روش شناسی تفسیری یکی از مهم ترین علوم در حوزه قرآن پژوهی است که می تواند به شیوه های مختلف فهم و تفسیر قرآن را از آن استخراج نمود. میزان آشنایی مفسّر با متن و مؤلّف نیز ارتباط مستقیم با این فهم دارد. این ویژگی در حضرات معصومین (علیهم السّلام) به سبب قرابت ایشان با متن قرآن و عالم وحی، مطالعه روایات تفسیری را از دو بُعد دارای اهمیّت مضاعف می کند. اوّل از حیث القای محتوا و دوم به جهت الگوگیری از شیوه ت...

مأخذشناسانِ مهم‌ترین کتاب عرفانی فارسی قرن نهم هجری قمری یعنی «نفحات الانس من حضرات القدس» اثر «عبدالرحمان جامی» به دلیل عدم آگاهی بر وجود نسخة خطی فارسی منتشر نشده «تحفة المرشدین من حکایات الصّالحین» و یا عدم تطبیق محتوای این نسخه با محتوای «نفحات الانس»، سهم قابل ملاحظه‌ای از این نسخة خطی را در نفحات الانس نادیده گرفته و یا سهم آن را به «روض الریاحین من حکایات الصّالحین» داده‌‌اند. در واقع تحفة ...

هدف از تدوین این پایان نامه علاوه بر پژوهشی علمی در خصوص یکی از منابع درآمد دولت اسلامی (زکات)، پاسخ به شبهه گروهی است که می پرسند چرا اسلام خصوصا مذهب پویای شیعه موارد وجوب زکات را می تواند منبع درآمدی عظمی برای حکومت باشد در همان اشیا نه گانه محدود کرده و حال آنکه با پیشرفت بشر در عرصه های گوناگون زندگی مثلا در صنعت دیگر موضوع استفاده از اسب و شتر بعنوان وسیله سواری با ظهور هواپیما و کشتی و ق...

بیش‌ترین برخورد اطلاعاتی و ضداطلاعاتی قابل استنباط از تاریخ و سیره‌ی ائمه‌ی معصومین(ع)، مربوط به دوره‌ی خلافت امیرالمؤمنین و امام حسن مجتبی(ع) است؛ متأسفانه چنین اقداماتی به‌صورت صریح و جدّی برای دیگر ائمه‌ی معصومین(ع) ثبت و ضبط نشده است. ممکن است عدم اطلاع ما از این موضوع، به‌دلیل مخفی‌بودن فعالیت‌های آن بزرگ‌واران بوده باشد، اما شواهد و قرائنی نیز در دست نیست که نشان دهد آن حضرات، برنامه‌ی مشخ...

نقش مقام ابراهیم در طوافِ کعبۀ معظمه در گزاره‌های به ظاهر متعارض از حضرات معصومین (ع) نقل شده است؛ منتها گسترۀ مدلول و وجه جمع بین آنها، چندان هویدا نیست؛ زیرا تحقیق موسع و یکپارچه‌ای در این‌ زمینه صورت نگرفته است! از این‌رو پرسش از نقش مقام ابراهیم در محدودۀ طواف، مسئله‌ای است که نیازمند کاویدن تا مرحلۀ پاسخی درخور است. گزارش حلبی از جعفربن محمد با سند معتبر و دلالت مُحکمی، به طوافِ خارج از محدود...

برزخیت را در تفکر ابن‌عربی می‌توان به عنوان مبنایی‌ترین وصف وجود شناختی برای خیال در نظر گرفت به گونه‌ای که دیگر احکام هستی‌شناختی خیال به نوعی به این اصل بنیادین برمی‌گردند. از آنجا که خیال در این بینش به عنوان ساحت و حضرتی از حضرات وجود مطرح می‌شود جای این سؤال هست که از نقطه نظر هستی‌شناختی، وصف برزخیت به چه نحو در حقیقت خیال ظهور کرده و منشأ آن در کجاست؟ در این مقاله با طرح دو مؤلفه‌ تجلی و...

بنا به رأی ابن‌عربی، عالم مقید یا خیال منفصل، حضرتی است از حضرات ذومراتب الهی که در آن موجودات دو عالم مجرد و مادی، تمثل می‌یابند. درک این ظهور، از طریق کشف صوری امکان‌پذیر است، زیرا موجودات ظاهر در این ساحت از وجود، هم از لطافت تجرد برخوردارند و هم قابلیت آن را دارند که مانند موجودات مادی، محسوس واقع شوند. درک این موجودات، بسته به استعداد عین ثابت فرد مدرک و اقتضائات اوست؛ با وجود این، واقع‌نم...

پژوهش و تحقیق انجام شده در نوع خود تلاشی جدید و کم سابقه است که فقط به تطبیق و بررسی مسائل اختلافی در ابواب فقه (بخش عبادات) با ذکر دلایل و منافع استدلال آنها، پرداخته است . (اگر چه تطبیق بین مذاهب چهارگانه و یا پنج گانه صورت گرفته است .) لازم به ذکر است چون بررسی و پژوهش در تمام احکام فقهی و مسائل اختلافی میان دو مذهب امامیه و شافعیه برای تهیه پایان نامه حاضر مقدور نبود، به ناچار بررسی حاضر در...

کاربرد روش تفسیر در مورد قرآن کریم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به عبارت دیگر پیمودن روش صحیح تفسیری موضوعیت دارد و شناخت روش ها و گرایش های تفسیری برای مفسر قرآن و پژوهشگران در این عرصه لازم است. در کنار روش ها، گرایش های تفسیری قرار دارد که از تخصص مفسر سرچشمه می گیرد و حاصل آن به وجود آمدن تفاسیر با صبغه های مختلف است که در این صورت روش برخورد مفسران با آیات متفاوت می شود و نتایج مختلفی هم...