علیت که در فلسفه مشا، از ارسطو تا ابن‏ سینا، نقش سرنوشت­ساز و محوری به خود اختصاص داده بود و نه تنها وجود اشیا خارجی، بلکه هرگونه تبیین و توضیح اشیا بدون در نظر گرفتن اصل علیت و رابطه علی غیرممکن بود، در مکاتب مختلف فکری و فلسفی جهان اسلام و دنیای غرب سرنوشت متفاوتی یافت و گاه اثبات شد و بال و پر گرفت و در حد یک اصل فلسفی در نظام ‏های فلسفی پذیرفته شد و گاه تا مرز انکار پیش رفت. ارسطو نخستین با...

بررسی تفاوت عشق‌شناسی سینوی و افلاطونی از آن رو حائز اهمیت است که ریشه­ی اختلاف عشق‌شناسی فلاسفه­ی غرب و مسلمان به آثار این دو بر می­گردد. افلاطون عشق را گاه اشتیاق دارا شدن خوبی و گاه تقاضای تملک زیبایی می­داند پس عشق افلاطونی نیازمند زیبایی و کمالات معشوق است و عشق او وجه انسانی دارد و نمی‌تواند وصف واجب تعالی باشد از این رو در همه کائنات سریان نیز ندارد؛ پس تبیین آن نیازمند مباحث انسان شناخت...

در مسئله رابطه خدا و جهان ابتدا به سیر تاریخی این بحث در میان فلاسفه مهم یونان و متفکران اسلامی پرداخته شده است. سپس مسایل مهمی که هر یک به گونه ای در تبیین ارتباط خدا و جهان نقش دارند از جمله: کثرت در عالم، عوالم وجود، مبانی فلسفی حکمت متعالیه و شناخت خدای حکمت متعالیه مطرح گردیده است. فاعلیت خداوند و مسایل مختلف آن، اساسی ترین و مهمترین فصل این رساله است که خود دارای دو بخش جداگانه می باشد. ا...

چکیده

نهج البلاغه در عین دربرداشتن مباحث گوناگون، مشتمل بر مسائل سیاسی و حکومتی نیز می باشد. این اثر ارزشمند که در اوج فصاحت و بلاغت قرار دارد، غنی ترین اثر در راستای ادبیات سیاسی پس از ظهور اسلام است که گوهرهایی از حکمت را در خود جای داده است. حکمت که در قرآن و احادیث پیشوایان دین اهمیت و ارزش فوق العاده دارد، به لحاظ ادبی نیز همواره مورد توجه شاعران و ادبای عرب قرار گرفته است؛ چنانکه حکمت های ادبی ...

در عصر نا اطمینانی و تلاطم شدید محیطی اتکاء صرف به دانش و تجربه مدیریتی راهی به مقصود نخواهد برد. مدیریت رویدادهای غیرمنتظره به چیزی بیش از علم و تجربه نیاز دارد. مطالعات مدیریت در عصر کنونی نوعی رجعت به یکی از اندیشه های فیلسوف بزرگ یونانی –ارسطو– بنام حکمت عملی یا دوراندیشی، نشان می دهد. این مقاله برآن است تا بنا به ماهیت ذاتی کارویژه های ناجا، عوامل کلیدی شکل دهنده حکمت عملی در مدیریت(حکمت م...

چکیدهمقدمه: حکمت، قلب توسعه یک فلسفه شخصی است که فرد را وادار می کند به دنبال دانش واقعی باشد و دانش منطبق بر نیازهای واقعی انسان، برگرفته از منابع غنی میتواند سبب توسعه علوم از جمله پرستاری شود. کشف حکمت در حرفه پرستاری یک عنصر اساسی است زیرا هویت پرستاری را ایجاد می کند. حکمت باید به عنوان یک پدیده جدید در رشته پرستاری مورد بحث و بررسی قرار گیرد. لذا هدف این مطالعه بررسی مفهوم پرستاری حکمت بن...

در این مقاله به تبیین و توضیح مفاهیم حکایت، حکمت و علم و نیز رابطه آن‌ها با مفاهیم تاریخ، تفکر، فلسفه، علم قدیم و علم جدید، پرداخته شده است. سرزمین ایران در طول تاریخ، پیوسته محل تولد، توسعه و ظهور علم بوده و علم ایرانی دارای پیشینه، حکایت و حکمت خاص خود بوده است و آن حکایت و حکمت علم، از وجوه گوناگون هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، تاریخی و قومی با یکدیگر نسبت واقعی و حقیقی داشته‌اند و هرگز حکایت و...

موضوع این نوشتار، بررسى اختلاف آرا در مسأله کاربست حکمت احکام در استنباط حکم، در تضییق و توسعه دلیل به واسطه آن است. تعابیر »الحکمة لاتعمم و لاتخصص«، »عدم الإطراد إثباتاً و نفیاً«، »الحکم لایدور مدار الحکمة«، و »لایکون جامعاً و لا مانعاً« تعابیر معروفى در ادبیات فقهى و اصولى معاصر است. برخى حکمت را نیز مانند علت، معمم دانسته‏اند. اخیراً متفرع بر مبناى تعمیم به حکمت، اقول دیگرى نیز مطرح شده است. از د...

پرسشهایی که در مورد ماده و صورت مطرح می شود مسائل بسیار مهم و اساسی تحت تأثیر پاسخ این پرسشها شکل می گیرد با طرح این پرسشها و پاسخ به آنها افق هایی فراروی پژوهشگران هتسی هم در حوزه فلسفه و هم در حوزه فیزیک گشوده می شود. رفت و برگشت پرسشها در مفاهیمی مانند جسم، صورت جسمیه، جنس و فصل، مساوقت صورت با وجود، حقیقت ماده اولی، نوع ترکیب جسم از ماده وصورت و بطور کلی سوالاتی در این مفاهیم مانند: آیا تر...