصادیق و شواهدی از ساختار ادبی ئصف در نهج البلاغه پرداخته است. حیطه این بررسی، بر شناخت انواع وصف از جمله وصف تمثیلی، رمزی، احترازی، توضیحی و تأکیدی استوار است. تمثیل که یکی از پرکاربردترین آرایه های ادبی در ادبیات جهانی است دارای معنای ظاهری یا روساخت و ژرف ساخت است. در وصف رمزی، رمز ...

استفادة بهینه از انرژی به ویژه در مصادیقی چون آب،برق، گاز و اجتناب از اسراف در آنها از جهت فقهی مسأله قابل بحثی است. از نظر برخی از فقها زیاده روی در مصرف آب و برق شامل دو حکم حرمت و ضمان است. با توجه به نقش این دیدگاه در توسعة اقتصادی کشور، بیان ادلة فقهی هر دو حکم ضرورت دارد. بر حکم حرمت چهار دلیل و برای حکم ضمان قواعد ید، اتلاف و احترام مال مسلمان ارائه شده است. در این مقاله روشن می گردد. ای...

احکام ارث مانند قوانین دیگر شرع از ادله اربعه تحصیل گردیده و فروعات متعددی در باب میراث از این ادله به دست آمده است. چگونگی تقسیم و سهمیه بندی ارث طبق آیات قرآن صورت می گیرد و اختلافاتی که در این مورد در مذاهب اسلامی هست، احتمالا مربوط به ابهاماتی است که در تفسیر و یا برداشت از این آیات وجود دارد. با توجه به اینکه موضوع حق یا حکم بودن ارث به روشنی بررسی نشده، در این نوشتار مسائلی از قبیل تعریف ...

زنده شدن فرد اعدامی به ندرت اتفاق می افتد. با وجود این، تکرار حکم اعدام یا عدم آن در مورد چنین فردی امر پیچیده و حساسی است. قتل یک انسان بی گناه برابر قتل نوع انسان محسوب شده و نیز حیات یک انسان، مانند حیات نوع بشریت است. برخی از فقهای عظام در این مورد به بقای حد و قصاص حکم داده اند، زیرا حکم صادره در مورد چنین فردی، اعدام است و مسمای این حکم زمانی محقق می شود که عدم حیات و مرگ او حاصل شود. همچ...

با توسعه تجارت و سرعت زیاد مبادلات تجاری، تخصصی‌شدن امور، پدیدآمدن نیازهای متنوع و رو به‌رشد، شکل‌گیری اشخاص حقوقی و همچنین شکل‌گیری اقتصاد جهانی و بسیاری عوامل دیگر، افراد، کمتر به‌طور مستقیم و به مباشرت، همه اعمال حقوقی را انجام می‌دهند. این عوامل، اهمیت و ضرورت توجه به نهاد نمایندگی را قوت بخشیده است. میان اقسام مختلف نمایندگی، نمایندگی ظاهری یکی از جدیدترین، مهم‌ترین و کاربردی‌ترین اقسام ن...

از مستحبات و آداب دینی مسلمانان، از جمله شیعیان، زیارت و حضور بر تربت عالمان، شهیدان و بزرگان دین است. مسلمانان با باور به جایگاه وجیه این افراد نزد خداوند، به زیارت آنها می‌روند و حاجت‌های خود را به وسیلة آنان از خداوند  قاضی الحاجات می‌طلبند. زیارت فقط یک امر ظاهری نیست؛ بلکه بخش عمده آن، باطن زیارت است که از معرفت زائر ناشی می‌شود. همان‌طور که نماز بدون معرفت ارزش چندانی ندارد و مقبول ...

مجمع تشخیص مصلحت نظام از نهادهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران است که در سال 1366 با فرمان امام خمینی(ره) و بواسطه اختلافات بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبـان تأسیس شد. وجود شبهات فراوان و عدم تحقیقات گسترده در رابطه با مجمع، ضرورت پژوهشی هرچند مختصر را دوچندان می نماید. از این رو، این تحقیق باهدف بررسی مبانی فقهی، وظایف، عملکرد و ساختارهای مجمع تشخیص مصلحت، با روش توصیفی گامی در راستای پاسخگویی...