مولوی پرآوازه ترین شاعری است که لطیف ترین و با شکوه ترین معانی زندگی را در قالب مثنوی به جهانیان عرضه کرده است. مثنوی را به عنوان گنجینه ای از تصاویر بی پایان و مولوی را با قدرت تصویرگری بی مانند، می شناسیم. مولوی از ساده ترین جلوه های زندگی و مظاهر بی مانند عالم طبیعت از جمله کوه، نفیس ترین و ناشنیده ترین درس ها را به ما می آموزد و به دنیای کهنه و غم زده­ی درون ما، جامه­ای از طراوت و تازگی می ...

در این پژوهش شهود در عرفان طریقة کبرویه با عرفان مذهب ارتدکس به صورت مقایسه‌ای بررسی می‌شود. بیش‌تر عرفای هر دو طریق خدا را در قالب نور مشاهده کرده‌اند، اما گروهی از آنان خدا را در نماد سیاهی یا نور سیاه تجربه نموده‌اند. آنان برای تنزیه خدا از هر گونه تشبیهی، حضور درک‌ناپذیر او را در نماد نور سیاه بیان کرده‌اند؛ این نوری است که موجب دیدن است، ولی خود از شدت ظهور و کمال قرب دیده نمی‌شود. در این ...

نویسندگان و شاعران ملل مختلف از موضوع سفر برای انتقال پیام های خود به خوانندگان استفاده کرده اند. بعضی از این شاعران و نویسندگان به جنبهء نمادین آن پرداخته اند، عد ه ای به سفر رنگ و بوی عارفانه داده اند، و عده ای هم برای اصلاح و راهنمایی مردم از این موضوع سود برده اند. در ادبیات انگلیس و آمریکا نیز نمونه های فراوانی از این امر دیده می شود. در این مقاله سعی شده است که نمونه هایی از سفر در ادبیات...

تاریخ ادبیات فارسی، سرشار از تاثیر و تاثرات حقایق عرفانی از لطایف و ظرایف شعر و ادب فارسی و نیز ادبیات فارسی از اندیشه های متعالی و بلند عرفانی است.اما به راستی این کنش ها و واکنش ها از کجا آغاز می شود، چه هنگام به اوج و شکوفایی خود می رسدو تاکجا دامن می کشد؟ این مقاله می کوشد با بررسی اجمالی آثار چهار شاعر بزرگ وعارف نامدار، حکیم سنایی غزنوی، شیخ فرید الدین عطار نیشابوری ، مولانا جلال الدین ر...

در این پژوهش شهود در عرفان طریقه کبرویه با عرفان مذهب ارتدکس به صورت مقایسه ای بررسی می شود. بیش تر عرفای هر دو طریق خدا را در قالب نور مشاهده کرده اند، اما گروهی از آنان خدا را در نماد سیاهی یا نور سیاه تجربه نموده اند. آنان برای تنزیه خدا از هر گونه تشبیهی، حضور درک ناپذیر او را در نماد نور سیاه بیان کرده اند؛ این نوری است که موجب دیدن است، ولی خود از شدت ظهور و کمال قرب دیده نمی شود. در این ...

عشق یا محبّت، نشانه ای بسیار بدیهی و کلید معنایی در متون عارفانه است که ماهیّت آن مبتنی بر شهود و مکاشفات درونی صوفیّه و سرشار از اندیشه های غنی و احساسات وعواطف شور انگیز عرفانی است. پژوهش حاضر، نگاهی دارد به «عشق» در آثار، اندیشه و تصوّف روزبهان بقلی شیرازی و برآن است تا تصویری جامع از عشق عارفانه ی این شیخ بزرگ را به شیوه ای توصیفی ـ تحلیلی ارایه دهد؛ چرا که مطالعه عناصر عرفانی، در حوزه های عرفا...

چکیده در این پژوهش، نگارنده کوشیده است، به بررسی و تحلیل چگونگی و گونه های بهره مندی مولانا از عناصر طبیعت در غزلیاتش بپردازد و کیفیت نگرش به طبیعت و اجزاء آن را از منظر این عارف بلند پایه بکاود. به منظور تحقق این امر - تحت فصولی جداگانه - به بحث در رابطه با روند زندگی، شعر و عرفان مولانا، سیر کلی حضور طبیعت و نمودهای متفاوت آن در شعر شاعران و توضیح درباره ی تصویر و انواع آن پرداختیم. دسته بند...

دیدگاه کلامی مولوی با دیدگاه عرفانی او در باب جبر تفاوت دارد. او از منتقدان جبر کلامی، و از مدافعان جبر عرفانی است. مولوی دیدگاه اهل جبر نکوهیده را، به دلیل نتایج نامطلوب دنیوی و اخروی آن، نمی پذیرد ولی جبر در مفهوم عرفانی رضا و معیّت با حق و توحید افعالی را قبول دارد. نفس پرستی، دنیاگرایی و حقیقت ستیزی را از دلایل نقد و ردّ جبر نکوهش شده ی اهل جبر، و خداگرایی، حقیقت طلبی و نفس ستیزی را از دلایل ...

رابعه بنت کعب قزداری، براساس اسناد موجود، نخستین شاعر زن پارسی­گوی است. پژوهش­ها درباره او بیشتر به زندگی او معطوف بوده تا شعرش. نگارندگان در این پژوهش با روشی زبان­شناختی، یعنی تحلیل حوزه­های معنایی، به بررسی علمی شعر او می­پردازند. نظریه حوزه­های معنایی یکی از نظریات برجسته در معنی­شناسی ساختگراست، که خود زیرمجموعه زبان­شناسی ساختگرا قلمداد می­شود. تحلیل حوزه­های معنایی شعر رابعه گامی­ است به...

قصه دقوقی در مثنوی معنوی از جمله قصه هایی است که حیرت خوانندگان و شارحان آن را برانگیخته است، اما حیرتی که شاعر بارها و بارها به آن اشاره می کند حیرت عارفانه است. تجربه شاعر و درون مایه داستان بنظر خواننده آشنا نمی آید و رازهایی ناگشوده دارد. فهم و دریافت آن با یافته های حواس ظاهری ممکن نیست و امری ناهمگون و متفاوت با تجربیات روزمره و عادی است. ابهام درونی اغلب حوادث، آن را نیازمند توضیح و تفسی...